Συνέντευξη του Μητροπολίτη Ρεθύμνης Ευγενίου

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 01 Ιανουαρίου 2011

Γράφτηκε από τον/την TeamFm | 15:31

«Η εκκλησία πρέπει να έχει λόγο στα κοινά όχι όμως να πολιτικολογεί, δεν είναι αυτός ο ρόλος της». Η φράση αυτή ανήκει στον νέο Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιο και είναι χαρακτηριστική της στάσης του απέναντι στα κοινωνικά θέματα και τα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες, αλλά και της άποψης του για τους σκοπούς της εκκλησίας.

Ο νέος Μητροπολίτης έχει προκαλέσει αίσθηση ήδη στη ρεθυμνιώτικη κοινωνία, καθώς καθημερινά κυκλοφορεί στο Ρέθυμνο και συνομιλεί με τον κόσμο, ενώ έχει επισκεφθεί και χώρους διασκέδασης των νέων αφού όπως λέει χαρακτηριστικά «ο μητροπολίτης αν αισθάνεται πατέρας των ανθρώπων πρέπει να είναι κοντά τους όπου και αν βρίσκονται».

Για τις πρώτες του εντυπώσεις από το Ρέθυμνο και τους ανθρώπους του στους δυο περίπου μήνες από τότε που ανέλαβε καθήκοντα, για τους στόχους που θέτει η Μητρόπολη για παραγωγή κοινωνικού έργου, παρά τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, μίλησε στην εκπομπή «Πρώτη Γραμμή» του Team FM, στη Χαρά Βηλαρά και τηνΑγγελική Καλλέργη.

Παράλληλα εξέφρασε τις απόψεις του σχετικά με τον διαχωρισμό κράτους εκκλησίας, το μάθημα των θρησκευτικών, τα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται κληρικοί.

Ο κ.κ. Άνθιμος, δε, ανακοίνωσε για πρώτη φορά ότι αμέσως μετά τις γιορτές, έχει αποφασίσει ότι  κάθε Πέμπτη στις 9 το βράδυ το υπόγειο της εκκλησίας των Τεσσάρων Μαρτύρων θα είναι σημείο συνάντησης του με τους νέους και όσους αισθάνονται νέοι για να συζητούν τους προβληματισμούς, τις αντιρρήσεις, τις σκέψεις τους.

-Ποιες είναι οι πρώτες σας εντυπώσεις από τους ρεθυμνιώτες;

Τον πολιτισμό τους τον εκφράζουν με μύριους τρόπους και χαίρομαι να γίνεται μπροστά μου αυτό το μεγάλο γεγονός, και εκφράζεται πηγαία από την καρδιά των ανθρώπων.

Περπατώ καθημερινά στην πόλη και το κάνω χρόνια αυτό, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ως κληρικό. Αυτό που νιώθω εδώ, ειλικρινά δεν το έχω ξαναζήσει και ευχαριστώ το Θεό που μου χάρισε αυτούς τους ανθρώπους για ποίμνιο.

-Είστε ένας Μητροπολίτης που είστε κοντά στον κόσμο και μάλιστα έχει σχολιαστεί το ότι πηγαίνετε και σε χώρους διασκέδασης των νέων, σε χώρους που δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε κληρικούς.

Τι είναι ο Μητροπολίτης; Αν είναι ο κορυφαίος μια διοικητικής ιεραρχίας ενός οργανισμού τότε όλα αυτά μπορεί να είναι παράξενα. Όταν όμως ο μητροπολίτης αισθάνεται βαθιά μέσα του ότι είναι πατέρας αυτών των ανθρώπων, τότε είναι κοντά τους όπου και αν βρίσκονται όπου και αν πηγαίνουν.

Έτσι αισθάνομαι το διακόνημα μου στην τοπική εκκλησία, έτσι το αισθάνομαι και το λειτούργησα όλα τα χρόνια και δεν έχω σκοπό να αλλάξω.

