Συνέντευξη του Μητροπολίτη Ιταλίας Γεννάδιου

Δημιουργηθηκε στις Πέμπτη, 27 Αυγούστου 2009

Γράφτηκε από τον/την Συνέντευξη στην Πέγκυ Ντόκου / 11:45

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιταλίας κ. Γεννάδιος δεν είναι ξένος για εμάς που ζούμε στην Ρόδο. Κάθε χρόνο τον μήνα Αύγουστο βρίσκεται στην ιδιαίτερη πατρίδα του,

μαζί με τα συγγενικά του πρόσωπα και παρίσταται σε όλες τις λειτουργίες της Παναγιάς Καθολικής στην Κρεμαστή με κορύφωση τον Δεκαπενταύγουστο.

 

Για 48 ολόκληρα χρόνια βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη Μητρόπολη στην καρδιά του Ρωμαιοκαθολικισμού, στην Βενετία προσπαθώντας να φέρει εις πέρας το αποστολικό του έργο κάτω από δύσκολες συνθήκες, τις οποίες οι άλλες Ορθόδοξες Μητροπόλεις των χωρών της Ευρώπης που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως δεν έχουν να αντιμετωπίσουν. Η Μητρόπολη Ιταλίας, Μελίτης και Νήσων έχει την έδρα της στην Βενετία και στην Ρώμη.

 

Ο κατά κόσμον Τσαμπίκος Ζερβός γεννήθηκε στην Κρεμαστή Ρόδου στις 8 Ιουλίου του 1937. Ήταν μαθητής της Πατμιάδας του Γένους Σχολής και αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης απ' όπου αποφοίτησε το 1961.

 

Διάκονος χειροτονήθηκε το 1960 και Πρεσβύτερος στο ναΐδριο της Θεολογικής Σχολής Χάλκης στις 16 Απριλίου 1963 από τον Ρόδου Σπυρίδωνα. Το 1967 έλαβε το οφίκιο του Αρχιμανδρίτη.

 

Στις 17 Ιανουαρίου 1971 χειροτονήθηκε τιτουλάριος Επίσκοπος Κρατείας, Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Αυστρίας με έδρα τη Νεάπολη (Νάπολι) της Ιταλίας.

 

Το 1991 μετά την ίδρυση της Μητροπόλεως Ιταλίας συνέχισε να υπηρετεί στη Νεάπολη ως Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Ιταλίας. Στις 26 Αυγούστου 1996 εξελέγη Μητροπολίτης Ιταλίας.

 

Η Ρόδος του απένειμε την ύψιστη τιμή απονέμοντάς του το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλης για την συνεισφορά του στους Έλληνες φοιτητές της Ιταλίας. Μιλάει Ιταλικά, Λατινικά και Ισπανικά.

 

Η Συνέντευξη του Μητροπολίτη Ιταλίας κ. Γενναδίου:

 

-Σεβασμιότατε, κάθε χρόνο έρχεστε στην Ρόδο τον Αύγουστο με την ευκαιρία της εορτής του Δεκαπενταύγουστου και επισκέπτεστε την ιδιαίτερη πατρίδα σας, την Κρεμαστή. Πώς το βιώνετε αυτό κάθε φορά;

 

Για μένα είναι κάθε φορά ένα νέο 'βάπτισμα μετανοίας και δυνάμεως'. Και τα δύο είναι απαραίτητα διότι στην Ιταλία έχουμε έναν μεγάλο  αγώνα. Είμαστε πιστοί στα ιδανικά και τα ιδεώδη της πατρίδας μας και αφοσιωμένοι μέχρι θυσίας στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο αλλά μέσα από έναν συνεχή αγώνα.

