Συνέντευξη Επισκόπου Μπουρούντι και Ρουάντας Σάββα

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 28 Νοεμβρίου 2009

Γράφτηκε από τον/την Συνέντευξη στη συνεργάτιδα μας, Πέγκυ Ντόκου / 12:50

Την Κυριακή, 11η Οκτωβρίου 2009 χειροτονήθηκε στην Αλεξάνδρεια ο νέος Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μπουρούντι και Ρουάντας

κ. Σάββας Χειμωνέττος.

 

Ο Θεοφιλέστατος τυγχάνει ο πρώτος Επίσκοπος της νεοϊδρυθείσης αυτής Επισκοπής, στην πνευματική δικαιοδοσία της οποίας ανήκουν δύο χώρες εκ των πλέον εμπεριστάτων της αφρικανικής ηπείρου και του πλανήτη.

 

Ο Θεοφιλέστατος Εψηφισμένος Επίσκοπος Μπουρούντι και Ρουάντας, Αρχιμανδρίτης κ. Σάββας (κατά κόσμον Βασίλειος Χειμωνέττος) γεννήθηκε στην Ρόδο το 1971.

 

Είναι πτυχιούχος της Πατμιάδος Εκκλησιαστικής Σχολής και του τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Μιλάει Αγγλικά και Αραβικά.

 

Το 1990 ξεκίνησε από μοναχός στην Ιερά Μονή Ταξιάρχου Μιχαήλ στο Θάρρι Ρόδου δίπλα στον τότε Ηγούμενο της Μονής και νυν Σεβ. Μητροπολίτη Νέας Ζηλανδίας κ. Αμφιλόχιο. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1991 και Πρεσβύτερος το 1993 από τον Σεβ. Μητροπολίτη πρώην Ρόδου κ. Απόστολο, ενώ έλαβε και το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου. Κατά την εκεί οκταετή διακονία του, υπηρέτησε ως Αρχιερατικός Επίτροπος Χάλκης και ως Εφημέριος σε Ενορίες της Ι. Μ. Ρόδου.

 

Μετά από πρόσκληση του μακαριστού Πατριάρχου κυρού Πέτρου Ζ΄ εντάχθηκε στον ιερό κλήρο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας διορισθείς Εφημέριος στον Πατριαρχικό Ναό Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου Αλεξανδρείας, και ανέλαβε την διεύθυνση του Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του Πατριαρχείου.

 

Το 2001 υπηρέτησε ως Πατριαρχικός Επιτροπεύων στην Επιτροπεία Αλεξανδρείας και Υπεύθυνος των Οικονομικών του Πατριαρχείου.

 

Μετά την επαναλειτουργία της Πατριαρχικής Σχολής Αλεξανδρείας «Μέγας Αθανάσιος» με την προσωπική μέριμνα της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου του Β΄, διωρίσθη Σχολάρχης αυτής, καθώς και Μέλος της Συνοδικής Επιτροπής επί της Εκπαιδεύσεως.

 

Στις 6 Οκτωβρίου του 2009 με εισήγηση της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου του Β΄ εξελέγη παμφηφεί υπό της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, της νεοσυσταθείσης Επισκοπής Μπουρούντι και Ρουάντας. Στην χειροτονία παρέστησαν εκπρόσωποι του κλήρου και λαού από την Ρόδο και την Χάλκη.

 

Ο Θεοφιλ. βρέθηκε στην Ρόδο με την ευκαιρία του εορτασμού του Αγίου Κωνσταντίνου του Υδραίου και μίλησε για την πορεία του και για το έργο του στη Αφρική.

 

Συνέντευξη στη συνεργάτιδα της «Romfea.gr» κα. Πέγκυ Ντόκου

 

-Θεοφιλέστατε, θα ήθελα κατ' αρχήν να μας μιλήσετε για την απόφασή σας να μπείτε στον κλήρο και για τα παιδικά σας χρόνια στην Ρόδο.

