Έκθεση χαρτών του Αγίου Ορους από τον 14ο - 19ο αιώνα

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 22 Μαρτίου 2010

Γράφτηκε από τον/την ΑΠΕ -ΜΠΕ 23:57

Χάρτες και χαρτογραφήματα που απεικονίζουν το Άγιον Όρος, όπως το αποτύπωσαν επώνυμοι χαρτογράφοι και περιηγητές, από την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Ελλάδα, από τον 14ο μέχρι και τον 19ο αιώνα, παρουσιάζονται σε έκθεση που λειτουργεί στην Κοζάνη.

Την έκθεση, με τίτλο «Το Άγιον Όρος στους χάρτες των αιώνων», οργάνωσαν η Δημοτική Χαρτοθήκη Κοζάνης, σε συνεργασία με την Αγιορείτικη Χαρτοθήκη, φιλοξενείται στο αρχοντικό Λασσάνη, μέχρι τις 9 Μαΐου, και περιλαμβάνει 25 χάρτες και χαρτογραφήματα, δηλαδή εικονογραφικές όψεις, κυρίως της ρωσικής σχολής.

«Το κοινό έχει πολλές εικόνες από τη μοναστική ζωή, την αρχιτεκτονική και τη φύση του Αγίου Όρους, είτε από επισκέψεις είτε από φωτογραφίες. Το ίδιο δεν συμβαίνει με τη χαρτογράφησή του, γεγονός που κάνει ακόμη πιο ελκυστική την έκθεση», δήλωσε ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, που συντονίζει την οργάνωση της Δημοτικής Χαρτοθήκης Κοζάνης, καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας, Ευάγγελος Λιβιεράτος.

Αντιπροσωπευτικά πονήματα των ευρωπαϊκών σχολών που παρουσιάζονται είναι αυτά των χαρτογράφων Buondelmonti, Bordone, Boschini, Piacenza, Bellon, Mallet, Coronelli, καθώς και άλλων επιστημόνων και λογίων. Στην ενότητα αυτή, μπορεί κανείς να παρατηρήσει πέρα από την τυπολογία που ακολουθούν οι χαρτογράφοι, τα θρησκευτικά συμφραζόμενα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο αναδεικνύεται το Άγιον Όρος, μέσα από τους βενετικούς χάρτες, αλλά και η προσοχή που δείχνει στον τόπο αυτό η δυτική χριστιανική παράδοση, στη διάρκεια ιστορικών περιόδων (π.χ. την περίοδο αντιδικίας με την Οθωμανική αυτοκρατορία).

«Πέρα από την τυπολογία της κάθε σχολής, αναδεικνύεται μία ξεχωριστή φροντίδα, ένας σεβασμός με τον οποίο οι χαρτογράφοι της δύσης, οι μη ορθόδοξοι, αποτυπώνουν τη Χερσόνησο του Άθω. Αυτό δείχνει την παγκοσμιότητα του Όρους» υπογραμμίζει ο κ.Λιβιεράτος.

Μία ακόμη ιδιαιτερότητα που παρουσιάζεται στους χάρτες, κυρίως του 15ου και 16ου αιώνα, είναι ότι εντάσσουν το Άγιον Όρος στα νησολόγια, εξαιτίας της διώρυγας που διάνοιξε ο Ξέρξης και η οποία διαχώρισε τη Χερσόνησο του Άθω από το υπόλοιπο κομμάτι της χώρας.

Η ρωσική σχολή αποτελεί μία πλήρη ενότητα χαρτών του 19ου αιώνα, οι οποίοι αν και οπτικά παραπέμπουν σε ζωγραφικό έργο, χαρακτηρίζονται από την τοπογραφική και επιστημονική τους ακρίβεια.

Οι χάρτες των Ελλήνων χαρτογράφων είναι του 18ου, 19ου και 20ου αιώνα με απεικονίσεις του Αγίου Όρους στη Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή και στον Πίνακα του Άνθιμου Γαζή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο χάρτης του αξιωματικού του ναυτικού, που τελικά μόνασε στον Άθω, Γεράσιμου Σμυρνάκη (αρχές 20ου αιώνα), με τα «δίκορφα» του Αγίου Όρους, μία τεχνική που απεικονίζει τις όψεις της Χερσονήσου από ανατολή και δύση, με αποτέλεσμα να φαίνεται σαν να έχει δύο κορυφές.

Το χαρτογραφικό υλικό συνοδεύεται από πλούσιες ψηφιακές προβολές και πολυμέσα, αλλά και από σύγχρονες ανάγλυφες αναπαραστάσεις του Όρους.

Η έκθεση λειτουργεί καθημερινές από 11.00 έως 13.00 και Σαββατοκύριακο από 11.00 - 13.00 και από 18.00-20.00.