Την φιλαδελφείαν κτησώμεθα

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 19 Οκτωβρίου 2013

Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Καστορίας - 23.50

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Ένα από τα τροπάρια που ψάλλονται στον όρθρο της Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής εκφράζει απόλυτα την προτροπή του μεγάλου Αποστόλου των Εθνών Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή του. 

«Τη φιλαδελφία εις αλλήλους φιλόστοργοι» (Ρωμ. 12,10)

Γι’ αὐτό ο εμπνευσμένος ιερός υμνογράφος, βιώνοντας ο ίδιος το μυστήριο της εσταυρωμένης αγάπης και χρησιμοποιώντας τους λόγους του Αποστόλου Παύλου, προτρέπει: «Την φιλαδελφίαν κτησώμεθα ως εν Χριστώ αδελφοί και μη το ασυμπαθές προς τους πλησίον ημών, ίνα μη ως ο δούλος κατακριθώμεν ο ανελεήμων» (4ο Αντίφωνο, Ήχος Α΄, Όρθρος Μεγάλης Παρασκευής).

ΠΡΩΤΟΝ. Τι είναι η φιλαδελφία, την οποία συνιστά ο Απόστολος;

Είναι η προσφορά της αγάπης που είναι έμπρακτη. «Όχι απλώς φιλείν, αλλά και στέργειν», θα ερμηνεύσει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Δεν ζητάει ο Παύλος απλώς να αγαπούν αλλά και να δείχνουν στοργή. Διότι δεν πρέπει η αγάπη να είναι μόνο χωρίς υποκρισία αλλά να είναι δυνατή, ζωηρή και ολόθερμη... Να μη σου αρκεί να σε αγαπά ο άλλος αλλά εσύ να κάνεις αρχή στοργικής αγάπης. (ΕΠΕ, 17 466).

ΔΕΥΤΕΡΟΝ. Τι είναι η φιλαδελφία;

Είναι η τελεία αγάπη προς τον αδερφό. Φιλώ σημαίνει αγαπώ χωρίς όρια, εμπόδια και φραγμούς. Φιλώ σημαίνει έχω εγκάρδιο αφοσίωση προς τον αγαπώμενο.

Και ο αγαπώμενος πάνω από όλα και πέρα από όλα είναι ο Χριστός, ο οποίος πρώτος μας αγάπησε και από αγάπη ανέβηκε στο Ξύλο του Σταυρού για τη δική μας σωτηρία. Ο αγαπώμενος κατ΄ επέκτασιν είναι ο άνθρωπος. Δεν είναι ένας ξένος, αλλά ο αδελφός· δεν είναι ένας συγγενής ή ένας απλώς γνωστός, είναι ο ίδιος μου ο εαυτός. Στο πρόσωπο του αδελφού βλέπω το πρόσωπο του Χριστού. Γι' αυτό και οι Πατέρες με τη δική τους αγιοπνευματική εμπειρία θα συστήσουν : «Είδες τον αδελφό σου; Είδες Κύριον τον Θεόν σου».

Αν ο Χριστός, ο πρεσβύτερος αδερφός μας, όπως τον ονομάζει ο Στύλος της Ορθοδοξίας ο Μέγας Αθανάσιος, έγινε για τον καθένα μας «αδελφός, νυμφίος, τροφεύς, ιμάτιον, ρίζα, φίλος, και μέλος και κεφαλή, και μήτηρ», άρα οφείλουμε και εμείς, χρησιμοποιώντας την αρετή της φιλαδελφίας, να σταθούμε ως εν Χριστώ αδελφοί κοντά στους αδελφούς μας, όποιοι κι αν είναι, όπου κι αν βρίσκονται, ότι κι αν πρεσβεύουν στη ζωή τους, «ίνα μη ως δούλοι κατακριθώμεν».

ΤΡΙΤΟΝ. Η αρετή της φιλαδελφίας μας οδηγεί στην φιλοστοργία. «Τη φιλαδελφία εις αλλήλους φιλόστοργοι». Φιλόστοργος είναι εκείνος που ανοίγει διάπλατα την καρδιά του ώστε να χωράει τους πάντες.

Φιλόστοργος είναι εκείνος ο οποίος δεν περιορίζει την αγάπη και την φιλία σε λόγια ή αισθήματα, αλλά όλα αυτά τα μετουσιώνει σε έργα που αναπαύουν που ανακουφίζουν, που σώζουν, που βοηθούν, που συγκινούν, που έχουν ουράνια προοπτική.

