Ιωαννουπόλως: «Δεν έχουν θεολογικά επιχειρήματα"
- Δημιουργηθηκε στις Κυριακή, 02 Αυγούστου 2009
-
Γράφτηκε από τον/την Το Βήμα /Συνέντευξη Μαρία Αντωνιάδου 11:23
-
και επιμένει ότι δεν βλέπει εμπόδια «προς αυτή την κατεύθυνση του διαλόγου».
- Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η θέση των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία;
«Οταν μιλάμε για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία πρέπει να έχουμε υπόψη μας τόσο τα κείμενα της Καινής Διαθήκης όσο και τα πρώτα αποστολικά κείμενα, όπως είναι η διδαχή των Αποστόλων και τα κείμενα των Πατέρων, αλλά και τη σύγχρονη πραγματικότητα.
Αν μείνουμε στον κόσμο της Παλαιάς Διαθήκης, η γυναίκα φαίνεται να μην έχει ιδιαίτερη θέση. Μέσα στην Εκκλησία μας όμως αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ορθόδοξης παράδοσης. Το καθετί έχει τον χρόνο του.
Όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, η Εκκλησία πρέπει να είναι προετοιμασμένη, να ομιλεί για την αναβαθμισμένη θέση της γυναίκας μέσα σε αυτήν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο πρόσωπο που τιμούμε στον χώρο της Εκκλησίας μετά την Αγία Τριάδα είναι το πρόσωπο της Παναγίας, μιας γυναίκας.
Και όπως η Παναγία μάς εκπροσώπησε όλους για τη σωτηρία μας δίνοντας το δικό της σώμα, τη δική της σάρκα, για τον Υιόν και Λόγον του Θεού, κατά τον ίδιο τρόπο σήμερα μια ευσεβής γυναίκα προετοιμάζει το πρόσφορο και ο κληρικός ως διάκονος, ως υπηρέτης, το προσφέρει στον Θεό ενώπιον όλων, όπου γίνεται το σώμα του Χριστού για τη δική μας σωτηρία.
Επομένως η θέση της γυναίκας στον χώρο της Εκκλησίας είναι πολύ σημαντική, αλλά θέλουμε να το δούμε αυτό και στην πράξη, ιδιαίτερα στα κατηχητικά μας σχολεία και πολύ περισσότερο στον χώρο της ιεραποστολής, όπου υπάρχουν μεγάλες ποιμαντικές ανάγκες».
- Αν σας δοθεί η άδεια από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, είστε αποφασισμένος να προχωρήσετε σε χειροτονίες διακονισσών;
«Η αναβίωση του θεσμού των διακονισσών όπως υπήρχε στην αρχαία Εκκλησία, αλλά όπως προχώρησε και ο Αγιος Νεκτάριος, είναι κάτι που αφορά τα εσωτερικά μιας τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Συνόδου της, κατά συνέπεια εναπόκειται στην Ιερά Σύνοδο μιας τοπικής Εκκλησίας να αποφασίσει τι θα κάνει».
- Θα θέλατε να είχατε διακόνισσες στην ιεραποστολή της Νότιας Αφρικής;
«Είναι μια αναγκαιότητα που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Σταδιακά οι διακόνισσες έχουν θέση διότι έχουμε ενηλίκους γυναίκες που βρίσκονται στο στάδιο της κατηχήσεως και καταλαβαίνετε ότι, όταν θα βάλουμε το λάδι της βαπτίσεως, είναι καλύτερα να έχουμε μια διακόνισσα να το κάνει αυτό παρά να βάλουμε έναν νεαρό ιερέα».
- Τι σας έκανε να ζητήσετε την έναρξη ενός διαλόγου για τους λόγους που κρατούν τη γυναίκα μακριά από τη χειροτονία;
«Για να είμαι ειλικρινής, όταν ομιλούσα για την αναβάθμιση των κατηχητικών μας σχολείων, είδα τον ρόλο της γυναίκας ως κατηχήτριας στον χώρο αυτόν και, επιτέλους, έθεσα πράγματι το ερώτημα ποια είναι τα θεολογικά εμπόδια που δεν προχωρούμε στoν διάλογο για τη χειροτονία των γυναικών ώστε να μπορέσουμε να απαντήσουμε σοβαρά σε αυτό το θέμα, με την έννοια ότι μερικοί έχουν πάθει μια φοβία για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Εκκλησία και βλέπω να την αποκλείουν ακόμη και από αυτή τη δυνατότητα του Εκκλησιαστικού Λυκείου.
