Μήνυμα συλλογικότητας για το ενεργειακό μέλλον της Κρήτης

Δημιουργηθηκε στις Κυριακή, 02 Νοεμβρίου 2014

Γράφτηκε από τον/την Εκ της Ακαδημίας - 13.40

Με αφορμή την επιστημονική Ημερίδα, η οποία έλαβε χώρα το περασμένο Σάββατο (1 Νοεμβρίου 2014) στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης (ΟΑΚ), με θέμα: «ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙAΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΑΠΕ)», σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης-Ενότητα Χανίων, το Πρόγραμμα ‘Ελλάδα-Κύπρος «ΕΝΕΡΓΕΙΝ»’, το OIKOSNET EUROPE (Σύνδεσμος των Ακαδημιών της Ευρώπης), τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε., το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Χανίων, την Τράπεζα Χανίων, τη συμμετοχή του Σεβ. Μητροπολίτου Κρήτης κ. Ειρηναίου, κληρικών και την παρουσία της τοπικής αυτοδιοίκησης και πολλών Φορέων της τοπικής κοινωνίας, τη συμμετοχή πολιτών από την περιοχή, τέθηκαν τα θεμέλια μιας σημαντικής πρωτοβουλίας της ΟΑΚ, με στόχο τη δημιουργία της πρώτης Εταιρείας Λαϊκής Βάσης (ΕΛΒ) (ή Συνεταιρισμός) για την Ενέργεια στην Κρήτη.

Από την πλευρά των ειδικών επιστημονικών εισηγήσεων, οι οποίες κάλυψαν πλήρως όλο το φάσμα των ΑΠΕ, μπορούμε να κάνουμε μερικές βασικές διαπιστώσεις.

Για την επιδίωξη της ανάπτυξης έργων ΑΠΕ είναι κρίσιμο να προσδιορισθεί επακριβώς ο τρόπος λειτουργίας τους, ώστε να:

• τεθεί στην πραγματική του βάση το ζήτημα της εγκατάστασης έργων ΑΠΕ στην Κρήτη και να προσδιοριστεί το ενεργειακό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής της Κρήτης για το μέλλον,

• οριοθετηθούν οι κατάλληλες περιοχές για την εγκατάσταση των έργων αυτών με βάση τον Ειδικό Χωροταξικό Σχεδιασμό για τις ΑΠΕ, σεβόμενοι την ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα των περιοχών,

• ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων της Κρήτης, επί των οποίων μπορούν να εγκατασταθούν τα έργα αυτά,

• ενημερωθούν σωστά όλοι οι πολίτες της Κρήτης για τη δημιουργία και λειτουργία παρόμοιων έργων, έχοντας ως στόχο το άμεσο συμφέρον των τοπικών κοινωνιὠν και το «Κοινόν των Κρητών».

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και τον αρχικό σκοπό για ενημέρωση των πολιτών υπέρ της αυτάρκειας της Κρήτης σε ηλεκτρική ενέργεια με δικά της μέσα και με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, όπως αυτό εκφράστηκε ποικιλοτρόπως από την πλευρά του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως και της Εκκλησίας της Κρήτης, καθώς και από πολλούς πανεπιστημιακούς, εκπαιδευτικούς και άλλους Φορείς της τοπικής κοινωνίας, θα πρέπει να:

• στηριχθεί η πορεία της Κρήτης για την ενεργειακή της επάρκεια ταυτίζοντάς την με την ανάπτυξη έργων ήπιων μορφών ενέργειας και τη συν-διαχείριση αυτών των έργων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών,

• στηρίξουμε την ανάπτυξη συστημάτων «ελεγχόμενης» παραγωγής για την ανάπτυξη της εκμετάλλευσης των ήπιων μορφών ενέργειας, με την οποία θα αποφεύγεται η εγκατάσταση θερμικών μονάδων, προσφέροντας ισχύ στο σύστημα όταν αυτό είναι αναγκαίο,

• στηρίξουμε την ανάπτυξη της Διεσπαρμένης Παραγωγής Ενέργειας, με την εγκατάσταση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ισχύος φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικίες, κτίσματα και στέγες εκκλησιαστικών ιδρυμάτων και δημοτικών καταστημάτων, καθώς επίσης και μικρές ανεμογεννήτριες παρέχοντας άμεσο όφελος στους κατοίκους της Κρήτης, αλλά και τη χρήση της βιομάζας,

• ενισχυθεί η ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών, οι οποίες θα πρέπει να γνωρίζουν τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και να στηρίζουν τις προσπάθειες που οδηγούν στην εξοικονόμηση ενέργειας,

• ενισχυθεί η μεταφορά τεχνογνωσίας σε αστικό και ημιαστικό περιβάλλον προς ευφυείς πόλεις, οι οποίες έχουν ανάγκη από ενέργεια και να προβούν τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα στον συντονισμό της έρευνας και την εκπαίδευση νέων ερευνητών (π.χ. μηχανικών για ΑΠΕ), που είναι πολύ σημαντικό για την αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά και τη συντήρηση των ΑΠΕ,

• αντιμετωπισθεί η «ενεργειακή φτώχεια» ως κοινωνικό ζητούμενο, καθώς και να προετοιμαστούν οι κοινωνίες της Κρήτης και η Εκκλησία στην αντιμετώπιση νέων μορφών προσφύγων, λόγω των ακραίων φυσικών φαινομένων από φυσικές καταστροφές (κλιματικοί πρόσφυγες),