 

Το ήθελα από πολύ μικρός. Είναι αυτό που λέμε 'ιερατική κλίση'. Από πολύ μικρός έτρεχε στις εκκλησίες και όταν το 1982 φύγαμε από την Χάλκη, τελείωσα το Γυμνάσιο στη Σορωνή της Ρόδου.

 

Αργότερα τελείωσα την Πατμιάδα και επέστρεψα στην Ρόδο, όπου στην Ιερά Μονή Θάρρι έμεινα δίπλα στον Αμφιλόχιο - τότε Ηγούμενο της Μονής και νυν Μητροπολίτη Νέας Ζηλανδίας.

 

Λόγο ελλείψεως κληρικών, βρέθηκα στο νησί της Χάλκης. Από εκεί και από ένα τυχαίο τηλεφώνημα, βρέθηκα τελικά στην Αλεξάνδρεια.

 

-Ποιο ήταν αυτό το τηλεφώνημα;

 

Κάποιος. μου ζήτησε το τηλέφωνο ενός γνωστού για να τον βοηθήσει σε ένα θέμα υπολογιστών και επειδή δεν το έβρισκα, του έδωσα το τηλέφωνο του νυν Μητροπολίτη Ειρηνουπόλεως Δημητρίου -τότε ήταν Αρχιμανδρίτης στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.

 

Μου είπε ότι εκεί χρειάζονταν κληρικούς κι έτσι αποφάσισα, το 2000 να πάω. Τότε ήταν Πατριάρχης ο Πέτρος Ζ'.

 

-Πώς βιώσατε την τραγική απώλειά του;

 

Η απώλειά του ήταν πράγματι τραγική. Όσον αφορά την μεταξύ μας σχέση, πρέπει να σας πω ότι οι χαρακτήρες των Πατριαρχών διαφέρουν -όπως άλλωστε ο καθένας μας.

 

Ο τρόπος που ο κάθε Πατριάρχης διοικεί είναι ξεχωριστός, αλλά παρ' όλ' αυτά η πνευματικότητα είναι η ίδια.

 

Η αλήθεια είναι ότι ήταν λίγο απότομη η αλλαγή αλλά με την παρουσία του Θεόδωρου - νυν Πατριάρχη - καταφέραμε να ξεπεράσουμε τα όποια προβλήματα.

 

-Μιλήστε μου για τον νυν Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Είχαμε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε και στην Ρόδο πριν από δύο χρόνια. Έχει και τον τίτλο του Πατριάρχη και Πάπα Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής.

 

Ναι, φυσικά αλλά όχι με την έννοια του Καθολικού Πάπα. Ο τίτλος είναι από την αραβική λέξη πάπας που σημαίνει 'πατέρας'. Τον Πατριάρχη τον γνώρισα στην Χάλκη, όταν εκείνος ήταν ακόμη Μητροπολίτης Καμερούν.

 

Σε μια από τις περιόδους διακοπών επισκέφθηκε το νησί κι επειδή του άρεσε πολύ, πήγαινε κάθε χρόνο.

 

Από τότε που γνωριστήκαμε κι αργότερα που έγινε Πατριάρχης κι εγώ πήγα στην Αλεξάνδρεια, είχαμε κι έχουμε πολύ καλές σχέσεις.

 

-Σας λείπει καθόλου η Χάλκη;

 

Σε όλους τους Χαλκίτες λείπει η Χάλκη! Την επισκέπτομαι όμως όποτε μπορώ αν και έρχονταν Χαλκίτες στην Αλεξάνδρεια συχνά -και Ροδίτες και Δωδεκανήσιοι.

 

-Να μιλήσουμε για το Ορθόδοξο στοιχείο στην Αλεξάνδρεια. Είναι αλήθεια ότι βρίσκεται σε φθίση;

 

Πράγματι, στην Αλεξάνδρεια έχουν μείνει μόνον 500 Έλληνες. Στο προξενείο εγγεγραμμένοι είναι 1.500 άτομα, αλλά δεν κατοικούν εκεί. Υπάρχουν όμως εκατοντάδες Έλληνες που πηγαινοέρχονται συνεχώς στην πόλη.