Στην προσπάθειά τους να αποκλείσουν τη γυναίκα από τον χώρο της ιεροσύνης, την αποκλείουν και από τους άλλους χώρους όπου τη χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε όλοι στο υψηλό ποιμαντικό μας έργο.
Οι ώμοι των κληρικών είναι αδύναμοι για να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης σήμερα, που έχουμε τόσο πολύπλοκα κοινωνικά προβλήματα».
- Θα βρισκόσασταν σε έναν διάλογο για τη χειροτονία των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία;
«Νομίζω ότι όταν δεν αγγίζουμε θέματα που αναφέρονται στη θεότητα του Χριστού, αλλά θέματα που αποβλέπουν στη βελτίωση της διακονίας της Εκκλησίας μας, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε έναν τέτοιον διάλογο.
Είναι καλό που φωνάζουν μερικοί ότι δεν έχουμε θεολογική κατάρτιση, ότι δεν είμαστε σωστοί επίσκοποι στην Εκκλησία, ότι πρέπει να καθαιρεθούμε. Είναι καλό που φωνάζουν όλοι αυτοί, για να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Πρόκειται για τους ίδιους που δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε διάλογο είτε με άλλες θρησκείες είτε με άλλες Εκκλησίες. Ξεχνούν ότι ο Χριστός ήταν μόνος του;
Ηταν με τον διάλογο που βρήκε τους μαθητές του και τις πρώτες γυναίκες, και στο τέλος ήταν αυτές, οι Μυροφόρες, που έδωσαν την πρώτη μαρτυρία για την Ανάσταση του Χριστού: όταν διά τον φόβον των Ιουδαίων οι μαθητές βρέθηκαν μακριά από τον διδάσκαλό τους, οι γυναίκες ήταν εκεί, θαρραλέες, να στηρίξουν, με επικεφαλής την Παναγία μας. Επομένως ο διάλογος δεν πρέπει να μας φοβίζει».
- Είναι οι συντηρητικοί κύκλοι που αποτρέπουν τη συζήτηση περί συμμετοχής των γυναικών στα της Εκκλησίας;
«Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσω ότι εγώ δεν είπα ξαφνικά να χειροτονούνται οι γυναίκες. Εγώ είπα να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα αυτοί που λένε ότι αποκλείεται οποιοσδήποτε διάλογος για το θέμα της χειροτονίας των γυναικών μέσα στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα, γιατί προσωπικά δεν βλέπω θεολογικά εμπόδια και προς αυτή την κατεύθυνση του διαλόγου όταν το πλήρωμα της Εκκλησίας είναι έτοιμο να αποδεχθεί κάτι τέτοιο.
Γιατί, βλέπετε, γνωρίζουμε σήμερα ότι κάποια ημέρα θα πέσει το Πάσχα 15 Αυγούστου και έπειτα από χιλιάδες χρόνια τα Χριστούγεννα αν συνεχίσουμε να υπολογίζουμε με τον τρόπο που υπολογίζουμε τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Θεανθρώπου.
Αλλά, βλέπετε, η Εκκλησία δεν είναι ανάγκη να προχωρήσει τώρα στην αλλαγή του ημερολογίου γιατί θα δημιουργήσουμε σχίσματα και είπαμε να το αφήσουμε αυτό να το λύσουν οι μελλοντικές γενιές.
Επίσης αυτοί που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο, κάθε φορά που έχουν δίσεκτο έτος, 366 ημέρες, θα έπρεπε να προσθέτουν μία ημέρα. Αλλά, βλέπετε, από το 1923 που υιοθετήσαμε το νέο ημερολόγιο η διαφορά είναι πάντοτε 13 ημέρες.
Στην πραγματικότητα, δηλαδή, αυτοί που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο ακολουθούν το νέο, δεν προσθέτουν τη μία επιπλέον ημέρα που έχουμε εμείς κάθε τόσο.
Δηλαδή και αυτό που υπάρχει τώρα, το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, είναι μια βελτίωση του προηγούμενου. Δεν πρέπει να μείνουμε εκεί, πρέπει να προχωρήσουμε λίγο πιο ψηλά, να δούμε πώς μπορούμε να επηρεάσουμε την ευρύτερη κοινωνία, τα παιδιά που μπλέκονται με ναρκωτικά, τα παιδιά που παγιδεύονται, που τα εκμεταλλεύονται όλοι.
Και εκεί, αν η γυναίκα μπορεί να μας βοηθήσει ώστε τελικώς να σώζουμε ψυχές, γιατί να μην την αποδεχθούμε; Αυτό όμως είναι ένα θέμα που δεν μπορούμε να το εισαγάγουμε εμείς, πρέπει να προηγηθεί μια σοβαρή συζήτηση και οπωσδήποτε η μέλλουσα Πανορθόδοξη Σύνοδος είναι η αρμόδια να λάβει αποφάσεις.
