Δύο ομιλίες του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Τσεχία

Δημιουργηθηκε στις Παρασκευή, 24 Μαΐου 2013

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr - 13.10

Επίσκεψη στην Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας πραγματοποιεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος.

Παρακάτω ακολουθούν οι ομιλίες του Οικουμενικού Πατριάρχη, κατά τη πρώτη ημέρα της επίσκεψης.

ΟΜΙΛΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Μιχαλουπόλεως καί Κασσοβίας κύριε Γεώργιε,
Αἰδεσιμώτατε κ. Joel Ruml, Πρόεδρε τοῦ Οἰκουμενικοῦ Συμβουλίου - Synod senior τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας τῶν Τσέχων Ἀδελφῶν,
Σεβασμιώτατοι, Θεοφιλέστατοι καί Αἰδεσιμώτατοι ἐκπρόσωποι τῶν λοιπῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν,
Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Ἐξοχώτατοι καί Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν Ἀρχῶν τῆς Xώρας ταύτης,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Χριστός Ἀνέστη!

Εὐλογητός Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ κατευθύνας τά διαβήματα τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἀπό τῆς Κωνσταντίνου Πόλεως, τῆς Βασιλευούσης τῶν πόλεων, ἐκ τῆς ὁποίας ἀπεστάλησαν εἰς Μοραβίαν οἱ Ἰσαπόστολοι Ἅγιοι Κύριλλος καί Μεθόδιος εἰς τήν εὐλογημένην ταύτην χώραν, καί ἐκ τῶν ὁποίων καί τῶν μαθητῶν αὐτῶν οἱ σλαβικοί λαοί ἐδέχθησαν τό πρῶτον τό φῶς τῆς χριστιανικῆς πίστεως.

Ἤλθομεν ἐνταῦθα, ἐκλεκτοί ἀδελφοί καί τέκνα, ἵνα συνεορτάσωμεν μεθ' ὑμῶν τήν ἐπέτειον τῶν 1150 ἐτῶν ἀπό τῆς ἐλεύσεως ἐνταῦθα τῶν δύο αὐταδέλφων καί ἵνα συμπνευματισ-θῶμεν μεθ᾿ ὑμῶν πάντων, ἀνταλλάξωμεν δέ ἀπόψεις καί ἐκτιμήσεις ἐπί τῶν ἀπασχολούντων καί τάς ἐνταῦθα Ἐκκλησίας τοπικῶν καί εὐρυτέρων προβλημάτων.

Κομίζομεν ἀπό τοῦ Ἱεροῦ Φαναρίου τήν Χάριν καί τήν Εὐλογίαν καί τόν Χαιρετισμόν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπό τάς φιλοστόργους πτέρυγας τῆς ὁποίας εὑρίσκουν ἤδη ἐπί συνεχεῖς δεκαεπτά καί πλέον αἰῶνας ἀνάπαυσιν πνευματικήν λαοί, φυλαί καί γλῶσσαι καί γεύονται ἀφθονοπαρόχως τῶν καρπῶν τῆς σωτηριώδους Ὀρθοδόξου πνευματικότητος καί ζωῆς, μυστηριακῆς καί εὐρύτερον ἐκκλησιολογικῆς, ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης.

Ὑπό τάς πτέρυγας τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινου-πόλεως, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, εὗρον καταφύγιον καί οἱ σλάβοι ἀδελφοί μας, ὅταν ἐπί τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἁγίου ἐκ τῶν προκατόχων ἡμῶν Φωτίου τοῦ Μεγάλου, τῆς πολυδιαστάτου ταύτης πνευματικῆς φυσιογνωμίας, μέ τήν λιπαράν μόρφωσιν καί τό γνήσιον ἱεραποστολικόν φρόνημα, ὁ τότε εὐσεβής ἡγεμών τῆς χώρας ταύτης Ἅγιος Ραστισλάβ ἀπηυθύνθη εἰς τό Βυζάντιον μέ αἴτημα τήν κατήχησιν τοῦ λαοῦ τούτου, τῶν πατέρων καί προγόνων σας, εἰς τήν Χριστιανικήν Πίστιν.

Ἡ Ἐκκλησία Κωνσταντινουπόλεως ἔχουσα διαχρονικῶς, ἐν συνεχείᾳ καί συνεπείᾳ, χωρίς κλυδωνισμούς, τήν  μ έ ρ ι μ ν α ν  διά τόν εὐαγγελισμόν τῶν ἀγνοούντων τήν πίστιν ἀδελφῶν ἡμῶν, ὡς ἀποδεικνύουν αἱ περιτράνως αἱ ἀπό τῆς ἐποχῆς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου καί τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ἀρξάμεναι ἱεραποστολικαί προσπάθειαι, δέν ἦτο δυνατόν νά κωφεύσῃ εἰς τό αἴτημα καί τήν  κ λ ῆ σ ι ν  ταύτην τοῦ Θεοῦ.