 

Όλη αυτή η δύσκολη πορεία χρειάζεται αυτό το ‘αναβάπτισμα’ το οποίο το βρίσκω κάθε φορά με την επαφή και την επικοινωνία μου με τους οικείους, τους φίλους, τους γνωστούς, και πάνω απ’ όλα με την λατρευτική παράδοση, με τα ήθη και τα έθιμα τα οποία γίνονται καθ’ όλο το διάστημα του Αυγούστου και με την εορτή της Παναγίας.

 

Όλος ο Αύγουστος είναι αφιερωμένος στο Μεγάλο αυτό και Αιώνιο Πρόσωπο, που είναι κοινό για όλο τον κόσμο, την Μητέρα μας Παναγία η οποία μπορούμε να πούμε ότι είναι η Μητέρα όλου του κόσμου -αν σκεφτούμε ότι οι μεγάλοι πατέρες της Καππαδοκίας λένε ότι ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού. Γι’ αυτό έρχομαι εδώ για να αναβαπτιστώ, να ασπαστώ την εικόνα της Παναγιάς Καθολικής στην Κρεμαστή, που από μικρό παιδάκι 3-4 ετών ήμουν στα πόδια της προσευχόμενος.

 

Αυτό για μένα είναι ‘δεξαμενή δυνάμεως’ με τις προσευχές, παρακλήσεις και όλη την πορεία στον Δεκαπενταύγουστο.

 

-Οι Ροδίτες σας εκφράζουν την αγάπη τους κάθε φορά;

 

Πάντοτε! Σκεφτείτε ότι πολλοί γιατροί της Ρόδου –οι πολλοί από το Νοσοκομείο- σπούδασαν στην Ιταλία και πέρασαν από τα χέρια μου. Πράγματι υπάρχει αυτή η ευγνωμοσύνη που δείχνουν, κι αυτό για μένα είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση και η μεγαλύτερη δύναμη ώστε να επιστρέψω και πάλι στην Μητρόπολη, στην Ιταλία, να συνεχίσω το επίμοχθο αλλά και αποστολικό και πολιτιστικό μου έργο, μέσα στην καρδιά του Ρωμαιοκαθολικισμού.

 

-Σεβασμιότατε, ήσασταν συμμαθητές με τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Μιλήστε μας λίγο για εκείνα τα χρόνια, τι θυμάστε;

 

Πράγματι, ήμουν συμμαθητής του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην ίδια τάξη στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Όπως θυμούμαι κατά την παράδοση έπρεπε να πάρουμε την ευχή του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη, του Αθηναγόρα –μεγάλου Πατριάρχου και προφήτου.

 

Να σημειώσω πως ό,τι γίνεται σήμερα για την βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των Χριστιανών (Ορθοδόξων και μη Ορθοδόξων) οφείλεται στην μεγάλη αυτή μορφή που λεγόταν Αθηναγόρας.

 

Με το όνομά του, γνωρίστηκε και αναγνωρίστηκε η Ορθόδοξος πίστη στην Δύση, και μετά η Ορθοδοξία. Ο Αθηναγόρας ήταν πράγματι φωτισμένος ιεράρχης και άνθρωπος, και χάρις σ’ εκείνον πολλοί έγιναν κληρικοί. Η προσφορά του ήταν πολύ μεγάλη στην Ορθοδοξία.

 

Θυμούμαι ένα συγκεκριμένο γεγονός, όταν με τον νυν Οικουμενικό Πατριάρχη, τον Βαρθολομαίο, ήμασταν σε μια ηλικία 18 ετών περίπου. Ήμασταν συμμαθητές αλλά και φίλοι και διαβάζαμε μαζί στα πτυχιακά, στην Χάλκη.

 

Τότε στην Σχολή έμενε και ο Αθηναγόρας. Κάποια μέρα πέρασε από το εντευκτήριο –ένα μικρό παραθυράκι από το οποίο περνούσε ο επιμελητής, ο σχολάρχης για να δει αν μελετούσαμε. Καθώς εκείνος περνούσε μας είχε δει από το παραθυράκι, εμείς όμως δεν τον είχαμε δει.

