Η αρχή του αναπόσπαστου συνδέσμου κάθε Επισκόπου με το ποίμνιό του

Δημιουργηθηκε στις Πέμπτη, 24 Φεβρουαρίου 2011

Γράφτηκε από τον/την Για την Romfea.gr - Αρχιμ. Νείλος 11:02

H οφειλόμενη απάντηση (Δείτε εδώ το άρθρο) που δημοσιεύτηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2011, του Μεγάλου ευεργέτου και Μεγάλου Άρχοντος Λογοθέτου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας κυρίου Σπυρίδωνος Καμαλάκη, Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνο-αιγυπτιακής φιλίας, συνιστά μια επίσημη μαρτυρία της χωρίς όρους υϊκής πίστης και αγάπης του γράφοντος προς το Παλαίφατο Πατριαρχείο της Αλεξανδρείας και τον σεβαστό Προκαθήμενό του την Α.Θ.Μ τον Πατριάρχη κ.κ. Θεόδωρο.

Κατανοητή η αντίθεση που εξέφρασε ο Μέγας Άρχων Λογοθέτης αναφορικά με τη στιγμή που επέλεξε ο Μητροπολίτης Σεραφείμ για να εκφράσει σε όλη την Εκκλησία, την ταλαιπωρία του για την άμεση μετάθεσή του από Επίσκοπο Γιοχάνεσμπουργκ σε Επίσκοπο Ζιμπάμπουε.

Έχοντας επικρίνει την έκκληση σύγκλησης όλης της Ιεραρχίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, που εζήτησε ο Μητροπολίτης Σεραφείμ, ο Κύριος Καμαλάκης στην συνέχεια  αντιτίθεται, στην χρονική συγκυρία που επελέγη από τον Μητροπολίτη Σεραφείμ για να εκφράσει την διαμαρτυρία του για την μετάθεσή του  στην Μητρόπολη, απόφαση που πήρε η Αγία Σύνοδος προ μηνών «για να καλυφθούν από έμπειρο πρόσωπο οι ανάγκες του Πατριαρχείου  σε μια χώρα όπου και ο νυν Πατριάρχης υπηρέτησε και χρειάζεται έμπειρος ιεράρχης για να αντιμετωπίσει τα πολυάριθμα και εξαιρετικά δύσκολα προβλήματα, από την οποία απεχώρησε ο Σεβασμιώτατος κ. Γεώργιος για να αναλάβει τις ευθύνες του Πατριαρχείου στην Αθήνα».

Θεωρήσαμε ωφέλιμο να επιστήσουμε την προσοχή των αναγνωστών της «Romfea.gr» σχετικά με το όλο ζήτημα όχι για να τροφοδοτήσουμε πολεμικές αλλά για να τονίσουμε την διαδεδομένη έλλειψη προσοχής στην ενοχλητική «συνήθεια» των επισκοπικών μεταθέσεων.

Επανειλημμένα απαγορευμένες από τους Ιερούς Κανόνες, επειδή συνιστούν αναίρεση των περιορισμών που ενώνουν κάθε Επίσκοπο με την Εκκλησία για την οποία εξελέγη και εχειροτονήθη, οι επισκοπικές μεταθέσεις έγιναν αποδεκτές μόνον σε εξαιρετικές όσο και σπάνιες περιπτώσεις.

Σ’ αυτές τις εξαιρετικές περιπτώσεις δεν περιλαμβάνεται υποθέτουμε, η μετάθεση ενός Επισκόπου από την Ζιμπάμπουε στην Αθήνα για να εκτελέσει καθήκοντα αντιπροσώπου που δεν έχουν ανάγκη επισκοπικού χαρακτήρα…

Αλλά το πιο ανησυχητικό γεγονός είναι ότι η καθιερωμένη πράξη της εκτέλεσης των επισκοπικών μεταθέσεων, ενώ απαγορεύονται από τους Ιερούς Κανόνες, ενεργείται ακόμα και στην περίπτωση που οι υποχρεούμενοι σε μετάθεση αντιτίθενται σ’ αυτήν.

Η έλλειψη αποδοχής αυτών των μεταθέσεων, που ελήφθησαν από Ιερές Συνόδους υπό την Προεδρία Πατριαρχών, εκθέτει σε διαδεδομένη κατηγορία-επιτίμηση (τους μετατιθεμένους) και στην de-facto  απομάκρυνσή των «ενοχοποιηθέντων» Επισκόπων από τα επισκοπικά τους καθήκοντα στις Εκκλησίες στις οποίες κανονικώς είχαν τοποθετηθεί και άρα κατά τους κανόνες ισοβίως δεσμευθεί.

