Ρόδου Κύριλλος: "Ελπίζουμε τα πράγματα, να μην γίνουν χειρότερα"

Δημιουργηθηκε στις Τετάρτη, 23 Νοεμβρίου 2011

Συνέντευξη στην Μαρία Χονδρογιάννη - 15.45

«Προσδοκούμε ότι ο κόσμος θα κρατήσει την ψυχραιμία του και το πρώτιστο, θα διατηρήσουμε μέσα σε αυτά τα προβλήματα την κοινωνική μας συνοχή. Γιατί, να μην ξεχνάμε πως η χώρα μας και η κοινωνία γνώρισε παρόμοια προβλήματα, αλλά έχοντας κοινωνική συνοχή, θεσμούς και αξίες μπόρεσε να τα ξεπεράσει και να προχωρήσει παρακάτω».

Στην ανάγκη ύπαρξης κοινωνικής συνοχής για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που δημιουργεί η οικονομική κρίση αναφέρεται μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του ο Μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος, τονίζει πως είναι σημαντικό επίσης να διατηρηθούν οι αξίες και οι αρχές στην κοινωνία.

Ο Μητροπολίτης Ρόδου αναφέρεται στις προσπάθειες που καταβάλλει η εκκλησία για να ανακουφίσει τους συμπολίτες μας που είναι σε δεινή οικονομική θέση. Δεν είναι όμως δυνατό να ικανοποιηθούν όλες οι ανάγκες γιατί δεν υπάρχουν όλοι οι πόροι που απαιτούνται.

Όμως ο κόσμος έχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη να τον ακούσει κάποιος, να πει το πρόβλημά του, τον πόνο του.

«Όταν λέμε για την κοινωνική προσφορά της εκκλησίας δεν θα πρέπει να το περιορίζουμε μόνο στο πόσα πιάτα φαγητό θα σερβίρει, στο πόσες τσάντες φαγητό θα διανείμει, στο πόσα χρήματα θα δώσει αλλά και στο πόσους ανθρώπους δέχεται και τους αναπαύει εσωτερικά. Μην περιορίζουμε την προσφορά μόνο σε ένα τομέα που ίσως φαίνεται και μπορεί να προκαλέσει και την επιδοκιμασία. Υπάρχει ευρύτερη κοινωνική προσφορά, που εγώ τη θεωρώ και την κρίνω ανεκτίμητη», δηλώνει ο κ. Κύριλλος.

Η συνέντευξη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη κ. Κύριλλου:

Ποια είναι η θέση σας για το ζήτημα που πραγματεύθηκε πρόσφατα το συνέδριο που οργάνωσε στη Ρόδο το Οικουμενικό Πατριαρχείο;

Το συνέδριο αυτό γίνεται στα πλαίσια του δικτύου για την Ποιμαντική στο χώρο της υγείας. Πραγματεύθηκε την ποιμαντική σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του θανάτου.

Ήταν ένα θέμα το οποίο δεν συζητιέται εύκολα σήμερα. Θεωρείται ταμπού. Επειδή ο σύγχρονος άνθρωπος προσπαθεί να απωθεί το θάνατο που είναι πραγματικότητα είναι μια σημαντική θεωρώ και πρωτοποριακή συζήτηση που έγινε για να ενημερωθούν οι εκπρόσωποι των Μητροπόλεων και δια αυτών και όλος ο κόσμος που ασχολείται με το θέμα αυτό.

Είναι μια προσπάθεια που ξεπερνά τις καθιερωμένες και τρέχουσες συζητήσεις και θέλει να δώσει μια άλλη τομή στα πράγματα της ποιμαντικής μέριμνας για τον συνάνθρωπο που βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση.

Αυτά τα συνέδρια του συγκεκριμένου δικτύου θα γίνονται ανά τριετία στη Ρόδο. Προς το παρόν δεν έχει προγραμματιστεί άλλη. Οι διοργανώσεις έχουν περιοριστεί αυτή την περίοδο λόγω των γενικότερων προβλημάτων.

Σας ανησυχούν τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στη χώρα και φέρνουν σε αδιέξοδο αρκετές οικογένειες και στην περιοχή μας;

Κάθε άνθρωπος νομίζω ανησυχεί, ζώντας αυτή την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.