 

Έρχεται ξαφνικά και ανοίγει την πόρτα. Εμείς μόλις τον είδαμε σηκωθήκαμε και μας ρώτησε τι διαβάζουμε. Του είπαμε ότι είχαμε εξετάσεις στο μάθημα της Απολογητικής.

 

Τον θυμούμαι πολύ έντονα, γιατί εμείς μόλις τον είδαμε τόσο μεγαλοπρεπή μπροστά μας, ταραχτήκαμε από την έκπληξη. Τότε μας είπε: «Τι ωραία να είναι κανείς σπουδαστής της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης… αλλά χωρίς να έχει εξετάσεις!».

 

-Αυτές οι μνήμες σας θλίβουν όταν βλέπετε ότι η Χάλκη παραμένει κλειστή τόσα χρόνια;

 

Η θλίψη μας είναι πολύ μεγάλη. Όλοι προσευχόμαστε για να ανοίξει ξανά και ο ίδιος ο Πατριάρχης προσπαθεί πραγματικά πολύ κι επιμένει σ’ αυτό. Η επαναλειτουργία της Χάλκης, είναι το μέλλον της Ορθοδοξίας. Για όλους εμάς που ήμαστε απόφοιτοι της Χάλκης, σημαίνει πολλά.

 

-Πόσο επηρέασε την απόφασή σας να ακολουθήσετε τον κλήρο, η παρουσία και η μορφή του Αθηναγόρα;

 

Όταν πήγα να πάρω την ευχή του, σε ένα λεπτό, μου άλλαξε τα σχέδιά μου. Με ρώτησε τότε «Πού θα πάς;» του απάντησα ότι ήθελα να κάνω την στρατιωτική μου θητεία.

 

Τότε μου είπε: «Είσαι νέος ακόμη. Πρέπει να σπουδάσεις... Πρέπει να κάνουμε κληρικούς των νέων καιρών… Αλλά έχουμε και την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία!».

 

Εγώ, από την έκπληξη, είχα ιδρώσει ολόκληρος σα να είχα πέσει στην θάλασσα. Τότε του είπα «Παναγιώτατε, η φωνή σας, φωνή της Εκκλησίας». Του φίλησα το χέρι κι έφυγα.

 

Ήμουν 22 ετών και δεν ήξερα τίποτε από ζωή. Εμείς ακόμη δεν είχαμε γνώση του κόσμου. Δεν ξέραμε τι θα πει γυναίκα, τι θα πει κόσμος, πώς θα ζήσουμε. Βρέθηκα εντελώς ξαφνικά για πρώτη φορά στη Νεάπολη, σε μια πόλη τεσσάρων εκατομμυρίων. 

Ούτε τον ρώτησα πού πηγαίνω, τι θα γίνει, πού θα μείνω, ποιο μισθό θα παίρνω. Απλά πήρα το βαλιτσάκι κι έφυγα. Αυτό σήμερα, ξέρεις, δεν μπορείς πια να το βρεις.

 

Διότι αυτό ήταν το πνεύμα της Χάλκης. Πνεύμα αφοσίωσης και θυσίας προς την Μητέρα Εκκλησία. Αυτό είναι και το δίδαγμα του Χριστού και του Ευαγγελίου.

 

Σήμερα, είναι αλλιώς. Εγώ για παράδειγμα, ψάχνω να βρω ένα μοναχό, ένα ιερέα για να στελεχώσει μια ενορία στην Ιταλία και δεν βρίσκω. Ο καθένας, βλέπετε, θέλει να μένει στην πατρίδα του και να έχει τις ανέσεις του.

 

Ενώ στην Χάλκη υπήρχε το πνεύμα της θυσίας, της αφοσίωσης, της αυταπάρνησης. Από την άλλη όμως, υπήρχε και το Πατριαρχείο που δίδασκε με την Σταύρωσή του, με τα δεινά του και τα τόσα που υπέφερε.

