ΠΟΤΕ πρωτύτερα η πασχαλινή ορολογία δεν είχε μπει στην καθημερινή μας ζωή όσο τον τελευταίο χρόνο: Γολγοθάς η οικονομική κρίση της χώρας.

Εβδομάδα των Παθών για τον φορολογούμενο, η Σταύρωση της ελληνικής οικονομίας στις Βρυξέλλες και ένα σωρό από ευχές για την Ανάσταση του Έθνους μας.

Κι όμως, στις μέρες μας τείνουμε να λησμονούμε τη σημασία της Εβδομάδας των Παθών, το ίδιο το Πάσχα το βλέπουμε μόνο σαν μια φολκλορική αργία, μια ευκαιρία για την επόμενη έξοδό μας προς τις «αλλοτινές πατρίδες» μας, στην ξεχασμένη απ' όλους ελληνική επαρχία.

Κι όμως, σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη να βιώσουμε το ελπιδοφόρο μήνυμα της Ανάστασης, τη νίκη επί του προαιώνιου εχθρού της ανθρωπότητας, του θανάτου.

Δεν πρόκειται για μια απλή ανάμνηση του σταυρικού θανάτου του Θεανθρώπου και της Αναστάσεώς Του αλλά για τη βίωση όλων αυτών των κοσμοσωτήριων δρωμένων σήμερα, εδώ και τώρα.

Πρώτη μέρα Αναστάσεως η Ανάσταση του Λαζάρου, που προεικονίζει την Ανάσταση του ίδιου του Χριστού.

Μας προετοιμάζει για την επερχόμενη νίκη του Χριστού απέναντι στον αιώνιο εχθρό, τον Αδη.

Και ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάδα, όπου ο χρόνος στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας παύει να διακρίνεται απλά σε παρελθόν, παρόν και μέλλον.

Ο,τι λαμβάνει χώρα τη Μεγάλη Εβδομάδα το βιώνουμε σαν ένα διαρκές παρόν, που μας σφυρηλατεί, μας δίνει δύναμη, ελπίδα, χαρά για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης.

Γιορτάζει όλη η φύση, όλη η δημιουργία συμμετέχει στο φως της Ανάστασης και οι πιστοί φωτίζουν με τις λαμπάδες της Αναστάσεως τα σοκάκια, τους δρόμους, τους αγρούς για να πάνε το Θείο Φως στις εστίες τους και να ξορκίσουν την τυραννία της ασθένειας και του θανάτου.

Ο Θεάνθρωπος με την Ανάστασή Του γίνεται λυτρωτής του Κόσμου.

* Ο κ. Γεώργιος Βασιλείου είναι Εκπρόσωπος Τύπου του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στην Αθήνα

Η επιστολή του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου για Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών Κωνσταντινουπόλεως,  Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και Κύπρου με αφορμή «τας τρέχουσας εν τη περιοχή της Μέσης Ανατολής εξελίξεις» στα τέλη Αυγούστου «διά να διασκεφθούν από κοινού περί της καταστάσεως των Εκκλησιών αυτών, ως και την ανταλλαγήν απόψεων περί των Ορθοδόξων πραγμάτων, περιλαμβανομένου και του θέματος της πορείας προς την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον της Αγιωτάτης Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας», με όλο το σεβασμό προς τη μεγάλη προσωπικότητα του Οικουμενικού μας Πατριάρχου, κατά τη ταπεινή μου προσωπική γνώμη, δεν φαίνεται να είναι και η καλύτερη επιλογή για την ενίσχυση της Ορθόδοξης ορατής ενότητας των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Πρώτον, ο χρόνος της αποστολής της Πατριαρχικής Επιστολής δεν είναι και ο καλύτερος, στο μέσον της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, οι Προκαθήμενοι των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών που δεν καλούνται και οι περί αυτών Ιερές Σύνοδοι να αισθάνονται ότι είναι ολιγώτερον Προκαθήμενοι από μερικούς άλλους και να αναστατώνονται για πολλούς και ευνόητους λόγους, μετά μάλιστα από έντονες διαφωνίες των Ορθοδόξων εκπροσώπων στην τελευταία Διορθόδοξη Συνάντηση της Γενεύης για το θέμα του Αυτοκεφάλου.

