Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος: "Η Κρήτη να παραμείνει στο Πατριαρχείο"

Δημιουργηθηκε στις Τετάρτη, 28 Ιουλίου 2010

Γράφτηκε από τον/την Greek News / 18:30

Στις εργασίες της 40^ης Κληρικολαϊκής Συνέλευσης στην Ατλάντα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο εκπροσώπησε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ειρηναίος, που διάβασε και το μήνυμα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου προς του 1.000 αντιπροσώπους της.

Ο Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος ζήτησε να έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει με τους απεσταλμένους των ομογενειακών μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι κάλυψαν τις εργασίες της συνέλευσης.

Η συνέντευξη που ακολουθεί, παραχωρήθηκε στον εκδότη και διευθυντή της Greek News, Αποστόλη Ζουπανιώτη και στον ιδιοκτήτη του Εθνικού Ελληνικού Καναλιού Αμερικής, Δημήτρη Καστανά, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του Σεβασμιώτατου.

Στη συνέντευξή του ο κ. Ειρηναίος μιλά με ικανοποίηση για τις εργασίες της συνέλευσης, την οποία θεωρεί απαραίτητη για την Εκκλησία μας στην Αμερική, αφού δίδει την ευκαιρία συνάντησης, αλληλογνωριμίας και λήψης αποφάσεων, ενώ μιλά με αγάπη και σεβασμό για τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο.

Στο θέμα της ελληνικής γλώσσας, τονίζει ότι «είναι η γλώσσα του Χριστού, των Αποστόλων και της πρώτης Εκκλησίας και μέγας θησαυρός τον οποίο δεν θα πρέπει να χάσουμε».

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:

Περιγράψτε μας τις εντυπώσεις σας από τις εργασίες της 40^ης Κληρικολαϊκής Συνέλευσης στην οποία συμμετείχατε.

Όπως γνωρίζετε ήλθα ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη, ο οποίος μου είπε «πρέπει να πας» κι έτσι ήλθα για να εκπροσωπήσω τη Μητέρα Εκκλησία.

Είχα ακούσει κατά καιρούς για την κληρικολαϊκή της Αμερικής και της Αυστραλίας, όμως δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να έλθω και να λάβω μέρος.

Το ήθελα όμως πολύ να έλθω και να δω τι γίνεται, τι σημαίνει, τι μηνύματα δίδει. Ήλθα με μεγάλη αγάπη κι ενδιαφέρον, όχι μόνο για την Κληρικολαϊκή, αλλά και για τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, για τον οποίο νιώθω πολλή μεγάλη συμπάθεια, αγάπη και μεγάλο σεβασμό, παρότι δεν είμαστε γνωστοί από παλιά. Το έχω εκτιμήσει για την ευγένεια, την ανθρωπιά, την κρίση και την διάκρισή του. Καμαρώνω πολύ και χαίρομαι.

Τι έχετε να πείτε για την κληρικολαϊκή συνέλευση, η οποία ο εκκλησιαστικός θεσμός δεν απαντάται στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο. Απ’ ότι βλέπω όμως χρειάζεται εδώ και στην Αυστραλία. Ενδεχομένως να χρειάζεται και στην Ευρώπη.

Οι άνθρωποί μας είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη και είναι καλά να βρίσκονται για να μιλήσουν, να γνωριστούν και να συναποφασίσουν. Το γίνει κάτι τέτοιο στο Ηράκλειο, δεν θα είχε νόημα. Μετά, εμείς δεν λαμβάνουμε αποφάσεις, Αυτές έχουν ληφθεί από τους νόμους του Χάρτη και το καταστατικό μας. Είναι τέτοιο το καθεστώς μας, η συναλληλία, όπου πολιτεία και Εκκλησία είναι μαζί.

Εδώ δεν υπάρχει πολιτεία που να είναι μαζί με την Εκκλησία. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι είναι απαραίτητο και χρήσιμο στην Αμερική. Είναι καλό και για τους κληρικούς και για τους λαϊκούς ιδίως για την αλληλογνωριμία.

Ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη, πιστεύετε ότι θα έπρεπε να ληφθούν μέτρα για την μεγαλύτερη οικονομική υποστήριξη του Πατριαρχείου από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής;

Δεν γνωρίζω επακριβώς τις οικονομικές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ της Εκκλησίας της Αμερικής και του Πατριαρχείου. Εκείνο που υπάρχει μεταξύ εμάς και του Πατριαρχείου είναι μία προαιρετική εισφορά από όλους εμάς που θέλουμε να στηρίζουμε το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Το Πατριαρχείο δεν μας λέγει «δώστε μας τόσα». Μας αφήνει ελεύθερους κι εμείς ελεύθερα συγκεντρώνουμε ό,τι μπορούμε και τα δίδουμε.

Ο αντιπρόεδρος του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου κ. Τζαχάρης στην ομιλία του ζήτησε την χρήση της αγγλικής γλώσσας στις εκκλησίας, για να μπορούν να καταλαβαίνουν καλύτερα οι αμερικανογεννημένοι τη λειτουργία. Εσείς ως εκπρόσωπος του Πατριάρχη, πιστεύετε ότι πρέπει η λειτουργία να γίνεται στην αγγλική;

Προσωπικά και χωρίς να υπεισέρχομαι στα εδώ πράγματα και στις θέσεις και δυσκολίες που υπάρχουν – γιατί έχω μία μικρή γνώση των πραγμάτων – ως Έλληνας και κληρικός θα ήθελα μόνο την ελληνική γλώσσα.

Τουλάχιστον την λειτουργική ελληνική γλώσσα. Αυτά είναι μέγας θησαυρός για το γένος των Ελλήνων. Η ελληνική γλώσσα, η οποία είναι η γλώσσα του Χριστού, των Αποστόλων και της πρώτης Εκκλησίας, είναι μέγας θησαυρός τον οποίο δεν θα πρέπει να χάσουμε.

Από το άλλο μέρος, το να καταλάβει κανείς τη λειτουργία δεν είναι το σπουδαίο. Το σπουδαίο είναι να τη ζεις – και δεν την ζεις με το μυαλό. Ο,τι κάνουμε με το μυαλό είναι λίγο.

Σ’ αυτό πρέπει ως Ελληνες να εμβαθύνουμε πολύ. Τα βιώματα που έχουν ζήσει γενεές των γενεών πριν από εμάς, δεν θα πρέπει να αφήσουμε να χαθούν. Τι θα πει να καταλαβαίνω; Το μυαλό είναι μόνο ένα μέρος της υπάρξεώς μας. Με ένα μόνο μέρος της υπάρξεως θα ζω;

Αν υπάρχει θέμα κατανοήσεως, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε μαθήματα γλώσσας, θεολογίας, φιλοσοφίας, όμως ας μην χαλάσουμε τη γλώσσα.

Κάποτε στην Αγγλία συνάντησα έναν άγνωστο στο τρένο. Με ρώτησε αν είμαι Έλληνας. Όταν του απάντησα καταφατικά, μου ζήτησε να του εξηγήσω το απόσπασμα της αρχή του κατά Ιωάννης Ευαγγελίου, «Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος».

Του είπα τι καταλαβαίνω, με αγγλικά που γνώριζα. Μου είπε τότε, για κάτι που του είπα και δεν ήταν και τόσο σπουδαίο: «Τώρα καταλαβαίνω ότι δεν μπορεί κανείς να είναι Χριστιανός αν δεν ξέρει ελληνικά».

Κανένα άλλο έθνος και καμία άλλη γλώσσα δεν έχει αυτό το προνόμιο. Θα το πετάξουμε εμείς για να καταλάβουμε; Τι θα πει να καταλάβουμε;

Κάποιοι αστειευόμενοι λένε: Πως θα μεταφράσει κανείς το Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε; Χαίρε νύφη απάντρευτη; Τι θα πει αυτό;

Το είπα και σε μία συνάντηση που είχα εδώ με μία ομάδα. Εμείς,  δεν θα πρέπει ως Έλληνες να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε αυτό το θησαυρό που έχουμε; Οι ξένοι, το καταλαβαίνω, δεν έχουν λόγους. Εμείς που έχουμε τόσους λόγους, θα τα αφήσουμε;

Ωστόσο ο αντίλογος είναι πως η Ομογένειά μας στην Αμερική έχει μεν ελληνικές ρίζες, είναι όμως κομμάτι της αμερικανικής κοινωνίας, στην οποία και θα πρέπει να κάνει ευαγγελικό έργο, να φέρει νέους πιστούς στους κόλπους της Εκκλησίας, οι οποίοι δεν έχουν ελληνικές ρίζες και δεν γνωρίζουν τη γλώσσα. Από τη στιγμή που το Ευαγγέλιο μεταφράστηκε για τους Σλάβους, στην Αφρική σήμερα γίνεται ευαγγελικό έργο στη γλώσσα των λαών εκεί, ποιο είναι το λάθος να γίνει το ίδιο και στην Αμερική;