 

…Κι ακόμη υποφέρει Σεβασμιότατε. Υπάρχει ήδη έντονη ανησυχία για το μέλλον του Πατριαρχείου;

 

Για το μέλλον του Φαναρίου είμαι αισιόδοξος και ελπιδοφόρος. Διότι στα χρόνια τα δικά μας υπήρχαν καθηγητές που το κράτος δεν τους άφηνε ούτε να εξέλθουν από την Χάλκη.

 

Σήμερα, ο Πατριάρχης κάνει ταξίδια από Βορά προς Νότο και από Δύση προς Ανατολή για να διδάξει και να μεταφέρει τα αιώνια μηνύματα της Ορθοδοξίας. Δεν μπορούμε να καταδικάσουμε το μέλλον του Πατριαρχείου.

 

Πάνω απ’ όλα υπάρχει ο Θεός. Κι ο Θεός είναι αυτός που ανοίγει τον δρόμο, που δίδει την δύναμη και φωτίζει όλο τον κόσμο –όχι μόνο τον Χριστιανικό. Το Πατριαρχείο είναι αναγνωρισμένο και παραμένει σύμβολο θυσίας, αγάπης, ειρήνης, θυσίας, ελευθερίας και δικαιοσύνης.

 

Όλα εξαρτώνται από το θέλημα του Θεού. Ο Πατριάρχης είναι άνθρωπος της προσευχής και της πίστης. Πάνω απ’ όλα έχει αυτή την μεγάλη πίστη που μετακινεί και όρη.

 

-Μιλήστε μας λίγο για την Μητρόπολή σας.

 

Είναι μια από τι σπουδαιότερες Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έχει την ιδιαιτερότητά της που βρίσκεται στο κέντρο του Ρωμαιοκαθολικισμού και μπορούμε με πούμε ότι εμείς είμαστε σαν ένα 'φρούριο' που φυλάσσουμε όλους τους άλλους.

 

Η Μητρόπολη αποτελεί ένα μεγάλο έργο για το οποίο εργάστηκαν πολλοί. Από 5-6 ιερείς που είχαμε κάποτε, τώρα έχουμε 58 ιερείς και από 6 ενορίες, σήμερα έχουμε 70 σε όλη την Ιταλία, Μάλτα και στις νήσους Σαρδηνία και Σικελία.

 

Το σπουδαιότερο είναι ότι καταφέραμε να συγκεντρώσουμε όλους τους Έλληνες οι οποίοι κάποτε πήγαιναν σε Καθολικές Εκκλησίες –αφού δεν υπήρχαν εκκλησίες. Τώρα και με τους μετανάστες, δημιουργούμε  συνεχώς.

 

Δυστυχώς, το πρόβλημά μας παραμένει οικονομικό. Άλλοι Ορθόδοξοι έχουν οικονομική ενίσχυση και φτιάχνουν δικές τους ενορίες. Εμείς, έχουμε σοβαρό πρόβλημα. Εκτός του ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ενορίες για να βοηθήσουμε όλους τους Ορθόδοξους, πρέπει να διαδώσουμε και να σταθεροποιήσουμε την Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου.

 

Αυτή την Οικουμενικότητα την αρνούνται όχι μόνο οι γείτονές μας, αλλά και πολλοί Ορθόδοξοι. Το Πατριαρχείο, ξέρετε, είναι εναντίον του φυλετισμού, του εθνικισμού και του ρατσισμού (πραγματικότητες που καταδικάστηκαν σε Συνόδους) και το έργο του είναι πολύ δύσκολο.

 

Εμείς προσπαθούμε το Πατριαρχείο να είναι αναγνωρισμένο στις ‘καρδιές’ των Ορθόδοξων και του λαού, ότι αποτελεί την Μητέρα Εκκλησία της Ορθοδοξίας. Αυτό είναι και το πνεύμα της Μητρόπολης.