Ελπίζουμε τα πράγματα, να μην γίνουν χειρότερα και προσδοκούμε ότι ο κόσμος θα κρατήσει την ψυχραιμία του και το πρώτιστο, θα διατηρήσουμε μέσα σε αυτά τα προβλήματα την κοινωνική μας συνοχή.

Γιατί, να μην ξεχνάμε πως η χώρα μας και η κοινωνία γνώρισε παρόμοια προβλήματα, αλλά έχοντας κοινωνική συνοχή, θεσμούς και αξίες μπόρεσε να τα ξεπεράσει και να προχωρήσει παρακάτω.

Μήπως, όμως, ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθούν κάποιες αξίες στο βωμό της αναζήτησης χρήματος;

Δυστυχώς η διαδρομή, κατά τα τελευταία έτη αυτό έδειξε. Αλλά μέσα από κάθε κρίση μπορούμε να βγάλουμε θετικά συμπεράσματα.

Μπορούμε να βιώσουμε κάποια πράγματα και να τα δούμε, όπως δεν μπορούσαμε πρωτύτερα.

Νομίζω ότι σήμερα, μπορούμε να δούμε και να συζητήσουμε κάποια πράγματα τα οποία κατά το παρελθόν μέσα στην κοινωνία της καταναλώσεως που ζούσαμε, δεν μπορούσαμε να τα αντικρίσουμε.

Αλλά οι αρχές και οι αξίες είναι μεγέθη που πάντοτε, μπορούν να βοηθήσουν μια κοινωνία, να κρατήσει την συνοχή της και να έχει ένα σταθερό θεμέλιο και ένα όραμα, για να προχωρήσει μπροστά.

Πρέπει η εκκλησία να είναι κοντά στους ανθρώπους που βρίσκονται σε δύσκολη θέση και δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα;

Βεβαίως η εκκλησία δεν μπορεί να κωφεύει, στις ανάγκες των ανθρώπων. Δεν μπορεί σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου, να υπάρχει μια τέτοια εκκλησία και δεν νομίζω ότι και κανείς εκκλησιαστικός λειτουργός να μπορεί να στέκεται αδιάφορος, απέναντι στις ανάγκες των ανθρώπων.

Το ζήτημα βέβαια που τίθεται είναι πως τα προβλήματα των ανθρώπων, είναι τόσα πολλά και μεγάλα που η εκκλησία δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όλα. Το ερώτημα που τίθεται, είναι ότι η εκκλησία κατά τις δυνατότητές της κάνει αυτό που πρέπει. Όμως δυστυχώς δεν έχει απεριόριστες δυνατότητες.

Δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όλα τα αιτήματα και τις ανάγκες των συνανθρώπων μας, γι' αυτό και πολλές φορές θα με ακούτε να κάνω έκκληση και να μιλώ, για κοινωνική αλληλεγγύη.

Μπορούμε, αν λειτουργήσουμε ως κοινωνία ανθρώπων και όχι ως μονάδες, που ζουν σε ένα συγκεκριμένο χώρο να κάνουμε περισσότερα πράγματα και η ανάγκη του ενός να αποτελεί την ανάγκη όλων των άλλων και η ανταπόκριση σε αυτή, θα είναι στο μέτρο που μπορεί ο καθένας.

Νομίζω ότι λίγο ή πολύ ακόμη και ελάχιστο μπορούμε. Ακόμη και στο ελάχιστο που μπορούμε θα πρέπει να συμβάλουμε.

Έχουν αυξηθεί τα αιτήματα στήριξης από ανθρώπους που δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.

Δέχεται οχλήσεις η Μητρόπολη και από άτομα που δεν είναι αυτό που λέμε άποροι αλλά κάποιοι που δεν καταφέρνουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους γιατί τα χρήματα που λαμβάνουν από την εργασία τους δεν τους φθάνουν;

Ναι, τα αιτήματα σίγουρα έχουν πολλαπλασιαστεί. Εν συγκρίσει με τον περασμένο Νοέμβριο η διαφορά δεν είναι πάρα πολύ μεγάλη.

Όμως η αύξηση είναι μια πραγματικότητα. Η ανταπόκριση όμως δεν μπορεί να είναι στο 100%, γιατί η εκκλησία έχει περιορισμένες δυνατότητες κάτι που όλοι γνωρίζουν. Κάνει ό,τι μπορεί.

