Η παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη στη Νις ενισχύει τη Σερβική Εκκλησία

Δημιουργηθηκε στις Τρίτη, 08 Οκτωβρίου 2013

Οι εορτασμοί για την επέτειο των 1700 ετών από την έκδοση του διατάγματος των Μεδιολάνων επανέφερε στο προσκήνιο δύο βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Σερβική Εκκλησία. Το πρώτο αφορά την Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας και τις διώξεις του αρχιεπισκόπου Ιωάννη στην ΠΓΔΜ και το δεύτερο έχει να κάνει με τη "σχισματική" Εκκλησία του Μαυροβουνίου.

Στην πρώτη περίπτωση, οι δυνατότητες αντίδρασης του Σερβικού Πατριαρχείου είναι περιορισμένες, με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ορθοδόξων πιστών στην ΠΓΔΜ τέθηκε υπό τη σκέπη της αυτοαποκαλούμενης "Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας", η οποία δεν αναγνωρίζεται από καμία ορθόδοξη Εκκλησία. Έτσι, οι αντιδράσεις του Σερβικού Πατριαρχείου περιορίζονται στην καταδίκη των διώξεων που υπόκεινται οι αρχιερείς της στην ΠΓΔΜ και κατά καιρούς οι αντιδράσεις αυτές λαμβάνουν διακρατικό αλλά και διεθνή χαρακτήρα.

Στην περίπτωση του Μαυροβουνίου, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, με δεδομένο ότι η Σερβική Εκκλησία στη χώρα αυτή διατηρεί το ποίμνιο της, έχει επιρροή σε μεγάλο τμήμα της κοινωνίας που αρνείται να ενταχθεί στη νεοσυσταθείσα και μη αναγνωρισμένη "Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου".

Και στις δύο περιπτώσεις, η Σερβική Εκκλησία έχει την ανάγκη της συμπαράστασης όλων των ορθόδοξων Εκκλησιών και ο εορτασμός των 1700 ετών από την έκδοση του διατάγματος των Μεδιολάνων ήταν μία ευκαιρία να εκφραστεί η αλληλεγγύη αυτή ως τέτοια αλλά και ως ένδειξη της ενότητας των ορθοδόξων Εκκλησιών.

Δεν είναι τυχαίο ότι, στους κεντρικούς εορτασμούς στην πόλη Νις, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ομιλία του έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην κατάσταση στην ΠΓΔΜ καταδικάζοντας τις διώξεις των αρχιερέων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και χαρακτηρίζοντας παράλληλα "ψευδο-εκκλησιαστική οργάνωση" τη μη κανονική, αυτοαποκαλούμενη "Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία".

Η επιλογή του Μαυροβουνίου ως τόπο ολοκλήρωσης των εκδηλώσεων της επετείου εκδόσεως του διατάγματος των Μεδιολάνων θεωρείται, επίσης, στοχευμένη. Η ταυτόχρονη παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη και των προκαθημένων των ορθοδόξων Εκκλησιών στο Μαυροβούνιο αποτελεί για τη μικρή αυτή χώρα ιστορικό γεγονός, το οποίο αναμφισβήτητα ενισχύει τη θέση της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην περιοχή.

Ακόμη και η πολιτική ηγεσία του Μαυροβουνίου, που στην εκκλησιαστική διένεξη τηρούσε στάση ουδετερότητας, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στον ιστορικό πειρασμό και ανέλαβε ενεργό ρόλο, συμμετέχοντας σε όλες τις εκδηλώσεις.

Πριν από μερικά χρόνια - ή και μήνες ακόμη - θα ήταν αδιανόητο το γεγονός να απονέμει ο μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας Αμφιλόχιος τιμητική διάκριση στο πρωθυπουργό Μίλο Τζουκάνοβιτς για την συμβολή του στην ανέγερση του Ιερού ναού της Αναστάσεως στην πρωτεύουσα Ποντγκόριτσα. Κι, όμως, αυτό συνέβη προχθές, όταν ο Μίλο Τζουκάνοβιτς υποδέχθηκε τους ορθόδοξους ιεράρχες στο πρωθυπουργικό γραφείο.

Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, με τη μεταφορά μέρους των εκδηλώσεων για το διάταγμα των Μεδιολάνων στο Μαυροβούνιο, θέλησε να στείλει το μήνυμα στους σχισματικούς της μη αναγνωρισμένης "Ορθόδοξης Εκκλησίας του Μαυροβουνίου" ότι η περιοχή ανήκει στη δικαιοδοσία της και δεν έχει καμία πρόθεση να την απαρνηθεί.

Προς την ίδια κατεύθυνση απευθύνθηκε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ομιλία του κατά τα εγκαίνια του ναού της Αναστάσεως, καλώντας όλους όσοι αποσκίρτησαν να επιστρέψουν στις τάξεις της Σερβικής Εκκλησίας. "Είναι ανεπίτρεπτο μία τοπική εκκλησία να ανακηρύσσεται από μόνη της αυτοκέφαλη.

Όπως μία κεφαλή είναι αδύνατον να ανήκει σε δύο σώματα, έτσι και ο Χριστός, που αποτελεί την κεφαλή, δεν μπορεί να ανήκει σε δύο Εκκλησίες στον ίδιο τόπο. Η Εκκλησία δεν ιδρύεται με την βούληση κάποιων ανθρώπων, δεν αποτελεί σύλλογο ή κοινότητα κάποιων προσωπικοτήτων και δεν κατοχυρώνεται με κάποια δικαστική απόφαση" επεσήμανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.

Η ομιλία του αυτή εξόργισε τους ιεράρχες της αποκαλούμενης "Ορθόδοξης Εκκλησίας του Μαυροβουνίου" που διαμαρτυρήθηκαν έντονα στην κυβέρνηση, ενώ κάποιοι από αυτούς χρησιμοποίησαν απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για τον Οικουμενικό Πατριάρχη.

Η συμμετοχή στις εκδηλώσεις που οργάνωσε η Σερβική Εκκλησία τού Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου επίσης αποτέλεσε ένα πλήγμα για τους αποκαλούμενους σχισματικούς, αφού κατά καιρούς υπήρξαν προσπάθειες να προσεγγίσουν τη Ρωσική Εκκλησία, παρακάμπτοντας το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ο Ρώσος Πατριάρχης Κύριλλος, αν και στην ομιλία του απέφυγε επιμελώς να αναφερθεί στο συγκεκριμένο ζήτημα, με την παρουσία του και μόνο κατέστησε σαφές ότι η Μόσχα, παρά την ευαισθησία που επιδεικνύει, ιστορικά, απέναντι στο Μαυροβούνιο, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή αποδίδει μεγαλύτερη σημασία στη διατήρηση των καλών σχέσεων με το Σερβικό Πατριαρχείο.