Πρέπει να ξεκαθαρίσω ξανά ότι όλα αυτά που λέω είναι δικές μου απόψεις και δεν είναι οι θέσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας».
- Μετά τη δημοσιοποίηση των απόψεών σας δεχθήκατε πιέσεις; Ακούσαμε κληρικό να σας χαρακτηρίζει ανεπίσκοπο. Ακούσαμε άλλον κληρικό να λέει ότι η τοποθέτησή σας αυτή είχε στόχο να γίνετε γνωστός.
«Τους ευχαριστώ για το ενδιαφέρον τους και απολογούμαι αν δημιούργησα κάποιο πρόβλημα στον χώρο της Εκκλησίας.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν θέλω να δώσουμε την εντύπωση ότι αναμειγνυόμαστε στα εσωτερικά μιας άλλης Εκκλησίας. Δεν είμαστε όμως και στην εποχή του Μεσαίωνα, όπου ο σκοταδισμός οδηγούσε ακόμη και στην επί πυράς καταδίκη κάποιου που μιλούσε ελεύθερα.
Αυτά είναι απαράδεκτα. Μπορούμε να εκφράζουμε σκέψεις. Και επειδή εκφράζουμε τις σκέψεις για έναν διάλογο, δεν σημαίνει ότι γίναμε ξαφνικά αιρετικοί ή εγκληματίες.
Είμαστε σε μια εποχή όπου πρέπει όλοι μας να προβληματιστούμε σοβαρά και με το χέρι στην καρδιά και με φόβο Θεού να κινηθούμε προς κατευθύνσεις που θα μας βοηθήσουν να μη μείνουμε μόνοι μας, αλλά να μπορούμε να αγγίζουμε τις ευαισθησίες των ανθρώπων και να τους οδηγούμε στον Παράδεισο».
- Είναι το πολυπολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο ζείτε αυτό που οδηγεί στο να σας διαφοροποιούν σε σχέση με όσους βρίσκονται στην Ελλάδα;
«Για να είμαι ειλικρινής, μεγάλωσα κι εγώ με την ίδια νοοτροπία. Οταν ήμουν διάκονος στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών αλλά και κληρικός στην Κύπρο πίστευα ότι ο μη Ορθόδοξος είναι αιρετικός ή αλλόπιστος.
Διαπιστώνω όμως ότι όλοι είμαστε παιδιά του Θεού- άλλωστε είναι πολύ σαφής η μαρτυρία του ίδιου του Ιησού Χριστού που λέει ότι είναι το φως του κόσμου που φωτίζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο εις τον κόσμο.
Αυτή είναι η αφετηρία μου. Πρέπει να αγκαλιάζουμε τους ανθρώπους ως αδελφούς μας. Εκεί, στον χώρο της ιεραποστολής, δεν ρωτάμε τα παιδιά, τα ορφανά, τα πεινασμένα, τα άπορα, αν είναι Ελληνες ή αν είναι Ορθόδοξοι.
Όταν απλώνουν το χέρι τους και ζητούν ένα ποτήρι νερό, απλώς προσπαθούμε να τους το δώσουμε. Και αυτό είναι το μεγαλείο της προσφοράς τόσο του μακαριστού Πατριάρχη Πέτρου όσο και του νυν προκαθημένου της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ. Θεοδώρου: η προτεραιότητα που δίνουμε στην προσφορά της Εκκλησίας, της αγάπης και της διακονίας.
Είναι γεγονός ότι από τη στιγμή που έγινε αυτή η τραγωδία της Αμερικής το 2001, πολλοί είναι που ζήτησαν να ανοίξουμε διάλογο με τις άλλες θρησκείες για να δούμε τον ρόλο της θρησκείας για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δεν θέλουμε οι οπαδοί μιας θρησκείας, τα μέλη μιας θρησκείας, να ακολουθήσουν εμάς. Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι θρησκεία μπορεί να υπάρχει όταν βελτιώνει τη ζωή του ανθρώπου. Να μη γίνεται, δηλαδή, το όπιο του λαού και να χειροτερεύουν τα πράγματα.
Ξεκινήσαμε αυτές τις προσπάθειες πριν από το 2001. Προσπαθούσαμε να πείσουμε τους φανατικούς μουσουλμάνους να πείσουν τους ηγέτες τους να διεξαγάγουμε έναν διάλογο για να αποφύγουμε αυτές τις τραγωδίες.
