Στη παλιά της λάμψη η "Παναγία του Πέρα" στην Πόλη

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2009

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr με πληροφορίες ΑΠΕ - 15:02

Μια μεγάλη στιγμή στη μακρά ιστορία της έζησε και πάλι σήμερα η ομογένεια της Κωνσταντινούπολης που συγκεντρώθηκε

στον ιστορικό ναό της Παναγίας του Πέρα για να γιορτάσει την αποκατάσταση του ναού από το πλήγματα που του επεφύλασσε η ιστορία.

 

Η Παναγία του Πέρα, ο πρώτος μεγαλοπρεπής ορθόδοξος χριστιανικός ναός που χτίζει η ελληνική κοινότητα μόλις αρχίζει ο εκσυγχρονισμός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, στα τέλη του 18ου αιώνα, έπεσε θύμα το 2003 της βομβιστικής επίθεσης εναντίον του βρετανικού Γενικού Προξενείου στην Κωνσταντινούπολη, που βρίσκεται δίπλα ακριβώς από το ναό, στην καρδιά του ιστορικού Πέρα.

 

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος που προΐστατο στη λειτουργία και στις τελετές, είδε με την αποκατάσταση και της Παναγίας του Πέρα να συμπληρώνεται ένα έργο που ο ίδιος ενέπνευσε : Την ανακαίνιση όλων των ναών της Πόλης.

 

Η ιστορία, αλλά και ο καλλιτεχνικός πλούτος που συγκεντρώνεται στην Παναγία του Πέρα, τον ενοριακό ναό της κοινωνικής ηγεσίας του νεότερου -μετά τον 18ο αιώνα ελληνισμού της Πόλης- δίνουν ιδιαίτερη σημασία και στο έργο της ανακαίνισης αλλά και στον σημερινό εορτασμό.

 

Η υποδειγματική ανακαίνιση έγινε υπό την επίβλεψη καθηγητών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης, με τη βοήθεια Ελλήνων, Ιταλών αλλά και Τούρκων εμπειρογνωμόνων και με τη βοήθεια τεχνιτών που κρατούν ακόμα και σήμερα ζωντανές τις τεχνικές περασμένων αιώνων από χώρες της βαλκανικής και της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου.

 

Τεχνίτες του ξύλου τεχνίτες του χρυσού, ζωγράφοι και αγιογράφοι, τεχνίτες του γυαλιού, του φίλντισι, συνεργάστηκαν υποδειγματικά για να ξαναδώσουν στον ιστορικό ναό της Παναγίας τη λάμψη που είχε όταν χτίστηκε.

ΟΜΙΛΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΣΤΗ "ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΑ"

Ιερώτατοι αδελφοί εν Χριστώ,

Εξοχώτατοι κύροι Βουλευταί,

Εντιμότατε κ. Γενικέ Πρόξενε της Ελλάδος,

Εντιμολογιώτατοι Άρχοντες του Θρόνου,

Τέκνα εν Κυρίω πολυφίλητα,

Χαροποιός και ευφρόσυνος ανέτειλεν η σημερινή ημέρα. Είναι βεβαίως η εορτή των Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου, κατά την οποίαν δια πρώτην φοράν εψάλαμε τας Καταβασίας των Χριστουγέννων:

«Χριστός γεννάται, δοξάσατε! Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε!», και δι’ αυτών το Ευαγγέλιον της Ενσαρκώσεως του Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού εδόνησε μελωδικώς τους θόλους όλων των ιερών της Ορθοδοξίας Ναών.

Όμως ημείς ενταύθα, εις την αγίαν Πόλιν μας, την Κωνσταντινούπολιν, έχομεν πρόσθετον λόγον χαράς και ευφροσύνης και αγαλλιάσεως: Τα θυρανοίξια του πανιέρου τούτου Ναού της μεγαλωνύμου Κοινότητος Σταυροδρομίου, την χρήσιν του οποίου εστερήθημεν επί σειράν ετών, λόγω των μεγάλων ζημιών, ας ούτος υπέστη εκ της βομβιστικής και αιματηράς επιθέσεως, την οποίαν κακοποιά στοιχεία είχον διαπράξει κατά του παρακειμένου Γενικού Προξενείου του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο Ναός ούτος, η «Παναγία του Πέραν» δια τους Κωνσταντινουπολίτας, δεν είναι ένας των πολλών. Εάν ο του Αγίου Γεωργίου εν Φαναρίω είναι ο πάνσεπτος Πατριαρχικός Ναός του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, ούτος ο Ναός των Εισοδίων είναι ο Καθεδρικός Ναός του Πατριάρχου ως Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, και δια τούτο τιμάται κατά παράδοσιν δια Πατριαρχικής και Συνοδικής Λειτουργίας κατά την ετησίαν πανήγυρίν του της 21ης Νοεμβρίου.