Δεύτερον, οι Προκαθήμενοι που θα συμμετάσχουν στη σύναξη του Φαναρίου, δεν εκπροσωπούν ούτε το ένα δέκατο των Ορθοδόξων πιστών (από τα τρακόσια εκατομμύρια των Ορθοδόξων πιστών θα εκπροσωπούνται εκεί περίπου εικοσιδύο εκατομμύρια).

Τρίτον, καταργείται σε κάποιο βαθμό και το Συνοδικό σύστημα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γιατί η συμμετοχή ενός Προκαθημένου μιας τοπικής Ορθόδοξης  Εκκλησίας για να συζητήσει τα θέματα που καλείται τη Σύναξη αυτή απατείται η κανονική έγκριση των θέσεων της Τοπικής Εκκλησίας από τις αποφάσεις του αρμοδίου περί αυτής  οργάνου της που είναι η Ιερά Σύνοδος της.

Τέταρτον, οι Προκαθήμενοι των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών που δεν καλούνται ήδη έχουν εκφράσει την αγωνία τους διά τα τεκταινόμενα των πολιτικών αναστατώσεων στη Μέση Ανατολή και κατά συνέπεια είναι ως να αναζητούν μιά Πανορθόδοξη Συνάντηση των Προκαθημένων διά να εξετάσουν από κοινού τα θέματα που καλείται να εξετάσει η Σύναξη του Φαναρίου.

Πέμπτον, οι ιστορικοί λόγοι που εμπόδιζαν στο παρελθόν τη κοινή Σύναξη των Προκαθημένων δεν υφίστανται πλέον. Αντίθετα δημιουργείται το προηγούμενο κι άλλοι Προκαθήμενοι να κινηθούν με το ίδιο πνεύμα και τελικά να διασπασθεί ανεπανόρθωτα η ορατή ενότητα των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Η ταπεινή μου προσωπική πρόταση, αφού άλλωστε δεν δεχώμαστε το αλάθητον στην ορθόδοδη Εκκλησία, έστω και αν αναφερώμαστε στον Πρώτο ανάμεσα στους Ορθοδόξους, είναι στη σύναξη του Φαναρίου, να προσκληθούν όλοι οι Προκαθήμενοι, για να εκπροσωπηθούν στη σημαντική αυτή σύναξη και τα τρακόσια εκατομμύρια των Ορθοδόξων και όχι μόνο τα είκοσι.

Η ορατή ενότητα των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών πρέπει με κάθε τρόπο να ενισχύεται συνέχεια, ουδείς έχει δικαίωμα διά το αντίθετον.

Σημείωση:  Οι παραπάνω θέσεις είναι προσωπικές. Τις επίσημες θέσεις του Πατριαρχείου Αλεξαδρείας εκφράζει ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος εν Συνόδω.

«Κρυφό  κρατήθηκε μέχρι και σήμερα  το όνομα  του ιερέα της Σπιναλόγκα μετά από επιθυμία του ιδίου.  Η ανιδιοτελής  προσφορά του  αναστήλωσε την πίστη των χανσενικών και αποτέλεσε αχτίδα  ζωής . Έφυγε από  αυτόν εδώ  τον κόσμο χωρίς ποτέ να πληροφορηθούμε  ποιος είναι»  δήλωσε η δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Ελένη  Βλάσση  στον Εκκλησιαστικό  Σταθμό 4Ε στη Θεσσαλονίκη, μιλώντας  για τη έρευνα 15 χρόνων που πραγματοποίησε για τους ανθρώπους που αντιμετώπιζαν λέπρα στην Ελλάδα».

«Το μόνο στοιχείο που μάθαμε ήταν ότι κατάγονταν από την Ιεράπετρα και δεν μπορέσαμε να βρούμε τίποτε άλλο παρά τις  επίμονες προσπάθειες ετών. Όλοι μιλούσαν με τα καλυτέρα λόγια για τον άνθρωπο  που έπαιξε το σημαντικότερο ρόλο στη ζωή τους κάτι που δεν αναδείχθηκε  σχεδόν καθόλου μέσα από το συγκεκριμένο σήριαλ «ΤΟ ΝΗΣΙ»» που προβάλλει  ιδιωτικός  τηλεοπτικό σταθμός.