Μετά το 2001 όλοι άρχισαν να μιλούν για την αναγκαιότητα του διαλόγου. Οταν ξεκίνησε μια προσπάθεια για μια τέτοια διαθρησκειακή συνάντηση στην Ελλάδα, δυστυχώς συντηρητικοί κύκλοι έπαιξαν τον ρόλο τους και στην αρχή ακυρώθηκε για να γίνει μετά· τελικά δεν έγινε ποτέ.
Επίσης στην πρώτη διαθρησκειακή συνάντηση που έγινε μετά την τραγωδία της Αμερικής το 2001, με πρωτοβουλία τού τότε υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, η οποία είχε και την προεδρία στην ΕΕ, του κ. Παπανδρέου, βρέθηκαν εκεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, τον οποίο συνόδευα, ο Πατριάρχης Γεωργίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, ο Πατριάρχης Αντιοχείας και εκπρόσωποι όλων των Εκκλησιών και των άλλων θρησκειών και εκεί μιλήσαμε για τις ευθύνες που έχει η θρησκεία στον σύγχρονο κόσμο για τη συμφιλίωση και τη συναδελφοσύνη των λαών.
Ο μόνος ο οποίος δεν παρέστη, και αυτό γιατί δεν πήρε πρόσκληση, ήταν ο τότε Προκαθήμενος της Ελλάδος Χριστόδουλος. Φυσικά δεν προσεκλήθη γιατί τέσσερις ημέρες πριν, που είχαμε τη μεγάλη διαθρησκειακή της Βαρκελώνης, η απάντηση της Ελλάδας ήταν ότι καταδικάζει αυτές τις συναντήσεις και δεν θα συμμετάσχει.
Πώς ήταν δυνατόν έπειτα από τέσσερις ημέρες να καλέσουμε τον αρχηγό μιας Εκκλησίας που είχε ήδη αποκηρύξει αυτές τις συναντήσεις; Και τότε κατηγορήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης».
- Θεωρείτε, δηλαδή, ότι οι αντιδράσεις για τις θέσεις σας είναι αντίστοιχες των αντιδράσεων που υπάρχουν για τον διάλογο με τις άλλες Εκκλησίες ή θρησκείες;
«Λίγο- πολύ είναι οι ίδιοι κύκλοι. Χωρίς να θεωρώ τον εαυτό μου κάποιο σπουδαίο πρόσωπο, θα έλεγα ότι ήταν οι θρησκευτικοί αρχηγοί οι πρώτοι που πήραν την πέτρα να λιθοβολήσουν τον Χριστό επειδή τον έβλεπαν να συγχωρεί την πόρνη ή να συνομιλεί με τους Τελώνες και τους Φαρισαίους.
Είναι τιμή μου να λένε όσα λένε για το πρόσωπό μου. Αυτό που έχει σημασία είναι να προβληματιστούμε σοβαρά για το πώς θα βελτιώσουμε την ποιμαντική μας διακονία.
Αν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα όπως είναι τώρα, ας συνεχίσουν. Από την άλλη όμως πρέπει να δούμε αν δημιουργούνται κάποια προβλήματα.
Καλύτερα να περιμένουμε το πλήρωμα του χρόνου για να προχωρήσουμε πιο θαρραλέα προς κινήσεις που θα μας βοηθήσουν, τους ανθρώπους, προς αυτή τη σωτηριολογική οδό».
Αγγλικανοί και προτεστάντες έχουν αποδεχθεί τη χειροτονία γυναικών- Ο ρόλος των διακονισσών στην Ορθοδοξία
Από τον γυναικωνίτη στη θέση του επισκόπου
Η θέση των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία παραμένει συμπληρωματική, σχεδόν όπως την εποχή που υπήρχε για το άλλο φύλο μόνον ο γυναικωνίτης.
Η συζήτηση για την ανάδειξη και γυναικών ιερέων που άνοιξε μετά το άρθρο του Μητροπολίτη Ιωαννουπόλεως και Πραιτωρίας κ. Σεραφείμ - με αφορμή την απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος να μην εγγράφει κορίτσια στη Δευτεροβάθμια Εκκλησιαστική Εκπαίδευση- προκάλεσε σάλο στην παγκόσμια ορθόδοξη κοινότητα.
Από τα πρώτη 24ωρα κληρικοί, πιστοί και ιεράρχες έσπευσαν στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας να ζητήσουν διευκρινίσεις.
Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος με ανακοίνωσή του δήλωσε ότι πρόκειται για προσωπικές απόψεις του ιεράρχη και ότι οι θέσεις της Αλεξανδρινής Εκκλησίας εκφράζονται μόνον από τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου.