Η στέρησίς του, λοιπόν, επί τόσα έτη ήτο πολύ οδυνηρά δια την Ομογένειαν της Πόλεως και δι’ όλους μας. Αλλ’ ιδού, επί τέλους, αι εργασίαι αναστηλώσεως, αποκαταστάσεως και εξωραϊσμού, θεία συνάρσει, επερατώθησαν, και σήμερον, διακόσια και πέντε έτη από της ανεγέρσεως του πρώτου Ναού, αι πύλαι του είναι διάπλατα ανοικταί και εισωδεύσαμεν εις αυτόν με βαθυτάτην συγκίνησιν και εσπεύσαμεν εις την μητρικήν αγκάλην της Υπεραγίας Θεοτόκου με πολύν πόθον και πολλήν αγαλλίασιν! Δόξα τω Θεώ τω ούτως ευδοκήσαντι!

Τον δίκαιον της Εκκλησίας έπαινον και την Πατριαρχικήν ημών ευαρέσκειαν ολοθύμως απονέμομεν εις όσους καθ’ οιονδήποτε τρόπον ειργάσθησαν δια την αποκατάστασιν του Ναού, και δη εις τους ευσεβείς χορηγούς, τον Ιερώτατον Μητροπολίτην Χαλκηδόνος κ. Αθανάσιον, τον αισθητικώς και καλλιτεχνικώς εποτεύσαντα το όλον έργον, τον Ιερώτατον Μητροπολίτην Τρανουπόλεως κ. Γερμανόν, Αρχιερατικώς Προϊστάμενον, και τους Κοινοτικούς παράγοντας Σταυροδρομίου, τον ενζήλως και με υποδειγματικήν αφοσίωσιν και φιλοτιμίαν παρακολουθήσαντα το έργον εκ μέρους ημών Οσιολογιώτατον Αρχιμανδρίτην κ. Βαρθολομαίον Σαμαράν, Υπογραμματεύοντα της περί ημάς Αγίας και Ιεράς Συνόδου, τον Εντιμολ. Άρχοντα και Καθηγητήν κ. Νικόλαον Καλογεράν και τον Εντιμ. κ. Χρήστον Παυλάτον, τον Δρα Σάββαν Τσιλένην, τον κ. Γ. Παυλόπουλον, την κ. Κουσιάκη, τον κ. Alen Günberg και τους υπευθύνους της κοινοπραξίας Εταιρειών Pekerler-Rena και όλους τους εμφανώς η αφανώς και αθορύβως συνεργασθέντας και συμβαλόντας, ώστε να έχωμεν το σημερινόν αίσιον αποτέλεσμα.

Δοξάζομεν τον Θεόν των πατέρων μας διότι, πλην πολλών άλλων Ναών της Πόλεώς μας, μας ηξίωσε να ανακαινίσωμεν και ευπρεπίσωμεν τους τρεις μεγάλους και καλλιμαρμάρους ναούς των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, της Αγίας Τριάδος και των Εισοδίων της Θεοτόκου της Κοινότητος ταύτης του Σταυροδρομίου, τους οποίους εθεμελίωσε και ανήγειρεν η ευσέβεια και η φιλογένεια των προγόνων μας. Χαιρόμεθα διότι η σημερινή των εμφάνισις είναι ανταξία της αρχοντιάς της πολίτικης ρωμηοσύνης και οι σημερινοί Κωνσταντινουπολίται αναδεικνύονται άξιοι συνεχισταί των πατρώων παραδόσεων.

Εξ άλλου, το ιερόν τούτο έργον της αναστηλώσεως και του ιερού τούτου ναού αποδεικνύει την αποφασιστικότητά μας να μείνωμεν εδώ και να συνεχίσωμεν την παρουσίαν, την ιστορίαν και την μαρτυρίαν μας εις πείσμα των ολίγων – ευτυχώς – που μας έχουν ξεγράψει, κατά το δη λεγόμενον, και ομιλούν υποτιμητικώς δια την ομογένειαν αντί να την βοηθήσουν να υπερπηδήση τα σημερινά εμπόδια και να ορθοποδήση.

Δι’ ημάς, ζη Κύριος ο Θεός ! Και ημείς θα ζήσωμεν με την χάριν Του και την βοήθειάν Του. Δεν παραιτούμεθα, δεν απογοητευόμεθα, δεν φεύγομεν, δεν φοβούμεθα, παρά τα εξυφανθέντα και αποκαλυπτόμενα κατ’ αυτάς τρομοκρατικά σχέδια εναντίον μας.

