Παναγία η Γηροκομίτισσα της Μονής Γηροκομειού

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 11 Αυγούστου 2008

Γράφτηκε από τον/την συνεργάτης μας Αλέξανδρος Κολλιόπουλος

Τον Αύγουστο όλη η Ελλάδα «αναπνέει» και κινείται στους ρυθμούς της μεγάλης γιορτής της Παναγίας μας, τον Δεκαπενταύγουστο.

 

Εμπρός στην Αγία μορφή, της πιο «γλυκιάς μάνας» του κόσμου, αυτές τις ημέρες της περισυλλογής και της αναζητήσεως, τις ημέρες του "Πάσχα του Καλοκαιριού", κάθε ψυχή με ευλάβεια και ταπείνωση αλλά και ολόκληρο το έθνος, που πολλές φορές "εκ παντοίων κινδύνων ελευθέρωσε", καταθέτουν την προσευχή τους και την παρακαλούν να κλίνει στις δυσκολίες και στα προβλήματα που κυκλώνουν και βασανίζουν τον άνθρωπο.

 

Με την πίστη και την πεποίθηση ό,τι αδιάλειπτα "μεσιτεύει" προς τον φιλάνθρωπο Θεό, να συντρέχει τον άνθρωπο στους κινδύνους και να τον παρηγορεί στις ανάγκες του.

 

Το πρόσωπο της Θεοτόκου αποτέλεσε αντικείμενο μέγιστης λατρείας, τιμήθηκε δε και υμνήθηκε όσο κανένα άλλο στο θρησκευτικό χώρο.

 

Κάθε χρόνο, την Κυριακή πριν τις 15 Αυγούστου, στο Μοναστήρι της Παναγίας στην Πάτρα, στο Γηροκομείο, ψάλλονται τα Εγκώμια της Κοιμήσεως της Παναγίας.

 

Το αυτό έγινε και χθες Κυριακή, όπου χιλιάδες πιστοί προσήλθαν στο παλαιότερο Μοναστήρι της Πελοποννήσου, της Γηροκομμιτίσσης, όπου κτήτορας είναι ο Άγιος Αρτέμιος.

 

Εγκώμια μοναδικά

 

Τα εγκώμια που ψάλλονται στο Γηροκομείο είναι ίσως τα αρχαιότερα εγκώμια που σώζονται για την Παναγία μας, πιθανότατα και πιο παλιά κι’ από αυτά του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων!

 

Η δημιουργία τους οφείλεται στη θερμή διάθεση των πιστών όχι να Θρηνήσουν πια, όπως έκαναν ιεροπρεπώς για τον Σταυρωθέντα Θεό, αλλά να Υμνήσουν στην έξοδό της επάξια την Διαλεχτή του ανθρωπίνου γένους και Παναγία Μητέρα Του. Έτσι έπλεξαν τα Εγκώμια της Κοιμήσεώς της.

 

Μια ξεχωριστή Πατρινή κληρονομιά

 

Το 1541 μ.Χ., στο Επισκοπικό κελί της Ιεράς Μονής Γηροκομείου, ο τότε Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Διονύσιος ενεπνεύσθηκε και συνέγραψε κατά μίμηση των  Εγκωμίων της Μεγάλης Παρασκευής τον Επιτάφιο Ύμνο της Παναγίας.

 

Μια ανθοδέσμη Ύμνων και ωδών που έδρεψε από αυτό το μικρό περιβόλι της και αφιέρωσε σε Αυτήν που βλάστησε το Αμάραντο Άνθος, τον Χριστό.

 

Έτσι η Μονή Γηροκομείου και η Πάτρα κατέχει την ευλογία να προσφέρει στα χείλη των φιλαγίων πιστών απανταχού της οικουμένης τα λόγια που υμνούν τα θαύματα της Κοιμήσεώς της και συνοδεύουν Αυτήν ως παρόντες, ως πνευματικά συνελθόντες  και αυτοί εκ περάτων αιώνων.

 

Η αναβίωση

 

Κατά τα δύσκολα χρόνια της υποδουλώσεως, όπου η θρησκευτική έκφραση βαθμηδόν περιοριζόταν, οι μεγαλοπρεπείς τελετές και ο πάνδημος εορτασμός της Παναγίας στο δεύτερο, το πνευματικό Κάστρο των Πατρών, το Γηροκομειό γνώρισαν την ύφεση.

 

Το 1996 ο Μητροπολίτης πρώην Πατρών κ. Νικόδημος εκδίδει με επεξεργασία δική του τον ανευρεθέντα υπ΄ αριθ. 15 χειρόγραφο κώδικα στην βιβλιοθήκη της Σχολής Δημητσάνης, ο οποίος είναι αυθεντικό χειρόγραφο των Εγκωμίων του Παλαιών Πατρών Διονυσίου.