Όταν δεν είμαστε κοντά στους ανθρώπους, τότε πολύ εύκολα μπορούν να μας προσπεράσουν. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να προσπερνούν, όχι τα πρόσωπά μας, αλλά αυτό που «εκπροσωπούμε» γιατί είναι κάτι που έχει αντέξει τόσους αιώνες όσο τίποτε άλλο. Η εκκλησία εδώ και 20 αιώνες διακονεί το λαό μας, παράγει ένα ορθόδοξο πολιτισμό τον οποίο πάση θυσία πρέπει να κρατήσουμε. Αυτήν την κληρονομιά εφόσον την αισθανόμαστε θέλουμε να τη μοιραζόμαστε με τους δικούς μας ανθρώπους

- Ο κόσμος έχει απομακρυνθεί από την εκκλησία; Ποια είναι η εικόνα που έχετε;

Δεν θα το έλεγα. Πολλές φορές, σε διάφορες εποχές, αν διαβάσουμε τα κείμενα πατέρων της εκκλησίας άλλων εποχών, θα δούμε ότι τηρουμένων των αναλογιών πάντα υπήρχαν αυτοί που ήταν κοντά και αυτοί που ήταν μακριά από την εκκλησία.

Θέλω να πιστεύω ότι πάντοτε υπάρχουν ομόκεντροι κύκλοι. Μπορεί να υπάρχουν περίοδοι στη ζωή που να είναι κάποιος κοντά ή μακριά. Δεν μπορώ να αμνηστεύσω όμως και κάποια πράγματα που κάνουν τους ανθρώπους να απομακρύνονται κι εκεί έχουμε και εμείς τη δική μας ευθύνη.

Όταν δηλαδή σκανδαλίζουμε τους ανθρώπους με τα δικά μας θέματα, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό που τονίζω εγώ όμως πάντοτε είναι πως ακόμη και αν εγώ δεν είμαι σωστός και δεν εκπροσωπώ σωστά αυτό που οφείλω να εκπροσωπώ, το πρόβλημα το έχω εγώ που δεν είμαι αυτός που πρέπει να είμαι.

Οι άνθρωποι σκανδαλίζονται από τη δική μας ασυνέπεια πολλές φορές και αισθάνομαι συχνά πυκνά την ανάγκη να ζητάω συγγνώμη μέσα από την καρδιά μου όταν τους σκανδαλίζουμε με τα κάθε λογής καμώματα μας και παρακαλώ το Θεό να μην αφήσει ποτέ εμένα και τους συνεργάτες μου να σκανδαλίσουμε τους ανθρώπους.

Στόχος της εκκλησίας είναι να βοηθάει τους ανθρώπους. Όταν ο κόσμος σε αγκαλιάζει και εκφράζει πηγαία τα αισθήματα αγάπης, πρέπει συνεχώς να κατεργάζεσαι μέσα σου το καλύτερο για να γίνεσαι συνεχώς παράδειγμα.

-Βλέπουμε κληρικούς που σχολιάζουν την πολιτική κατάσταση, κάνουν κηρύγματα από άμβωνος. Είναι αυτό μέσα στους ρόλους της εκκλησίας;

Ο σκοπός της εκκλησίας δεν είναι να πολιτικολογεί. Το ράσο μας είναι μαύρο. Δεν είναι ούτε πράσινο, ούτε κόκκινο, ούτε μπλέ. Φυσικά οι άνθρωποι της εκκλησίας είναι πολίτες αυτού του τόπου και έχουν πολιτικό λόγο, ζουν μέσα στην κοινωνία. Επομένως έχουμε γνώμη και όπως όλοι οι πολίτες πρέπει να τη λέμε.

Είναι άλλο όμως αυτό και άλλο να πολιτικολογείς, να ταυτίζεσαι και να προβάλλεις συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους και καταστάσεις.

Η εκκλησία πρέπει να έχει λόγο στα κοινά, εφόσον είναι προβλήματα των παιδιών της νομίζω ότι δεν είναι λάθος, πρέπει να ξέρουμε όμως μέσα στους διακριτούς ρόλους που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία μέχρι που πρέπει να μιλάμε και με ποιο τρόπο.

Όταν μιλάμε ορμώμενοι από την αγάπη μας στο λαό, από την επιθυμία μας να είμαστε δίπλα τους στα προβλήματα, με στόχο την επίλυση αυτών, τότε δεν έχουμε δικαίωμα να αφήνουμε τους ανθρώπους χωρίς τη βοήθειά μας και την παρέμβαση μας όποτε χρειαστεί.