Την ίδια ώρα, στα παγκόσμια εκκλησιαστικά όργανα των Προτεσταντών οι δηλώσεις του κ. Σεραφείμ έγιναν δεκτές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Από τις αρχές του περασμένου αιώνα στις χώρες της Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν έντονες οι συζητήσεις για τη θέση της γυναίκας στην Εκκλησία. Με αποκορύφωμα την αποδοχή της χειροτονίας των γυναικών.
Η Αγγλικανική Εκκλησία και όλες οι προτεσταντικές Ομολογίες προχώρησαν μετά τη δεκαετία του 1970 στη χειροτονία γυναικών και ορισμένες απ΄ αυτές σήμερα υπηρετούν στην Εκκλησία ακόμη και από τη θέση του επισκόπου.
Αντιθέτως, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία από την αρχή σταμάτησε κάθε συζήτηση επί του θέματος και παρά τις πιέσεις που έχει δεχθεί μέχρι και σήμερα «κατακεραυνώνει» κάθε πρωτοβουλία που έχει βασικό αντικείμενο τη χειροτόνηση των γυναικών.
Με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 1988 διεξήχθη στη Ρόδο συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι απ΄ όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, για τη θέση της γυναίκας και αποφασίστηκε η αναβίωση του θεσμού των διακονισσών...
Το 2004 η Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος έπειτα από πρωτοβουλία του τότε Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου αποφάσισε να επαναφέρει τον θεσμό των διακονισσών κάνοντας αρχή από τις μοναχές και αφήνοντας τους μητροπολίτες να αναλάβουν πρωτοβουλία.
Όμως μέχρι στιγμής κανένας από τους 81 ιεράρχες που υπηρετούν στην Εκκλησία της Ελλάδος δεν προχώρησε στην εφαρμογή εκείνης της απόφασης. Ενώ αντίστοιχη είναι και η στάση που ακολουθούν όλοι οι ελληνόφωνοι ιεράρχες.
Ο θεσμός των διακονισσών άνθησε στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Οι διακόνισσες ήταν αυτές που κατηχούσαν τις γυναίκες που βρίσκονταν έγκλειστες στον γυναικωνίτη.
Οι διακόνισσες έκαναν την επάλειψη με το Αγιο Μύρο κατά τη διάρκεια της βαπτίσεως, καθώς οι νεοφώτιστες προσέρχονταν στον χριστιανισμό σε μεγάλη ηλικία.
Ο θεσμός άρχισε να περιέρχεται σε μαρασμό με την εφαρμογή του νηπιοβαπτισμού. Ο Απόστολος Παύλος είναι ο πρώτος που αναφέρεται στις διακόνισσες και μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Ιερός Χρυσόστομος, ο Μέγας Βασίλειος και ο Αγιος Γρηγόριος Νύσσης, ανέπτυξαν το ποιμαντικό, φιλανθρωπικό και κατηχητικό έργο τους με τη βοήθεια γυναικών.
Η Αγία Ολυμπιάδα, στενή συνεργάτης του Ιερού Χρυσοστόμου, η Μακρίνα, αδελφή του Μεγάλου Βασιλείου, και η Λαμπαδία, σύζυγος του Γρηγορίου Νύσσης, ήταν μερικές από τις πλέον γνωστές διακόνισσες της Εκκλησίας που ο ρόλος τους και η προσφορά τους δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ.
Το προφίλ του ιεράρχη από την Πάφο
Ο κατά κόσμον Γεώργιος Φιλίππου, Μητροπολίτης Ιωαννουπόλεως και Πραιτωρίας, Υπέρτιμος και Εξαρχος Πάσης Αφρικής κ. Σεραφείμ γεννήθηκε στη Γαλαταριά της Πάφου το 1961.
Σε ηλικία 12 χρόνων, το 1973, εισήχθη ως δόκιμος μοναχός στην Ιερά Μονή Κύκκου. Είναι απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Πατρολογία στα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Ντάραμ. Το 1983 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1991 πρεσβύτερος.
Υπηρέτησε στην Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Το 1997 εξελέγη Μητροπολίτης Κένυας και το όνομά του είχε εμπλακεί στην πολύκροτη υπόθεση του Οτσαλάν όταν αυτός βρισκόταν στο Ναϊρόμπι.
Τα τελευταία χρόνια ο κ. Σεραφείμ είναι Μητροπολίτης Ιωαννουπόλεως και Πραιτωρίας, της πιο ισχυρής επαρχίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
- Εμφανίσεις: 22618