 

Φυσικά, θα πρέπει να σας πω ότι εκτός από τους Έλληνες έχουμε και τους Άραβες Ορθοδόξους, οι οποίοι είναι περίπου 30.000 και υπάγονται στο Πατριαρχείο.

 

Οι Άραβες Ορθόδοξοι ζουν και στο Κάιρο, στην Δαμιέτη, στην Τάντα, στο Πόρτ Σάιντ αλλά και σε άλλες πόλεις.

 

Γι' αυτό και οι λειτουργίες γίνονται και στα Ελληνικά και στα Αραβικά. Ωστόσο υπάρχουν εκκλησίες όπου οι λειτουργίες γίνονται μόνο στα Ελληνικά και άλλες εκκλησίες όπου γίνονται μόνο στα Αραβικά.

 

Πρέπει να σας πω, ότι η Αίγυπτος αν και μια καθαρά μουσουλμανική χώρα αποτελεί υπόδειγμα καλής συμβίωσης μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων.

 

Σε ένα πληθυσμό 85 εκ. ανθρώπων τα 60 εκ. είναι μουσουλμάνοι και τα 25εκ. είναι κόπτες μονοφυσίτες.

 

Δεν υπάρχουν προβλήματα μεταξύ τους σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις και στα σχολεία συνυπάρχουν τα δύο στοιχεία αρμονικά.

 

-Είναι γεγονός ότι η Αφρική είναι μια αχανής ήπειρος και όποιος έχει ζήσει εκεί γνωρίζει ότι αποτελεί μια πολύ δύσκολη περιοχή -κυρίως για την Ορθοδοξία. Πώς το βιώνετε αυτό;

 

Είναι πράγματι μια πολύ δύσκολη ήπειρος διότι δεν έχει καμία απολύτως  σχέση με τις άλλες ηπείρους! Βρίσκεται σε σχεδόν πρωτόγονη μορφή, έχει ελλείψεις σε πάρα πολλά πράγματα -παρ' όλο που είναι η ήπειρος του μέλλοντος.

 

Η Αφρική δεν είναι 'ξεχασμένη' από κανέναν. Η ανθρωπότητα θα την χρησιμοποιήσει όταν την χρειαστεί. Έχει τεράστια (σχεδόν τρομακτικά) αποθέματα φυσικού και ορυκτού πλούτου.

 

Από την άλλη είναι αχανής. Κάθε χώρα της Αφρικανικής ηπείρου είναι τεράστια  και δεν υπάρχουν τα μέσα  που υπάρχουν στην Ευρώπη ή στην Αμερική π.χ.

 

-Και φυσικά, όλα τα κράτη βρίσκονται σε μόνιμη πολιτική αστάθεια.

 

Δυστυχώς, τα πολιτεύματά τους δεν είναι αμιγείς δημοκρατίες. Είναι ιδιότροπα καθεστώτα -σχεδόν απολυταρχικά που οποιαδήποτε στιγμή μπορούν να ανατραπούν. Το πρόβλημα είναι οι φυλές και οι διαμάχες μεταξύ τους.

 

Θα λέγαμε ότι η Αφρική δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί. Ενδεχομένως τα υπο-Σαχάρια κράτη θα συρρικνωθούν πολύ.

 

Γι' αυτό σε κάθε χώρα το ιεραποστολικό έργο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας είναι διαφορετικό. Να πάρουμε παράδειγμα το Κονγκό. Είναι μια τεράστια χώρα που δεν μπορείς να την διασχίσεις.

 

Το ίδιο και η Αγκόλα. Ακόμη και άλλες χώρες όπως η Ζιμπάμπουε που είναι πιο προσβάσιμες, έχουν τεράστιες ελλείψεις σε τρόφιμα, καύσιμα και νερό. Μεγάλο πρόβλημα είναι οι αρρώστιες.