Ήταν ο ιερέας που κοινωνούσε του λεπρούς και μετά κατά την κατάλυση  του οίνου  οι χανσενικοί το παρακολουθούσαν κρυφά  για να πεισθούν για την πίστη του.  Αυτό ήταν το θαύμα που συνέβαινε κάθε φορά που τον έβλεπαν  και έτσι  αναστήλωσαν την πίστη του  μέσα στη Σπιναλόγκα»  επεσήμανε η κυρία Βλάσση και υπογράμμισε  «Ο ιερέας αυτός έμεινε και έζησε στην Σπιναλόγκα και μετά την αποχώρηση των χανσενικών. Αφιέρωσε όλη του τη ζωή σ αυτούς του ανθρώπους. Δυστυχώς όμως το όνομα του δεν έχει καταγραφεί πουθενά»

Στην εκπομπή «ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ» έγινε επίσης αναφορά στην προσφορά της Εκκλησίας- κάτι που όπως είπε η κυρία Βλάσση - δεν αναδείχτηκε στο βαθμό που πρέπει  μέσα από τα ντοκιμαντέρ που έγιναν έως τώρα.

«Η Εκκλησία ήταν αυτή που πρώτη ενδιαφέρθηκε και  ναύλωσε ένα καράβι με ασβέστη και το έστειλε  στη Σπιναλόγκα προκειμένου να βαφτούν τα κτίρια ώστε να δουν οι άνθρωποι αυτοί που ζούσαν εκεί  λίγο χρώμα στη ζωή τους» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Εκτενή αναφορά έγινε  και στο λεπροκομείο που λειτουργούσε κατά την ίδια χρονική  περίοδο στην Ιερά Μονή  Ιβήρων του Αγίου Όρους όπου εκεί οι μοναχοί περιέθαλπαν  με πολύ μεράκι και  αγάπη τους  χανσενικούς χωρίς ποτέ κανένας  από αυτούς να κολλήσει  τη νόσο.

Η Σπιναλόγκα! Αποτελούσε για 54 χρόνια τόπο εξορίας  Στις 30 Μαΐου του 1903 θα μετατραπεί σε «Σπιναλόγκα, το νησί των λεπρών». Από το 1913 και μετά μεταφέρονταν ασθενείς από πολλά μέρη της Κρήτης και σιγά σιγά από πολλά μέρη και όλης της Ελλάδας.

Πριν μεταφερθούν στο νησί, φάρμακο δεν είχε βρεθεί και οι λεπροί φορούσαν κουδούνια για να ακούγονται από μακριά καθώς πλησίαζαν. Τρόμο έπιανε όλες τις οικογένειες και πανικό στο άκουσμα των κουδουνιών αυτών!

Στο νησί αρχίζουν να γίνονται εργασίες για την στέγαση των ασθενών. Φτιάχνονται σπίτια, έχτισαν νοσοκομείο, κουρείο, καφενείο, ένα σχολείο με έναν δάσκαλο ο οποίος και αυτός ήταν λεπρός και την  εκκλησιά αφιερωμένη στον  Άγιο Παντελεήμονα όπου μπορούσαν να κάνουν την ευχή και να προσκυνούν τις ιερές εικόνες.

Ένας ιερέας υγιής έκανε τη λειτουργία σε αυτήν την εκκλησία και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή των χανσενικών.

«Όταν έφτασα στην Τρωάδα για να κηρύξω το ευαγγέλιο του Χριστού αν και μου ήταν ευνοϊκές οι περιστάσεις για το έργο του Κυρίου, δεν μπορούσα να ησυχάσω, γιατί δε συνάντησα εκεί τον αδερφό μου τον Τίτο. Γι’ αυτό, λοιπόν, τους αποχαιρέτησα κι έφυγα για τη Μακεδονία».

(Β΄ Κορ.2,12-13)

Παρόλο ότι ο χώρος της Τρωάδας ήταν εύφορος «του ακούσαι λόγον Κυρίου», ο Απόστολος Παύλος εγκαταλείπει το έργο και φεύγει.

Ασφαλώς η ενέργειά του αυτή δεν δείχνει υποτίμηση στην κηρυκτική και αποστολική του διακονία χάρη ατομικής ανάγκης, αλλά τη δύναμη που μπορεί να έχει στο έργο του Κυρίου η ανθρώπινη σχέση.

Φαίνεται πως η σχέση του Αποστόλου Παύλου με τον Τίτο δεν ήταν μια απλή σχέση στα όρια δασκάλου-μαθητή αλλά μια καρδιακή σχέση φιλίας που γινόταν και για τους δύο πηγή ζωής και έμπνευσης.