Αν κατά μέσο όρο, χρειάζεται 3000 ευρώ την ημέρα, για να ανταποκριθεί σε όλα τα αιτήματα καταλαβαίνετε ότι είναι αδύνατο να έχει και να συγκεντρώσει αυτά τα χρήματα και εκ των πραγμάτων θα απογοητεύει και κάποια άτομα.

Κάνουμε πάντοτε μια ιεράρχηση. Πρωτίστως, δίνουμε έμφαση στις ιατρικές εξετάσεις, στα φάρμακα και στα είδη διατροφής, γιατί αυτές είναι οι ουσιαστικές ανάγκες που δεν μπορούν να μετατεθούν.

Η οικονομική κρίση έχει απομακρύνει τους ανθρώπους από την εκκλησία ή συμβαίνει το αντίθετο;

Νομίζω ότι οι άνθρωποι σήμερα, ψάχνουν κάποιο αποκούμπι. Βέβαια το κλίμα που είχε διαμορφωθεί, σε ό,τι αφορά την πίστη τα τελευταία χρόνια επέδρασε στην ζωή και στην ψυχολογία των ανθρώπων.

Αυτό που παρατηρείται, είναι ότι το εκκλησίασμα είναι μεγαλύτερο. Σε δύσκολες καταστάσεις, που εύχομαι να μην υπάρχουν, ο άνθρωπος καταφεύγει στο Θεό.

Δεν θα πρέπει να θυμάται το Θεό μόνο στις δύσκολες καταστάσεις. Παρά ταύτα βλέπουμε πως το κοσμοείδωλο το οικονομικό ή το καταναλωτικό παραμένει δυστυχώς ακόμη πάρα πολύ ισχυρό.

Αυτό που παρατηρούμε όμως είναι ότι και οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη επιμένουν να επηρεάζονται από αυτό.

Τονίσατε ότι οι άνθρωποι είναι προσκολλημένοι στο καταναλωτικό κοσμοείδωλο. Αυτό σημαίνει ότι εξαιτίας της κρίσης θα πρέπει ίσως να μάθουν να ζουν με λιγότερα χρήματα;

Δεν θα το θέσω στο να μάθουν να ζουν με λιγότερα χρήματα. Πρέπει να μάθουμε όλοι να ζούμε με βάση τις πραγματικές μας ανάγκες και όχι με τις ανάγκες που μας δημιουργεί η διαφήμιση και ο καταναλωτισμός. Γιατί κακά τα ψέματα, ήταν τεχνητές.

Μου λένε ακόμη πως πηγαίνουν στα καταστήματα και ζητούν προϊόντα που διαφημίζονται στην τηλεόραση.

Καταλαβαίνετε πως δεν ζητούμε κάτι που έχουμε ανάγκη. Το πνεύμα του καταναλωτισμού οδήγησε όχι μόνο τη χώρα μας αλλά γενικότερα τις δυτικές κοινωνίες στη σημερινή κατάσταση.

Δεν είναι μόνο η Ελλάδα είναι και οι άλλες χώρες. Αυτό το βλέπουμε και σε ό,τι αφορά το θέμα της κατοικίας.

Παλαιότερα η κατοικία κτιζόταν στα μέτρα των αναγκών της εκάστοτε οικογένειας.

Σήμερα όταν βλέπετε μια τριμελή ή τετραμελή οικογένεια σε μια κατοικία των 170 και 200 τμ καταλαβαίνετε ότι το κτήριο δεν δημιουργήθηκε για να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες ανάγκες αλλά για να δηλώσει κάποια άλλα πράγματα.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα η εκκλησία έχει δεχθεί έντονες επικρίσεις για το γεγονός ότι οι ναοί εξαιρούνται των φόρων που έχουν επιβληθεί. Πώς θα αντιμετωπισθεί το θέμα;

Νομίζω ότι αυτό είναι ένα σύνθημα που βγήκε προς τα έξω και δεν αποτελεί μια πραγματικότητα και αλήθεια.

Τα έσοδα των ναών από τα ακίνητα φορολογούνται και μάλιστα πολύ υψηλά. Κανείς άλλος οργανισμός και ιδιώτης δεν φορολογείται όσο τα ενοίκια από τα εκκλησιαστικά ακίνητα.

Η συζήτηση που προεκλήθη είναι αν οι ναοί, τα κτήρια, πρέπει να πληρώσουν το λεγόμενο χαράτσι. Όμως οι ναοί δεν είναι ιδιωτικά κτήρια αλλά δημόσια.