 

Εξαιτίας της έλλειψης του βασικού αγαθού, του νερού, προκαλούν πολλές ασθένειες. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από την ελονοσία.

 

Στη Ρουάντα, στο Μπουρούντι και στο Ανατολικό Κονγκό οι ελλείψεις σε νερό προκαλούν τεράστια προβλήματα (όπως η ηπατίτιδα, η χολέρα, η μηνιγγίτιδα που στην Ευρώπη είναι ξεπερασμένες αρρώστιες λόγω φαρμάκων). Για να μην ξεχάσουμε το AIDS από το οποίο η θνησιμότητα φτάνει σε πολύ υψηλά ποσοστά.

 

-Οι κυβερνήσεις των Αφρικανικών χωρών πώς σας αντιμετωπίζουν στο ιεραποστολικό σας έργο;

 

Ευτυχώς, μας αγκαλιάζουν και μας προστατεύουν. Τα περισσότερα ιδρύματα κοινωνικής μέριμνας (νοσοκομεία, σχολεία κ.λπ.) ανήκουν στην Ορθόδοξη Ιεραποστολή του Πατριαρχείου.

 

Μας δίνουν δωρεάν οικόπεδα για να χτίσουμε εκκλησίες γύρω από τις οποίες αναπτύσσεται το ιεραποστολικό έργο όπως ένα νοσοκομείο, ή ένα ιατρείο, γηροκομείο, ορφανοτροφείο.

 

Ξέρουν ότι αν θα συμβεί κάτι στον Ορθόδοξο Ιεραπόστολο, θα σταματήσουν να λειτουργούν όλα αυτά που προσφέρουν κοινωνική φροντίδα.

 

Οι Ορθόδοξοι Επίσκοποι και Μητροπολίτες και Ιεραπόστολοι είναι οι πρεσβευτές της Ελλάδας στην Αφρικανική Ήπειρο και ιδιαίτερα σε χώρες όπου δεν υπάρχει καμία προξενική αρχή.

 

-Υπάρχει ικανός αριθμός ανθρώπων που προσφέρει και σας βοηθάει στο ιεραποστολικό έργο;

 

Κάθε ιεραποστολικό κλιμάκιο έχει τους δικούς του συνεργάτες. Είτε είναι κοινοί είτε διαφορετικοί αλλά υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που έρχονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα και βοηθούν το έργο του Πατριαρχείου.

 

Η Ρουάντα, το Μπουρούντι και το Ανατολικό Κονγκό επειδή είναι οι πλέον δύσκολες χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου, ο Πατριάρχης αποφάσισε να τις ενώσει σε μια Επισκοπή ώστε να αυξηθεί το ιεραποστολικό έργο και να βοηθηθεί ο άνθρωπος.

 

Αυτό που θέλω να ξεκαθαρίσω είναι ότι με την ιεραποστολή, δεν κάνουμε 'προσηλυτισμό'.  Εκείνο που προσφέρουμε είναι κοινωνικό έργο ανεξαρτήτως χρώματος, εθνικότητας και φυλής.

 

Το έργο προσφέρεται αδιακρίτως σε όλους και αν κάποιος επιθυμήσει να βαφτιστεί -αφού κατηχηθεί- τότε βαφτίζεται. Οι Έλληνες και η Ορθοδοξία δεν πήγε ποτέ να λειτουργήσει αποικιοκρατικά ή να προσηλυτίσει κόσμο.

 

-Υπάρχουν αφρικανοί ιεραπόστολοι και ιερείς;

 

Βεβαίως. Έχουμε Αφρικανούς ιερείς, επισκόπους, δύο Μητροπολίτες. Άλλωστε εκεί όλο το ιεραποστολικό έργο γίνεται από Αφρικανούς.