• ενημερωθούν οι πολίτες για τα πολλά περιβαλλοντικά οφέλη από τις ΑΠΕ για την προστασία του Φυσικού περιβάλλοντος και τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε σχέση με τη χρήση των ορυκτών καυσίμων ή από λιγνίτη, άνθρακα, πετρέλαιο, πυρηνική ενέργεια κ.λπ. με επιπτώσεις όχι μόνο στις τοπικές κοινωνίες αλλά και παγκόσμια,

• ληφθεί υπόψη ο ειδικός χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ και η εγκατάσταση των Αιολικών Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Κρήτη θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη ότι οιοσδήποτε αιολικός σταθμός θα πρέπει να εγκατασταθεί εκτός των προβλεπόμενων από την Ελληνική και Κοινοτική Νομοθεσία προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000), καθώς και με την απαιτούμενη ευαισθησία ως προς τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων της Κρήτης και να πραγματοποιούνται οι αναγκαίες αποζημιώσεις ώστε να διασφαλίζονται οι κάτοικοι των περιοχών όπου πραγματοποιούνται έργα ΑΠΕ.

Στη συζήτηση που ακολούθησε με τη συμμετοχή των Δρ Νίκο Ζωγραφάκη, Προϊστάμενος του Ενεργειακού Κέντρου της Περιφέρειας Κρήτης, Δημήτρη Χρηστάκη, Καθηγητή στο Εργαστήριο Αιολικής Ενέργειας και Σύνθεσης Ενεργειακών Συστημάτων των ΤΕΙ Κρήτης, Ιωάννη Μαλανδράκη, Δήμαρχος Πλατανιά, Θεόδωρο Σταθάκη, Δήμαρχος Κισάμου, Νίκο Χρυσόγελο, Ενεργειακός και Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Σίφνου και τον Dirk Knapen, Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συνεταιρισμών και Ομίλων Πολιτών Παραγωγής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (RESCoop), έγινε η διαπίστωση ότι η δημιουργία μιας ΕΛΒ για την Ενέργεια θα έχει ως πρωταρχικό σκοπό την ενημέρωση και τηνδραστηριοποίηση όλων μας σχετικά με τις ήπιες μορφές ενέργειας και ειδικά για τα έργα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία πρέπει να είναι φιλικά προς το περιβάλλον.

Ο τόπος μας, λόγω της ιδιαίτερης προνομιακής θέσης του, αποτελεί ιδανική επιλογή για την ανάπτυξη έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Αυτό σημαίνει μείωση της εξάρτησης από τα συμβατικά καύσιμα χωρίς να επιβαρύνεται το φυσικό περιβάλλον, συμβάλλοντας σημαντικά στην εξασφάλιση της ενεργειακής αυτάρκειας της Κρήτης και στην ελάττωση του φαινόμενου του θερμοκηπίου.

Ο στόχος αυτός συμβαδίζει με την ανάγκη για επείγουσα μείωση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και για τη συντονισμένη δράση προς την κατεύθυνση αυτή, όπως αυτό εκφράστηκε ποικιλοτρόπως τόσο από τους Διεθνείς Οργανισμούς (ΟΗΕ, Ευρωπαϊκή Ένωση κ.λπ.), καθώς και μέσα από τις συνεχείς επισημάνσεις για την προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.

Είναι γνωστό ότι κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρισμού που προμηθευόμαστε από το δίκτυο της ΔΕΗ και παράγεται από ορυκτά καύσιμα, επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με ένα τουλάχιστον κιλό διοξειδίου του άνθρακα. Η πρωτοβουλία αυτή της ΟΑΚ αποτελεί μία πρώτη πρόσκληση για όλους τους Πολίτες της Κρήτης, καθώς και όλους τους πιστούς της Κρήτης, να ενστερνιστούν την ιδέα της ενεργειακής αυτάρκειας του νησιού, καθόσον τα έργα ΑΠΕ αποτελούν την ευκαιρία για μία συλλογική ανάπτυξη της Κρήτης, βασισμένη στις τοπικές δυνάμεις του τόπου μας.

Η υλοποίησή τους, μπορεί, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να εξασφαλίσει πολλαπλά οφέλη, τόσο περιβαλλοντικά, όσο και οικονομικά σε επίπεδο των τοπικών κοινωνιών, με την ύπαρξη συντονισμένων και συλλογικών προσπαθειών μέσα από τις ΕΛΒ.

Οι συμμετέχοντες δεσμεύτηκαν για τη συνέχεια της προσπάθειας αυτής εξουσιοδοτώντας τον Γεώργιο Σταυρουλάκη, Καθηγητή, Αναπληρωτής Πρύτανη Πολυτεχνείου Κρήτης, τον Ιωάννη Βουρδουμπά, Καθηγητή Εφαρμογών ΤΕΙ Κρήτης/Τμήμα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, τον Μανώλη Αποστολάκη, Γεν. Διευθυντή της ΕΤΑΝΑΠ και τον Κων. Ζορμπά, Γενικό Διευθυντή της ΟΑΚ να ενημερώσουν τον τοπικό Επίσκοπο Σεβ. Μητρ. Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιο, Πρόεδρο της ΟΑΚ και να του ζητήσουν να αναλάβει την Προεδρία της συλλογικής αυτής προσπάθειας, θέτοντάς την υπό την αιγίδα της τοπικής Εκκλησίας.