Όμως πέρα και μακριά από εμάς κάθε έννοια κομματισμού, όλα αυτά που διχάζουν δηλαδή τους ανθρώπους.

-Γίνεται πολύς λόγος για το διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους. Ποια είναι η άποψή σας;

Ο χωρισμός αυτός που γίνεται σιγά σιγά σε διάφορα επίπεδα, δεν είναι κακός, ίσως να χρειάζεται κιόλας. Χωρισμός όμως όπως τον φαντάζονται μερικοί στην καρδιά των ανθρώπων δεν πρόκειται να γίνει. Μέσα από την καρδιά του Έλληνα δε βγαίνει η πίστη του και η αγάπη του στην εκκλησία.

-Εσείς πως τον εννοείτε τον διαχωρισμό;

Ήδη υπάρχει ο διαχωρισμός σε θεσμικά επίπεδα. Δεν είναι διαχωρισμός η καθιέρωση του πολιτικού γάμου; Δεν θα με ενοχλούσε καθόλου να γίνονταν και κάποιες άλλες κινήσεις σε αυτό το επίπεδο. Να πατάνε όμως στο διαχωρισμό για να πολεμήσουνε την εκκλησία δεν νομίζω ότι είναι καλό.

-Πρόσφατα στην ορκωμοσία του δημοτικού συμβουλίου Ρεθύμνου, κάποιοι δημοτικοί σύμβουλοι ορκίστηκαν με πολιτικό όρκο. Εσάς πως σας φάνηκε αυτό;

Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι και δεν θα πω εγώ αν έκαναν σωστά ή λάθος.

Αυτό το θέμα δεν έχει να κάνει με την εκκλησία. Όταν η πολιτεία αποφασίσει να αλλάξει και μας πει ότι δεν έχουμε καμία θέση εκεί παρά μόνο να είμαστε παρόντες, τότε θα το δεχθούμε με πολλή χαρά.

Άλλωστε η ορκωμοσία δεν είναι ένα εκκλησιαστικό γεγονός, η ακολουθία που γίνεται είναι ακολουθία αγιασμού και προσευχόμαστε να φωτίζει ο Θεός τους ανθρώπους που συμμετέχουν στα συμβούλια για να κάνουν το καλύτερο για τον τόπο και τους ανθρώπους του. Το κείμενο του όρκου είναι ένα κείμενο που έχει θεσμοθετηθεί από την πολιτεία και δεν σχετίζεται με την εκκλησία.

-Ποια είναι η θέση σας σχετικά με την κατάργηση του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία;

Αυτά που μαθαίνουμε στο σχολείο στα Θρησκευτικά, όχι ως πίστη, αλλά ως παροχή πληροφοριών και γνώσεων μας κάνουν κάποιο κακό; Λειτουργούν προσηλυτιστικά;

Βασικές αρχές για τις ανθρώπινες σχέσεις και για την κοινωνικότητα του ανθρώπου παίρνουμε από αυτό το μάθημα.

Στις μέρες μας που υπάρχει καταιγισμός πληροφοριών από το διαδίκτυο και από οπουδήποτε αλλού, στο σχολείο τα τελευταία χρόνια μπαίνουν νέα μαθήματα που προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των καιρών και καλώς γίνεται αυτό, δεν νομίζω όμως ότι βλάπτουν κανέναν  τα θρησκευτικά και ότι πρέπει να αφαιρεθούν.

Χρησιμοποιείται επίσης το επιχείρημα ότι οι κοινωνίες μας είναι πολυπολυτισμικές. Οι θεολόγοι μας όμως μου λένε πως τα παιδιά των οικονομικών μεταναστών που φοιτούν στα σχολεία είναι τα πρώτα που διψούν και μετέχουν στο μάθημα και δεν ζητούν την απαλλαγή τους από το μάθημα.

Έχουμε αυτή τη στιγμή παιδιά στα σχολεία μας που δεν είναι καν βαπτισμένα, είναι μέλη άλλων θρησκειών και όμως παρακολουθούν το μάθημα των θρησκευτικών.

- Θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνονται όμως – σε όλες τις τάξεις – στοιχεία και άλλων θρησκειών.

Αυτό υπάρχει, αλλά άλλωστε αυτά είναι ζητήματα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Υπάρχουν αξιόλογοι θεολόγοι που έχουν γράψει πολύ καλά βιβλία και λένε ποιος είναι ο ρόλος του μαθήματος των θρησκευτικών σήμερα, ο οποίος μπορεί να μην είναι αυτός που γνωρίζαμε εμείς χθες και να είναι τελείως διαφορετικός.

Προσωπικά  θέλω να βλέπω το ρόλο του θεολόγου και κάπως διαφορετικά. Ακόμη και αν δε χρειάζονται τα θρησκευτικά με την έννοια που ξέραμε, χρειάζεται ο θεολόγος στα σχολεία, γιατί είναι ένας άνθρωπος που κάνει ένα μάθημα που απευθύνεται όχι στον εγκέφαλο των ανθρώπων αλλά στην ψυχή τους και είναι εκείνος ο άνθρωπος που μπορεί να υπερβεί το μάθημα και να είναι ως άνθρωπος κοντά στις ψυχές των μικρών παιδιών. 

Παρακαλώ λοιπόν κι εγώ μαζί με τους θεολόγους, αν υπάρχει τέτοιο θέμα, να παύσει πάραυτα.

-Στις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που περνάμε βλέπετε ο πολίτης να αισθάνεται μεγαλύτερη την ανάγκη να απευθυνθεί στην εκκλησία και το θεό και να στηρίξει τις ελπίδες του;

Αλλοίμονο αν ο κάθε άνθρωπος δεν είχε βαθιά μέσα του την ελπίδα. Η κρίση που διερχόμαστε είναι πρώτιστα όχι οικονομική άλλα πνευματική, μερικοί είπαν και κρίση αξιών και για αυτό ο άνθρωπος θέλει να βρει την ελπίδα και έχει την ανάγκη να πιαστεί από κάπου. Και θέλει να πιαστεί από την εκκλησία που έχει μεγάλη ιστορία, έναν πολιτισμό 2 χιλιάδων ετών.

Η πίστη μας δεν είναι προϊόν γραφείου, δεν έφτιαξαν κάποιοι άνθρωποι ένα θεό κομμένο και ραμμένο στα ανθρώπινα μέτρα για να βάλουν τους ανθρώπους να πιστεύουν κάπου.

Ο άνθρωπος έχει ανάγκη της σχέσης αυτής. Όταν τα πάντα γύρω μας μας απελπίζουν, κάπου υπάρχει ελπίδα. Η ελπίδα αυτή υπάρχει στην εκκλησία, στην πίστη μας και μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να ξεπεράσουν τις κρίσεις από όπου και αν προέρχονται όπως και αν ονομάζονται.

-Υπάρχει μια δεδομένη άσχημη οικονομική κατάσταση όμως, η ανεργία αυξάνεται η φτώχεια επίσης. Η Μητρόπολη μπορεί να βοηθήσει τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού; Τα συσσίτια για παράδειγμα θα επεκταθούν και σε άλλες ενορίες; 

Πράγματι τα τρία συσσίτια, της Χριστιανικής γωνιάς, των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων και του Αγίου Κωνσταντίνου παρέχουν 200 περίπου μερίδες φαγητό σε ανθρώπους που το χρειάζονται. Έχω ήδη κάνει σύσκεψη με τους υπεύθυνους των ενοριών και τους εθελοντές για να ενημερωθώ και να προγραμματίσουμε τον εκσυγχρονισμό τους και την επέκταση του συσσιτίου με τουλάχιστον 100 μερίδες καθημερινά.

-Τι άλλους στόχους έχετε;

Πρέπει να βλέπουμε συνολικά τα προβλήματα. Μερικοί από αυτούς που απευθύνονται στα συσσίτια, δεν έχουν στέγη, άλλοι έχουν και άλλα προβλήματα.