Η εκκλησία σε αυτό διαφωνεί γιατί οι ναοί που στην ουσία ανήκουν στο λαό θα πρέπει να πληρώσουν φόρο δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή και αυτή αντιμετωπίζει την κρίση και τα έσοδά της έχουν μειωθεί αισθητά.

Ξέρετε ότι η εκκλησία πρέπει να πληρώσει τους ψάλτες, τους νεωκόρους, το ρεύμα και αυτό που περισσεύει διατίθεται στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη.

Δεν αποταμιεύονται για να έχουν οι εκκλησίες καταθέσεις. Καταλαβαίνουμε ότι ο φόρος στερεί από την εκκλησία την δυνατότητα να προσφέρει. Επικριθήκαμε για τις απόψεις μας αυτές.

Δεν το κάνουμε όμως εσκεμμένα. Παίρνουν το φόρο δηλαδή τα χρήματα που πρέπει να προσφερθούν στον κόσμο που έχει ανάγκη.

Ζήτημα όμως έχει δημιουργηθεί μεταξύ του κλήρου και εξαιτίας του διαχωρισμού που έγινε για τις αποδοχές των αρχιερέων και των απλών ιερέων. Μήπως οι αλλαγές αυτές δεν θα έπρεπε να γίνουν τώρα;

Αυτό δεν το προκάλεσε η εκκλησία ούτε και το ζήτησε. Οι αρχιερείς εμπίπτουν σε ένα ειδικό μισθολόγιο.

Σε αυτό εμπίπτουν και άλλοι λειτουργοί. Για αυτό το λόγο εξαιρέθηκαν. Όχι ότι δόθηκε μια προνομιακή μεταχείριση. Από ό,τι άκουσα θα το δουν μετά από λίγο καιρό το θέμα αυτό.

Πώς εξελίσσεται η υπόθεση της ανέγερσης του ναού του Πολιούχου της πόλεως Ρόδου Κωνσταντίνου του Υδραίου;

Είναι ένα θέμα που απασχολεί χρόνια την πόλη. Είδα ότι γράφτηκαν και κάποια σχόλια στον τοπικό τύπο ότι δίνονται υποσχέσεις, έχω να πω ότι η ανέγερση του ναού δεν έπαψε να με απασχολεί από τα πρώτα χρόνια που ήρθα εδώ. Απασχόλησε και τους τοπικούς φορείς.

Όλα αυτά τα χρόνια προσπαθήσαμε να βρούμε μια λύση. Δυστυχώς η ανεύρεση του χώρου ήταν μια δύσκολη υπόθεση.

Τελικά καταλήξαμε πριν από δύο χρόνια μαζί με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αρχαιολογίας στο να ανεγερθεί ο ναός αυτός στον προαύλειο χώρο του πατριαρχικού κέντρου.

Άλλωστε στα αρχικά σχέδια προβλέπονταν ένας ναός εκεί. Ήδη έχουν τεθεί τα θεμέλια και σιγά σιγά προχωρούμε.

Πιστεύω με τη βοήθεια του Θεού και τη χάρη του Αγίου να μην έχουμε άλλα εμπόδια και θέλω να ζητήσω να το δουν όλοι οι συμπολίτες μας με θετικό μάτι γιατί δυστυχώς δεν υπάρχει άλλος χώρος για να ανεγερθεί ο ναός.

Αναζητήθηκαν άλλα ακίνητα για να κτισθεί σε αυτά ο ναός;

Βεβαίως, αναζητήθηκαν. Όμως είτε ήταν υψηλού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος οπότε θα έπρεπε να προηγηθούν ανασκαφές δηλαδή μια χρονοβόρα διαδικασία ή ανήκαν σε ιδιώτες που δεν δέχθηκαν να τα προσφέρουν ακόμη και να τα πωλήσουν.

Ο ναός του κάθε πολιούχου πρέπει να είναι εντός του κέντρου της πόλεως. Εκ των πραγμάτων έπρεπε σε αυτή την περιοχή που είναι και κοντά στον τόπο που μαρτύρησε, να γίνει ο ναός.

Πιστεύω ότι είναι μια πολύ καλή λύση. Θα ανεγερθεί ένας ναός που δεν θα είναι μεγαθήριο αλλά θα μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες που έχει η πόλη για τον πολιούχο.