 

1997:ο Καθηγούμενος  και εκ βάθρων ανακαινιστής της Ιεράς Μονής Γηροκομείου, νυν και Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών π. Συμεών Χατζής αποφασίζει την επαναφορά τους στο λειτουργικό κύκλο της Μονής και την έκδοσή τους σε ιδιαίτερο βιβλιάριο το οποίο και διανέμει την χρονιά αυτή δωρεάν στις χιλιάδες των πιστών που προσήλθαν ακολουθώντας τα χνάρια των προγόνων τους  στο ίδιο ιερό λόφο για να Υμνήσουν με τα ίδια λόγια την Παναγία τη Γηροκομίτισσα!

 

Έκτοτε κάθε χρόνο την Κυριακή προ της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ψάλλονται στο Μοναστήρι της, στο χώρο που γράφτηκαν, με μοναδική ευλάβεια τα Εγκώμια της Κοιμήσεώς της.

 

Ένας μικρός Θησαυρός για την Πολυτιμότερη των Ανθρώπων.

 

Το έτος 1999, ευλαβής προσκυνητής της Ιεράς Μονής με διακεκριμένο ήθος και βίο ουρανομίμητο θέτει σκοπό να συγκεντρώσει ό,τι πολυτιμότερο προσφέρει η φύση για να σχηματοποιήσει και στολίσει το Σώμα της Παναγίας, την εικόνα δηλαδή εν είδει σώματος, ενώπιον της οποίας ψάλλονται τα εγκώμια, όπως ακριβώς συμβαίνει πλέον και στην Γεθσημανή.

 

Αγιορείτες Μοναχοί αναλαμβάνουν την αγιογράφηση του Σώματος σε ξύλο θαλάσσης και πατρινοί αργυροχρυσοχόοι ξεκινούν την αρμολόγηση και το φιλοτεχνούν με ζήλο επιθέτοντας χρυσό και άργυρο ποικιλλόμενο με 118 πολύτιμους λίθους, όλους αναγραφόμενους στην Παλαιά Διαθήκη που συνελέγησαν με τη βοήθεια ορυκτολόγων και γεωλόγων, μαργαριτάρια, ξύλο άσηπτο, ό,τι δηλαδή μπορεί να προσφέρει ο άνθρωπος για να εκφράσει το πολύτιμο, το κάλλος και την αφθαρσία.

 

Τον Ιούνιο του 2000 το Σώμα της Παναγίας παραδίδεται από τον ικέτη της στα χέρια του Καθηγουμένου και φυλάσσεται στο κειμηλιαρχείο της Μονής από όπου βγαίνει σε λιτανεία μόνο κατά την επίσημη ημέρα των εγκωμίων.

 

Στιγμές αιωνιότητας

 

Δύσκολα μπορεί κανείς να περιγράψει τα συναισθήματα που κατακλύζουν την ψυχή του μπροστά σε αυτό το μοναδικό γεγονός που τόσο πιστά στην παράδοση κράτησε ο Γέροντας της Μονής π. Συμεών και η περί αυτόν μοναστική αδελφότητα.

 

Το μοναστικό περιβάλλον που αμέσως σου μεταμορφώνει τη διάθεση, η ατμόσφαιρα που  φορτίζεται θετικά από το πλήθος των ευχών και των ευχόμενων κι η θερινή γλυκύτατη της εσπερινής υμνωδίας.

 

Η τάξη και όλη η διάταξη, η προπομπή και συνοδεία της δικής μας Πρέσβειρας, της Παναγίας σ΄ αυτή τη μικρή Γεσθημανή των Πατρών.

 

Το ρίγος που δημιουργούν οι προφερόμενοι στίχοι σε ρυθμούς και μέλη διαχρονικά, υπεραιώνια, στον ίδιο τόπο λατρείας από την μια, την πιστή και ευλαβή ψυχή, αποτείνει φόρο ευγνωμοσύνης και τιμής στην Παναγία που τιμά κάθε πονεμένο και κάθε γωνιά με την παρουσία της.

 

Ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος

 

Χέρια και χείλη Αρχιερατικά συνέγραψαν και πρωτοέψαλαν  τα εγκώμια αυτά. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος δεν παραβλέπει την τιμή αυτή που επεφύλαξε στους Αρχιερείς των Πατρών η Γηροκομίτισσα.

 

Έτσι λοιπόν και φέτος θα συνέχισε την παράδοση στο Γηροκομειό εκφέροντας πρώτος τον ύμνο «Μεγαλύνομέν σε, Θεοτόκε αγνή…» για ν΄ ακολουθήσει σύμπας κλήρος και λαός το μεγαλειώδες άσμα της Παρθένου.