Θα δώσουμε ένα πιάτο φαγητό στον άνθρωπο που έρχεται και μας το ζητάει αλλά πρέπει να δούμε το πρόβλημα του, την ψυχή του. Γιατί για να φτάσει στο σημείο να ζητήσει φαγητό έχει χίλιες δυο άλλες ανάγκες. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε και κάποιους ανθρώπους με τα φάρμακά τους και ευχαριστώ πάρα πολύ τους συνανθρώπους μας που από το υστέρημά τους στήριξαν τον έρανο της αγάπης.

Οι 30 χιλιάδες ευρώ που μαζέψαμε θα είναι η παρακαταθήκη στο ταμείο μας για να βοηθήσουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους. Είναι μικρό το ποσό για τις ανάγκες, αλλά με αυτό θα πορευτούμε.

Υπάρχει επίσης μια σκέψη για το μέλλον. Ο μακαριστός προκάτοχός μου Άνθιμος είχε φτιάξει το καταστατικό ενός ιδρύματος «Κοινωνικής διακονίας και νεότητας» και έχει δημοσιευτεί σε ΦΕΚ.

Απομένει να διοριστεί το Δ.Σ. Το ίδρυμα αυτό θα είναι στο λόφο του Τιμίου Σταυρού, δίπλα στο Επισκοπείο, εκεί όπου παλαιότερα στέγαζε φοιτητές. Έχει πάρα πολλά στατικά προβλήματα αλλά φιλοδοξώ να γίνεται εκεί το έργο της παρασκευής και παροχής συσσιτίου.

Στον ίδιο χώρο σύμφωνα με το καταστατικό έχει προβλεφθεί και η δυνατότητα βραχείας παραμονής ανθρώπων που δεν έχουν στέγη. Στα δέκα με δεκαπέντε δωμάτια θα μπορούν να φιλοξενούνται για κάποιο διάστημα προσωρινά κάποιοι για να μη μένουν στο δρόμο.

Στον ίδιο χώρο προβλέπεται να μένουν συγγενείς κάποιων ασθενών που νοσηλεύονται στο Νοσοκομείο. Θα απαιτηθεί βέβαια χρόνος για να γίνουν οι εργασίες, θα ζητήσω τη συνδρομή της περιφέρειας Κρήτης και των τοπικών φορέων και αν γίνει θα λύσει βασικές ανάγκες του Ρεθύμνου.

Και για τα παιδιά της «Αγάπης» θα γίνει το καλύτερο δυνατό και επειδή ακούγονται πολλά, θέλω να πω ότι σε καμία περίπτωση η τοπική εκκλησία δεν αδιαφορεί για τα παιδιά αυτά και θα βρούμε τη λύση για τη στέγαση του Συλλόγου.

Επιθυμώ επίσης να δημιουργηθεί μια Τράπεζα αίματος στο πλαίσιο λειτουργίας του νέου ιδρύματος το οποίο μπορεί να ξεκινήσει τη λειτουργία του και κάποιες δράσεις και χωρίς κτήριο αρχικά.

-Τα οικονομικά της Μητρόπολης της επιτρέπουν να κάνει παρεμβάσεις, να κάνει πραγματικότητα τους στόχους της;

Τα οικονομικά της Μητρόπολης δεν επιτρέπουν να γίνει τίποτα αυτή τη στιγμή. Πλην όμως εγώ δε θέλω να μιλάω με οικονομικά μεγέθη. Η Μητρόπολη πρέπει να δίνει αγάπη. Όλα τα άλλα βρίσκονται.

-Χρειάζονται και τα χρήματα όμως για να γίνει έργο.

Χρειάζονται βέβαια και για αυτό ευχαριστώ όλους όσοι προσέφεραν από το υστέρημά τους. Η Μητρόπολη αντιμετωπίζει ένα πάρα πολύ μεγάλο οικονομικό πρόβλημα, όπως όλος ο τόπος.

Όπως όμως λέμε ότι έχουμε ελπίδα και τη δίδουμε έτσι λέμε και στον εαυτό μας ότι με τη βοήθεια του Θεού θα τα καταφέρουμε. Αν έχουμε πολλά δίνουμε πολλά, αν έχουμε λίγα, δίνουμε λίγα και αν δεν έχουμε τίποτα δίνουμε τον εαυτό μας.