Με συγκίνησιν και ενθουσιασμόν ασπαζόμεθα πατρικώς τους διαρκώς επανερχομένους εδώ, με νοσταλγίαν άσβεστον, τέως συμπολίτας μας, και ιδιαιτέρως τους ελθόντας εξ Ελλάδος δια τα σημερινά θυρανοίξια, και απευθύνομεν δι’ αυτών την ευχήν της Μητρός Εκκλησίας και την ευλογίαν του Πατριάρχου εις όλους τους εντεύθεν κατά καιρούς και δια διαφόρους λόγους εκριζωθέντας και τους προσκαλούμεν να έρχωνται και να επανέρχωνται – και να φέρνουν και τα παιδιά και τα εγγόνια τους,  δια να γνωρίζουν την πόλιν των πατέρων τους, την πόλιν την κατ’ εξοχήν, την εστίαν που θερμαίνει τις καρδιές μας.

Χαιρετίζομεν την παρουσίαν εν τω μέσω ημών κατά την ευφρόσυνον ταύτην ημέραν του εκπροσώπου της Ελληνικής Κυβερνήσεως Εντιμ. κ. Βασιλείου Μπορνόβα, Γενικού Προξένου της Ελλάδος εις την πόλιν μας, των εξ Ελλάδος μελών της Διεθνούς Γραμματείας Διακοινοβουλευτικής Συνελεύσεως Ορθοδοξίας, του Σεβ. Ευαγγελικού Επισκόπου Βυρτεμβέργης κ. Frank Otfied July, συνοδευομένου υπό του αδελφού Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αυγουστίνου, την παρουσίαν ακόμη ομίλων ευλαβών προσκυνητών εκ Κύπρου, Καβάλας, Ιωαννίνων, καθώς και φοιτητών εκ των Τμημάτων Φιλολογίας και Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ομάδος Δομηνικανών πατέρων εκ Παρισίων και ει τινος άλλου, και λέγομεν προς όλους:

«Αγαλλιάσθω σήμερον ο ουρανός άνωθεν, και αι νεφέλαι ευφροσύνην ρανάτωσαν, επί τα λίαν παράδοξα μεγαλεία του Θεού», όσα συμβαίνουν γύρω από την αγίαν μορφήν της Υπεραγίας Θεοτόκου! Ας χαρώμεν και ημείς, αδελφοί και τέκνα ηγαπημένα, την μεγάλην εορτήν της Παναγίας! Ιδίως ημείς οι ενταύθα, οι «ολίγοι και αμέτρητοι» της Ομογενείας, ας χαρώμεν επιπροσθέτως δια την επαναλειτουργίαν του αγίου Ναού της.

Η Παναγία μας του Πέραν είναι και πάλιν ανοικτή από σήμερον, με ανοικτήν την μητρικήν της αγκάλην δια να μας χωρέση όλους, να ενωτισθή την προσευχήν μας, να ακούση το παράπονόν μας, να σπογγίση τα δάκρυά μας, να αναπτερώση τας ελπίδας μας!

Και έχομεν ελπίδας πολλάς! Είναι χαρούμενη η ιδία η Παναγία, είναι ιλαρά, είναι ολόφωτος, έχει ζωήν και «περισσόν ζωής», και επείγεται να χαρίση τον πλούτον των χαρίτων της εις ημάς, τα παιδιά της.

Και ημάς, εδώ εις την πόλιν της -διότι υπό την προσωπικήν της προστασίαν ετέθη από της ιδρύσεώς της η Κωνσταντινούπολις- μας λογαριάζει δύο φορές παιδιά της, αν λάβωμεν υπ’ όψιν τους στίχους του πονεμένου ποιητού: «Μάννα του Πλάστη μια φορά, και δυό φορές δική μου! Γιατί έχεις δυό φορές παιδί εκείνον οπού κλαίει»!...

Ναι, εκλαύσαμε πολύ. Επονέσαμε πολύ. Αναιτίως και χωρίς καμμίαν ευθύνην, καμμίαν ενοχήν από μέρους μας. Τώρα είναι πλέον καιρός να χαρούμε. Να ιδούμε αποκαθισταμένους όχι μόνον τους ιερούς ναούς μας, αλλά και τας γενομένας εις βάρος μας πολλάς αδικίας. Τώρα είναι καιρός ανασυγκροτήσεως και πορείας της Ομογενείας προς ένα καλύτερον μέλλον. Αυτό το μέλλον το δικαιούμεθα, μας ανήκει και θα έλθη.

Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει σήμερα προς πάσαν κατεύθυνσιν η πονεμένη Ρωμηοσύνη της Κωνσταντινουπόλεως. Χρόνια σας πολλά, αδελφοί και τέκνα επιπόθητα!