Κατά τα λοιπά η αύξηση της διαδεδομένης κατάχρησης εκλογής επισκόπων που δεν αφορά την διαποίμανση ενός συγκεκριμένου ποιμνίου, διευκολύνει την αποδοχή τέτοιων διαδικασιών, παρά το γεγονός ότι οι  Εκκλησίες πρέπει να αποτελούνται από κληρικούς και λαϊκούς που οδηγούνται από τον κατάλληλο Επίσκοπο.

Παραμένει λοιπόν ασυμβίβαστη με την αρχαία εκκλησιαστική παράδοση η απονομή τιμητικού τίτλου Επισκοπής, που στερείται υπάρχουσας Εκκλησίας, προκειμένου να τιμηθεί ένα πρόσωπο.

Οι υπογραφές των Πράξεων των Οικουμενικών Συνόδων αποδεικνύουν την συμμετοχή Επισκόπων και στην περίπτωση απουσίας τους, κληρικών που εκπροσωπούν τις αντίστοιχες Εκκλησίες.

Αντίθετα σήμερα πολλαπλάσιαζεται η κατάχρηση των βοηθών Επισκόπων, ή Επισκόπων που δεν διαποιμαίνουν υπάρχουσα εκκλησία, ενώ η Εκκλησία της Κύπρου ολοκληρώνει την εξάλειψη των χωρεπισκόπων αν και προβλέπονται  από την αρχαιότητα με χρήσιμα καθήκοντα ακόμη και στις μέρες μας.

Σ’ αυτό το κλίμα χάνεται σχεδόν παντού η συνείδηση του αδιαίρετου της συζυγίας που περιορίζει κάθε Επίσκοπο στην αντίστοιχη Εκκλησία.

Λυπηρά παραδείγματα, που δεν στερούνται σιωπηλής εκκλησιαστικής αμηχανίας, συναντώνται παντού.

Ενώ η έλλειψη αποδοχής της μετάθεσής του από την Καλούγκα, στέρησε για περισσότερο από 20 χρόνια των ρώσο Επίσκοπο Ιλιάν της επαρχίας του, η αντίστοιχη θέση που έλαβε το 1999 ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Σπυρίδων, δεν εμπόδισε την «μετάθεσή» του στην έδρα της Χαλδίας και στην ακόλουθη  πρόκρισή του σε «πρώην» Χαλδίας, αν και ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων, μη έχοντας αποδεχτεί την μετάθεση, δεν έγινε ποτέ Μητροπολίτης Χαλδίας της οποίας επισήμως ανεκηρύχθη πρώην-Επίσκοπος!

Τώρα είναι ο Μητροπολίτης Σεραφείμ του Γιοχάνεσμπουργκ ο οποίος παρά την σταθερή και εκπεφρασμένη του αντίθεση, μετετέθη στην έδρα της Ζιμπάμπουε.

Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν πρέπει να κατηγορούμε αλλά να ευχαριστούμε τους Επισκόπους αυτούς για την θαρραλέα καταγγελία της απομάκρυνσής τους από τις Επισκοπικές τους έδρες, στις οποίες οι ίδιες οι Ιερές Σύνοδοι τους είχαν εκλέξει και ορίσει, αλλά και για την πίστη στην Εκκλησία που συνεχίζουν σιωπηλά να υπηρετούν, παρά το άδικο που υπέστησαν.

Οι θαρραλέες τους καταγγελίες δεν είναι αδιάφορες σε προ-Συνοδική εποχή, αλλά επάγουν μάλλον, στην εμβάθυνση των αρνητικών επιπτώσεων στις οποίες οδηγεί η κατάχρηση των επισκοπικών μεταθέσεων, αν και απαγορεύονται από τους Ιερούς Κανόνες.

Ιδιαίτερα σήμερα προβάλλει αναγκαία η αποκατάσταση της Κανονικής Επιταγής της παράδοσης που θεμελιώνεται στην τοποθέτηση κάθε Επισκόπου στην αντίστοιχη Εκκλησία.

Επί της προϋποθέσεως αυτής στηρίζεται η Κανονική πρόβλεψη ύπαρξης ενός και μόνον Επισκόπου σε κάθε πόλη.

Πρόκειται για ερωτήματα που προέχουν των αντίστοιχων ζητημάτων προνομίων που έχουν παραχωρηθεί σε μερικές Εκκλησίες. Θεμελιωμένη στην πατερική παράδοση, η σταθερή δήλωση , ότι δεν υπάρχει Εκκλησία χωρίς Επίσκοπο, δεν διαχωρίζεται από τον Κανονικό περιορισμό που ενώνει αδιαίρετα κάθε Επίσκοπο  με την Εκκλησία την οποία διαποιμαίνει.

Prof. Giorgio Barone-Adesi

(Αρχιμανδρίτης Νείλος Βατοπαιδινός)

Τακτικός Καθηγητής Νομικής Σχολής

Ρωμαϊκού & Βυζαντινού Δικαίου

Πανεπιστήμιο «Magna Graecia» Catanzaro, Καλαβρία