Στην Αφρική που αναφερθήκατε, στο Κονγκό συγκεκριμένα, κάποιος που είπε ότι τα παιδιά εκεί θέλουν να ψάλλουν ελληνικά, να μάθουν και να μιλούν ελληνικά. Ξένοι άνθρωποι, αφρικανοί, χωρίς καμία σχέση με τον πολιτισμό μας, που κάνουν με χαρά την προσπάθεια. Κι εμείς τώρα θα συζητούμε και θα κλαίμε που θα είναι δύσκολο; Να κάνουμε και δύσκολα πράγματα.

Σας το λέγω πολύ απλά, χωρίς να το φιλοσοφώ. Σε όλες τις θεολογικές σχολές όλων των χωρών διδάσκεται η ελληνική γλώσσα. Γιατί εμείς πρώτοι να πούμε πως δεν χρειάζεται, να μην είμαστε εθνική Εκκλησία κλπ; Οι άλλοι λαοί ας μην την μαθαίνουν. Αλλά εμείς;

Τι σας προξένησε μεγαλύτερη εντύπωση απ’ όσα είδατε στην Κληρικολαϊκή;

Είναι πάρα πολλά που μου προξένησαν εντύπωση. Το γεγονός ότι οι αδελφοί μας είναι σ’ ένα τόπο, πλησιάζει και γνωρίζει ο ένας τον άλλο, συνομιλεί με τον άλλο.

Οι κληρικοί μεταξύ τους και με τους λαϊκούς και αντίστροφα. Συναποτελούν μία μεγάλη οικογένεια και αδελφότητα. Για μένα αυτό είναι το σημαντικότερο απ’ όλα.

Τι να πρωτοπώ. Για το πώς οι νέοι μπαίνουν στο πνεύμα των μεγαλυτέρων και οι μεγαλύτεροι των νεοτέρων, είτε είναι κληρικοί είτε λαϊκοί; Έτσι δεν σβήνει εύκολα το φως της Ελλάδας, το φως της γλώσσας, το φως της Ορθοδοξίας.

Θυμάμαι κάποτε στο πρώτο μου ταξίδι στην Αμερική, βρέθηκα καλεσμένος από μία φιλική οικογένεια σε μία απομακρυσμένη κοινότητα. Ο ιερέας με προσκάλεσε να λειτουργήσουμε μαζί. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση.

Ο άνθρωπος αυτός ένοιωθε πεταμένος κι απομονωμένος από τους άλλους, δεν είχε πάει ποτέ εκεί επίσκοπος να λειτουργήσει, ποτέ δεν είχε πάει άλλος ιερέας να συλλειτουργήσει. Είδα τη δίψα που είχε να δει άλλους ανθρώπους. Εδώ αυτά που είδα στην κληρικολαϊκή γίνονται τόσο όμορφα.

Βλέπω επίσης την αγάπη και το σεβασμό που δείχνει ο Αρχιεπίσκοπός σας για όλους τους ανθρώπους και το σεβασμό και την αγάπη που του δείχνουν. Αυτά είναι πολύ όμορφα πράγματα.

Γιατί ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος Κρήτης συνεχίζει να εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου;

Το θέμα είναι ιστορικό. Η Ελλάδα όταν απελευθερώθηκε από τους Τούρκους περιλάμβανε την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά κοντά στην Αθήνα. Η Κρήτη απελευθερώθηκε το 1913 με τεράστιους αγώνες των προγόνων μας.

Μετά από αυτό, ο Ελληνισμός της εποχής είδε ότι το Πατριαρχείο είχε απογυμνωθεί από επαρχίες, αφού είχαν φύγει κι οι λεγόμενες νέες χώρες. Καλώς λοιπόν ελέχθη η Κρήτη να παραμείνει στο Πατριαρχείο, του οποίου είμαστε μέρος.

Έχουμε μία ελευθερία – ημιαυτονομία – έχουμε τη δυνατότητα να πορευόμαστε μόνοι μας ως αυτόνομοι και ταυτόχρονα η αναφορά μας είναι όχι προς την Αθήνα, αλλά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Είναι καλό από πλευράς ιστορικής και ελληνικής. Προσωπικά πιστεύω είναι πολύ ωραίο.