 

Για ν' αλλάξουμε θέμα, θα ήθελα το σχόλιό σας για τα αιτήματα των αθεϊστών (μιας πολύ μικρής μειονότητας) να καταργηθεί ο σταυρός από τα δικαστήρια ή από την σημαία.

 

Δεν θα πάω μακριά. Κανείς δεν θα τολμούσε να πάει στην Αίγυπτο που είναι μουσουλμανική χώρα και να κατεβάσει από τα σχολεία τα εδάφια του Κορανίου που έχουν αναρτημένα ή στα δικαστήρια.

 

Εδώ κάνουν μηνύσεις επειδή τους ενοχλούν οι καμπάνες και σε άλλες χώρες ακούν τα τζαμιά και νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε μελίσσι.

 

Κανείς όμως δεν παραπονιέται. Πώς μπορούμε να καταργήσουμε τέτοια σύμβολα; Κάποιοι θεωρούν εαυτούς πιο έξυπνους, δηλαδή; Σεβόμαστε το δικαίωμα του καθενός να πιστεύει ή να μην πιστεύει στον Θεό ή να μην έχει θρησκεία, αλλά είναι δικαίωμα της πλειονότητας να κρατάει τις παραδόσεις της.

 

Ο Έλληνας δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς την Ορθοδοξία κι εξακολουθεί να είναι. Άλλωστε κανείς δεν γεννιέται άθεος. Το επικαλείται επειδή θέλει να διαφοροποιηθεί από τους άλλους.

 

-Τα 'σκάνδαλα' μέσα στην Εκκλησία που έρχονται στην δημοσιότητα πώς τα σχολιάζετε;

 

Σκάνδαλα υπήρχαν από την εποχή του Βυζαντίου. Υπάρχουν και σε άλλες Εκκλησίες όπως η Καθολική.

 

Η Εκκλησία δεν είναι κοινωνία αγγέλων, είναι κοινωνία ανθρώπων με τις αδυναμίες τους και τα πάθη τους. Μέσα από την αντιπαλότητα που προσπαθούν να αναπτύξουν μερικοί με την Εκκλησία έχουν ως στόχο να προσπαθήσουν να καταργήσουν την ύπαρξή της.

 

Άνθρωπος χωρίς θρησκεία και χωρίς ιδανικά, ξέρουμε ότι είναι ένα τίποτα. Η Εκκλησία δεν κινδυνεύει. Δεν χάθηκε όταν αντιμετώπισε προβλήματα όπως τους διωγμούς.

 

Κι αν έχει κακούς κληρικούς, έχει και αγίους. Εκείνοι φτάνουν για να την στηρίξουν και να πιστεύει ο άνθρωπος.

 

-Θεωρείτε ότι η εικόνα της Ελληνικής Εκκλησίας είναι καλή;

 

Η Εκκλησία δέχεται πάντα χτυπήματα. Θεωρώ ότι αυτό που χρειάζεται είναι να εκσυγχρονιστεί περισσότερο. Θα σας πω ένα παράδειγμα.

 

Οι Ρώσοι, είναι πιο πιστοί και αφοσιωμένοι επειδή καταλαβαίνουν αυτά που ακούγονται στις εκκλησίες. Πόσοι από τους Έλληνες και δη τους νέους,  καταλαβαίνουν τι ακούν; Για μένα αυτό είναι το βασικό πρόβλημα.

 

Ο εκσυγχρονισμός είναι απαραίτητος στην Εκκλησία - και όχι να ξεφύγουμε εντελώς. Άλλωστε σε άλλες χώρες, οι λειτουργίες γίνονται σε άλλες γλώσσες. Το ίδιο γίνεται και σε άλλες θρησκείες.

 

Γιατί να μην γίνει κάποτε και στην Ελλάδα; Επειδή οι Προκαθήμενοι είναι όλοι φωτισμένοι άνθρωποι θεωρώ ότι θα το σκεφτούν κάποτε σοβαρά.