Σε πόσο καιρό υπολογίζετε πως θα είναι έτοιμος ο ναός;

Δεν μπορώ να θέσω χρονοδιαγράμματα αλλά νομίζω ότι προχωράμε πολύ καλά. Εύχομαι να τελειώσει γρήγορα αυτή η συζήτηση.

Πριν από λίγο καιρό ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών μετέβη στο εξωτερικό σε αναζήτηση επενδυτών που θα ήθελαν να αξιοποιήσουν κάποια από τα εκκλησιαστικά ακίνητα ώστε να υπάρξουν και πόροι. Σκέπτεστε να κάνετε κάτι ανάλογο;

Μας ενδιαφέρει η αξιοποίηση της περιουσίας. Αλλά πρώτον θα πρέπει να πούμε πως δεν έχουμε και πολλά ακίνητα προς αξιοποίηση.

Τα ακίνητα που μπορούμε να αξιοποιήσουμε είναι πάρα πολύ λίγα και ανήκουν στις ενορίες της Μητροπόλεως.

Μπορεί να υπάρχουν πολλοί τίτλοι αλλά τα περισσότερα είναι μικρά αγροτικά τεμάχια που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν.

Βέβαια είναι μια κρίσιμη καμπή για αξιοποίηση.

Ήδη σε κάποιες ενορίες της Νότιας Ρόδου έχουν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά.

Νομίζω, όπου εκδηλώσουν ενδιαφέρον, ανταπροκρινόμεθα με όλους τους νόμιμους τρόπους ώστε οι ενορίες να ζήσουν και η εκκλησία να έχει ένα επιπλέον έσοδο.

Στην αξιοποίηση δεν είμαι αρνητικός αρκεί να γίνεται μέσα σε νόμιμα πλαίσια όταν σέβεται το περιβάλλον και δεν προκαλούν αλλοιώσεις στο χώρο γενικότερα.

Πρέπει να υπάρχει προσοχή γιατί γίνονται και επεμβάσεις που προσβάλλουν τη φύση.

Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα προς τους πολίτες που δοκιμάζονται αυτή την περίοδο;

Θα ήθελα να πω ότι πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν ζούμε μόνοι σε αυτή την κοινωνία.

Ζούμε και υπάρχουμε γιατί υπάρχουν και οι άλλοι. Ας προσπαθήσει ο καθένας να συμβάλει με το δικό του τρόπο θετικά σε αυτή την κοινωνική ζωή.

Και δεν εννοώ μόνο να δώσουμε. Και αυτό είναι ουσιαστικό. Αλλά και να δούμε τον άλλο ως συνάνθρωπο διότι παρατηρώ πως ο κόσμος δεν έχει ανάγκη να του δώσεις μόνο κάποια τρόφιμα και λίγα χρήματα.

Ο κόσμος έχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη να τον ακούσει κάποιος, να πει το πρόβλημά του, τον πόνο του.

Όταν λέμε για την κοινωνική προσφορά της εκκλησίας δεν θα πρέπει να το περιορίζουμε μόνο στο πόσα πιάτα φαγητό θα σερβίρουμε, στο πόσες τσάντες φαγητό θα διανείμουμε, στο πόσα χρήματα θα δώσουμε αλλά και στο πόσους ανθρώπους δέχεται και τους αναπαύει εσωτερικά.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι λίγοι. Και αυτό το έργο της εκκλησίας είναι πάρα πολύ σημαντικό και δεν πρέπει να το παραγνωρίζουμε.

Έχουμε περιπτώσεις όπου σταματήσαμε αυτοκτονίες. Αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο από την οποιαδήποτε οικονομική προσφορά.

Υπήρξαν περιπτώσεις που ο άνθρωπος δεν μπορεί να μιλήσει πουθενά και να πει αυτά που έχει μέσα του.

Πρέπει να ακούσεις μια και δύο ώρες και να δώσεις την συμβουλή σου. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό που κάνουν οι ιερείς μας.

Έχετε δεχθεί τέτοια περιστατικά και εσείς;

Βεβαίως, έχω δεχθεί πάρα πολύ δύσκολα περιστατικά και σε αυτό τον τομέα είναι ουσιαστική, η συμβολή της εκκλησίας.

Μην περιορίζουμε την προσφορά μόνο σε ένα τομέα που ίσως φαίνεται και μπορεί να προκαλέσει και την επιδοκιμασία.

Υπάρχει ευρύτερη κοινωνική προσφορά, που εγώ τη θεωρώ και την κρίνω ανεκτίμητη.