Φιλόστοργος είναι κατεξοχήν ο Θεός.

Φιλόστοργοι πρέπει να γίνουμε και εμείς οι άνθρωποι.

«Αν προσπεράσεις τον αδελφόν σου, θα πεί ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, με ασυμπάθεια και ασπλαχνία, ίσως κι εσένα να σε προσπεράσει άλλος με τον ίδιο τρόπο όταν θα βρίσκεσαι στην ίδια κατάσταση. Αν λοιπόν θέλεις να μην παραμεληθείς και παραβλεφθείς, αν κάποτε περιπέσεις στην ίδια κατάσταση, ούτε εσύ να δείξεις αδιαφορία, αλλά δείξε μεγάλη φιλοστοργία για να θεωρείς μέγιστο θησαυρό το να μπορέσεις να διασώσεις τον αδελφόν σου. Γιατί καμιά άλλη αρετή δεν θα μπορούσε ποτέ να εξισωθεί με αυτήν.» (Ομιλία μγ', ΕΠΕ 4,70).

Φιλόστοργοι πρέπει να είναι οι γονείς.

Πρέπει να είναι οι εκπαιδευτικοί.

Πρέπει να είναι οι πνευματικοί πατέρες.

Πρέπει να είναι οι άρχοντες.

«Τίποτα δεν αποδεικνύει τόσο άξιο αυτόν που έχει την εξουσία όσο η στοργική αγάπη του σε αυτούς που εξουσιάζει. Πατέρας δεν γίνεται κανείς μόνο αποκτώντας παιδιά, αλλά και αγαπώντας τα παιδιά που απόκτησε. Κι αν η αγάπη είναι απαραίτητη εκεί που η σχέση είναι φυσική, πολύ περισσότερο εκεί που η σχέση είναι πνευματική» (Ιερού Χρυσοστόμου, Περί παίδων ανατροφής, P.G. 63,768).

Παράδειγμα φιλοστοργίας ένας από τους Αγίους μας, ο Άγιος Παυλίνος Επίσκοπος Νόλας της Αφρικής. Πουλήθηκε ως δούλος στους βανδάλους προκειμένου να σώσει τον γιο μιας χήρας.

Το Γεροντικό μας διηγείται: «Κάποια μέρα πήγε και τον βρήκε μια φτωχή χήρα με σπαραγμένη καρδιά. Έπιασαν τον μοναχογιό της αιχμάλωτο και ζητούσε από τον ελεήμονα Επίσκοπο να τον απελευθερώσει...Εκείνος την συμπόνεσε, έκλαψε μαζί της, αλλά διαπίστωσε πώς δεν είχε τίποτα για να της δώσει. Απάντησε στην χήρα ότι αυτήν την στιγμή διαθέτει μόνο τον εαυτό του, και ευχαρίστως τον προσφέρει για να πάρει πίσω το παιδί της. Έτσι πήγε μαζί της στον βάρβαρο που κρατούσε το γιο της και κατόρθωσε να κάνει την ανταλλαγή».

«Τη φιλαδελφία εις αλλήλους φιλόστοργοι»

Η εποχή μας αποδεικνύεται εποχή απουσίας της φιλαδελφίας και της φιλοστοργίας. Το αφιλάδελφον και το αφιλόστοργον, που δυστυχώς μαστίζει ιδιαίτερα τους θρησκευτικούς κύκλους, και μάλιστα αυτούς που προέρχονται από τον ιερό κατάλογο, φαντάζει με όλη του την μεγαλοπρέπεια. Δεν μας έχει συνετίσει ούτε η τραγωδία που βιώνουμε σήμερα, ούτε τα προβλήματα που μαστίζουν τον τόπο μας. Αυτό που διαθέτουμε είναι «το εμόν και το σον, το πάντας ανατρέπον», κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο.

Και η θεραπεία;

Μόνο κοντά στον άλλο.

Μόνο μαζί με τον αδελφό.

Μόνο μαζί με τον ξένο μπορεί να αποκτήσει νόημα η ζωή μας.

Έτσι και τη χάρη του Θεού θα έχουμε πλούσια και το μισθό της αγάπης και της προσφοράς θα κερδίσουμε και τη φωνή του Χριστού στην βασιλεία των Ουρανών θα ακούσουμε: "Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ, επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω, είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου» (Ματθ. 25,21).