Παρακολουθώντας σας, βλέπω ότι έχετε πολλά κοινά με τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο. Πως νιώθετε να σας το λέγει κάποιος;

Τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο τον γνώρισα σε δύο περιπτώσεις. Η πρώτη όταν ήμουν στη σχολή και ήλθε ως επίσκοπος Μελίτης και μας μίλησε. Μου άρεσε και ο τρόπος που μιλούσε και πως μας απαντούσε και τον καμάρωσα.

Το 1976, το δεύτερο χρόνο της αρχιερατείας μου, τον συνάντησα στην Αυστραλία, όπου είχαμε πάει για τα 50 χρόνια της εκεί Αρχιεπισκοπής. Μάλιστα ως διάκονό του είχε τον σημερινό Μητροπολίτη Βοστόνης. Λειτούργησε τότε και μίλησε και μου άρεσε και πάλι πολύ για τη ζωντάνια, το ύφος του, τη σχέση του με το Πατριαρχείο.

Δεν είχα άλλη επικοινωνία μαζί του. Πάντοτε τον αγαπούσα, τον σεβόμουν και τον θαύμαζα.

Θα παρατηρήσατε τις πολλές διαφορές στην εμφάνιση και την ένδυση των ιερέων μας εδώ στην Αμερική, κάτι που δεν απαντάται στην Ελλάδα. Πως την κρίνετε;

Θα επικαλεστώ την ιδιαιτερότητα της Αμερικής. Οι άνθρωποι δεν ζουν σε μία ελληνική κοινωνία κι οι ενορίτες τους δεν τους βλέπουν κάθε μέρα. Άρα τα πράγματα είναι διαφορετικά απ’ ότι στην Ελλάδα. Εγώ έχω τη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία θέλει τους ιερείς το ίδιο.

Να βλέπεις τον ιερέα και να λες, αυτός είναι ο παπάς μας. Να έχει ομοιογένεια και ομοιότητα. Δυστυχώς και στην Ελλάδα τα πράγματα χάλασαν. Εγώ λέγω στους ιερείς πως πρέπει να φορούμε το ράσο μας και να είμαστε παραδοσιακοί άνθρωποι. Κι οι άνθρωποι να σέβονται και εμάς και την παράδοση.

Όμως επειδή ζούμε σε ένα κόσμο που ισοπεδώσει τους ανθρώπους, μέσα στους άλλους ισοπεδώνει και τους κληρικούς. Προσωπικά, επιμένω στους ιερείς να έχουμε το σεβασμό στην παράδοση και να είμαστε Έλληνες κληρικοί.

Είχατε την ευκαιρία να συναντηθείτε τις μέρες αυτές με Κρητικούς συμπατριώτες σας;

Είδα πράγματι συμπατριώτες μας Κρητικούς, οι οποίοι ήλθαν και με χαιρέτησαν και μου ανέφεραν την καταγωγή των γονιών τους. Άλλος από το Ηράκλειο, άλλος από τα Χανιά και το Λασίθι. Τους ρωτώ, ποιο μέρος συγκεκριμένα, αλλά δεν ήξεραν.

Εκείνο που με χαροποιεί είναι πως δεν έχουν ακόμη χάσει την αίσθηση του ποιοι είναι, δεν έχουν ξεχάσει το όνομά τους και δεν έπαψαν να νιώθουν ότι έχουν ρίζες και καταβολές, αφενός. Αφετέρου όμως, εκείνο που με ανησυχεί λίγο και με στενοχωρεί είναι ότι χάνουν την εικόνα. Σα να θαμπώνει ο φακός.

Μου είπε μία κυρία, πως έχασε τα ίχνη του χωριού και των συγγενών της και θα ήθελε να έλθει στην Κρήτη και να τη βοηθήσω να τα ανακαλύψει. Χαίρομαι γιατί οι άνθρωποι κρατούν ότι κρατούν, από την άλλη όμως λυπούμαι που χάνουν κάποια πράγματα.

Εύχομαι, εμείς τουλάχιστον που κρατούμε ακόμη να κρατήσουμε. Ο καθένας από μας πρέπει να κρατά αυτά που μπορεί. Προσωπικά πιστεύω ότι όσο αναπνέω, θα κρατώ ό,τι είμαι κι ό,τι έχω. Δεν θέλω να το χάσω.