 

-Περιγράψτε μας το ποίμνιό σας. Σας στηρίζουν οι Έλληνες εκεί;

 

Ο δικός μας ο λαός στην Ιταλία είναι εργάτες οι οποίοι έχουν ανάγκη από εμάς. Έπειτα, έχουμε και τους Έλληνες φοιτητές που πρέπει να στηρίξουμε. Γι’ αυτό και η Μητρόπολή μας έχει οικονομικό πρόβλημα. Εμείς, δεν παίρνουμε ούτε ένα Ευρώ από τις ενορίες μας, διότι έχουν ανάγκες συντήρησης.

 

Πιστεύω όμως, ότι όπως είπα και για το μέλλον του Φαναρίου, έτσι και θα πω για την Μητρόπολή μας: ‘Ο Θεός είναι μεγάλος’! Και σ’ αυτή την πορεία προχωρεί και η Ορθόδοξη Μητρόπολη Ιταλίας.

 

Ορισμένοι θα πρέπει να καταλάβουν ότι ο ρόλος μας σε αυτή την θέση, είναι μεγάλος και σημαντικός. Αν εγώ δεν είμαι παρών στις μεγάλες εκπροσωπήσεις και στον διάλογο μεταξύ των Εκκλησιών, θα πάει κάποιος άλλος (Ρουμάνος, Ρώσος κ.λπ.).

 

Προτιμώ να μην φάγω αλλά να είμαι παρών! Δυστυχώς υπάρχει έντονο το θέμα του ανταγωνισμού μεταξύ των Ορθοδόξων στην Ιταλία όπου είναι σχετικά νέα  Μητρόπολη και τώρα παρουσιάζεται τόσο μεγάλο μεταναστευτικό πρόβλημα.

 

Στη Γαλλία ή τις άλλες χώρες, οι Μητροπόλεις έχουν ιδρυθεί από πολλά χρόνια και δεν αντιμετωπίζουν τα ίδια οικονομικά προβλήματα. Η δική μας Μητρόπολη είναι νεότερη, γι’ αυτό και δεν έχει περιουσία.

 

Στη Γερμανία, Γαλλία ή Αγγλία είναι παλαιότερες, έχουν κληροδοτήματα και στήριξη με δωρεές. Εμείς δεν έχουμε τίποτε τέτοιο.

 

-Εσείς, διατηρείτε την Ελληνική υπηκοότητα. Γιατί δεν δέχεστε την Ιταλική; 

 

Αποφάσισα να διατηρήσω με υπερηφάνεια την Ελληνική υπηκοότητα κι ας είναι εις βάρος των προσωπικών μου συμφερόντων. Αν δεχόμουν την Ιταλική υπηκοότητα θα είχα μισθό, σύνταξη και φαρμακευτική περίθαλψη!

 

Καταλαβαίνετε, πόσο μεγάλο πρόβλημα υπάρχει όταν λέω ότι οι ιερείς μας δεν έχουν ούτε μισθό στην Ιταλία. Πιστεύω ότι κάποιος πρέπει να ενδιαφερθεί γι' αυτούς τους ανθρώπους που κάνουν τόσο μεγάλο έργο υπέρ του Έθνους και της Ορθοδοξίας.

 

Αγωνιζόμαστε και προσπαθούμε να βρούμε έσοδα. Στην Καθολική Εκκλησία δεν είναι έτσι τα πράγματα. Να σας φέρω ένα παράδειγμα με μια ενορία στη Σαρδηνία, που ανήκε στην Πολωνική Ορθόδοξη Εκκλησία.

 

Θέλουν να την δώσουν σ’ εμάς αλλά η όλη υπόθεση έχει τεράστιο κόστος. Φανταστείτε ότι πρέπει να στείλουμε έναν ιερέα στην Μάλτα αλλά δεν υπάρχουν χρήματα…