Η φιλία, ως βαθειά γνωριμία και επικοινωνία μεταξύ δύο ανθρώπων, υπερβαίνει το επίπεδο της αλληλοβοήθειας σε δύσκολες στιγμές και γίνεται σημαντική για τον καθένα, εφόσον δίνει την αίσθηση ότι αξίζει για τον άλλο και ότι έχει σημασία γι’ αυτόν. «Οι πιο θλιβεροί άνθρωποι είναι εκείνοι που τελειώνουν τις μέρες τους χωρίς φιλίες, χωρίς να γνωρίσουν στενότερα κάποιον και ν’ αγαπηθούν» (Από το βιβλίο «Όρια ζωής»).

Ο π. Φιλόθεος Φάρος στο βιβλίο του «Η αλλοίωση του Χριστιανικού ήθους» γράφει:«Ο άνθρωπος υπάρχει πραγματικά στο ποσοστό που συναντά τον άλλο με γυμνή ψυχή και μοιράζεται μαζί του τα πιο βαθειά του αισθήματα, είτε αυτά είναι απόγνωση, αμφιβολία, ανασφάλεια, είτε είναι στοργή και τρυφερότητα. Μόνο όταν μοιράζεται με τον άλλο τα βαθύτερά του βιώματα, αρνητικά ή θετικά, κοινωνεί με τον άλλο και η ανάγκη της κοινωνίας με τον άλλο δεν είναι μια ανάγκη αλλά είναι η ανάγκη».

Ασφαλώς ο άνθρωπος που δεν ολοκληρώθηκε στην ανθρώπινη αγάπη και επικοινωνία, δεν θα μπορέσει ν’ αγαπήσει και να κοινωνήσει τέλεια το Θεό. Η ενανθρώπιση του Θεού μας μαρτυρά πως προσέλαβε όλα τα ανθρώπινα και τ’ αγίασε. Η τελειότητα της ανθρώπινης φύσης του Χριστού, δείχνει πως έζησε τη ζωή μας σ’ όλες τις πτυχές της, χωρίς όμως αμαρτία που διαστρεβλώνει και χαλά την ομορφιά της ζωής.

Η προπτωτική κατάσταση του Αδάμ και της Εύας, έγινε η φυσιολογική συμπεριφορά του Χριστού και των αγίων Του. «Όποιος είχε την αγαθή τύχη να συναντήσει ένα ΄Αγιο – όχι σαν οπτασία, αλλά σαν άνθρωπο απλό και καθημερινό – δεν μπορεί να πιστέψει ότι υπάρχει «φυσικότερο» χαρακτηριστικό για τον άνθρωπο από την αγιότητα»(Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός).

Το Ευαγγέλιο μας μιλά για τη φιλία του Χριστού και του Λαζάρου. Μας αναφέρει γι’ αυτήν, όταν ήδη ο Λάζαρος πέθανε. Ωστόσο ο φίλος του τον σώζει από το θάνατο...Για να φανερώνει τη δυναμική της αληθινής φιλίας.

Στα όρια της υπαρξιακής αγωνίας, της απόγνωσης και απογοήτευσης, της μοναξιάς ως εμπειρίας θανάτου, η παρουσία του φίλου γίνεται ζωοποιός. Μας βγάζει από τ’ αδιέξοδα του εαυτού μας και μας ελευθερώνει από την κλεισούρα της εγωκεντρικότητας.

Βέβαια, όπως όλα τα ανθρώπινα, και η φιλία έχει τα στοιχεία της ατέλειας. Η Χάρις του Θεού, που με την επιθυμία των φίλων, έρχεται και διαποτίζει τη σχέση, έχει τη δύναμη «να θεραπεύει τα ασθενή και ν’ αναπληρώνει τα ελλείποντα».

Έτσι η φιλία μπορεί να συνεχιστεί και πέραν του τάφου κατά το μέτρον που οι φίλοι ενωθήκαν εν Πνεύματι Αγίω. Η συνάντησή τους «εν τη εσχάτη ημέρα» με το Χριστό πρόσωπο προς πρόσωπο, θα τελειοποιήσει τη σχέση, και μαζί  με τον όντως Φίλο και τους φίλους του Φίλου θα ζήσουν την αιώνια χαρά της κοινωνίας των προσώπων.

Από την πόλη του  φίλου του Χριστού,

π. Ανδρέας Αγαθοκλέους