Πιστή εἰς τόν λόγον καί τήν προτροπήν τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου πρός τούς Ἁγίους Ἀποστόλους καί πρός τούς Μαθητάς Του ὅλων τῶν αἰώνων "πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν" (Ματθ. κη΄,19-20) ἀπέστειλε τά δύο ἐκλεκτά τέκνα της, Κωνσταντῖνον τόν φιλόσοφον καί τόν αὐτάδελφόν του Μεθόδιον, οἱ ὁποῖοι ὄχι μόνον ἀνταπεκρίθησαν εἰς τήν κ λ ῆ σ ι ν ταύτην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀλλά ἐπέδειξαν ζ ῆ λ ο ν πολύ ἀνώτερον τῆς  κ λ ήσ ε ω ς, ἀναδειχθέντες εἰς ἀποστόλους τῶν Σλαβικῶν φυλῶν καί λαῶν καί κομίσαντες εἰς τόν Χριστόν ἑκατονταπλάσιον τό ἐμπιστευθέν αὐτοῖς  τ ά λ α ν τ ο ν.

Βεβαίως, ὅσον ἐξαιρετικόν καί ἐάν εἶναι τό  π ο ι ό ν  καί τό  ε ὖ ρ ο ς  τοῦ φωτιστικοῦ ἔργου τῶν τιμωμένων Ἁγίων, δέν εἶναι ἀσφαλῶς τό  μ ο ν α δ ι κ ό ν  εἰς τήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Τό Βυζάντιον, ἤδη ἀπό τοῦ "κτίτορος" αὐτοῦ, θά ἐλέγομεν, τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, τόν ὁποῖον ἐφέτος ἅπασαι αἱ Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι καί Ὁμολογίαι ἰδιαιτέρως τιμῶμεν ἐπί τῇ συμπληρώσει χιλίων ἑπτακοσίων ἐτῶν ἀπό τῆς ἐκδόσεως παρ᾿ αὐτοῦ τοῦ Διατάγματος περί  ἀ ν ε ξ ι θ ρ η σ κ ε ί α ς, εἶχε, τό Βυζάντιον, ἐπαναλαμβάνομεν, τήν ἱεραποστολήν ὡς ἕν ἐκ τῶν κατ᾿ ἐξοχήν γνωρισμάτων τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί πολιτικῆς συνειδήσεως αὐτοῦ.

Ἤλθομεν, ἐνταῦθα, ἀκολουθοῦντες τούς πόδας τῶν δύο Ἁγίων Ἰσαποστόλων, καί ὄχι μόνον. Ἀλλά καί  ἰ χ ν η λ α τ ο ῦ ν τ ε ς  τό ἔργον των καί τά ἀποτελέσματα τῆς δραστηριότητος αὐτῶν. Καί ἀσφαλῶς ἐφαρμόζεται καί εἰς τήν περίπτωσιν ταύτην τό Ἀποστολικόν: "ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τά ἀγαθά!" (Ρωμ.  ι΄ 15).

Εὐχαριστοῦμεν ἀπό καρδίας διά τήν τιμητικήν ταύτην ὑποδοχήν καί τάς πολλαπλᾶς ἐκδηλώσεις τῆς ἀγάπης ὅλων σας, καί ἰδίως τούς ἀπευθύναντας ἡμῖν τόν λόγον καί ἐκφράσαντας τά αἰσθήματα αὐτῶν, τόν ἐκπρόσωπον τοῦ Σεβασμιωτάτου Τοποτηρητοῦ τῆς Ἁγιωτάτης Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας Τσεχίας καί Σλοβακίας, καί ὑμᾶς, Αἰδεσιμώτατε Πρόεδρε τοῦ Οἰκουμενικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν Τσεχίας, διά τά αἰσθήματά σας. Ταῦτα μαρτυροῦν, πρός τοῖς ἄλλοις, τόν σεβασμόν καί τήν ἀναγνώρισιν ὑφ᾿ ὑμῶν καί τῶν ἐκπροσωπουμένων ὑφ' ὑμῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν τῆς  ο ἰ κ ο υ μ ε ν ι κ ῆ ς  ἀποστολῆς καί τοῦ ρόλου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.

Εὑρισκόμεθα μαζί σας, ἀδελφοί, ὄχι μόνον διά νά ἴδωμεν τά τίμια πρόσωπά σας ἀλλά καί διά νά  π λ η ρ ώ σ ω μ ε ν  τήν χαράν τῆς ζώσης πνευματικῆς κοινωνίας, πληροφορούμενοι τά ὅσα εὔφημα καί χρηστά κατορθοῦτε ἐνταῦθα οἱ χριστιανοί, ὡς ἀποδέκται τῆς πνευματικῆς  κ λ η ρ ο ν ο μ ί α ς  τῶν Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου καί ὡς εὔτακτοι καί εὐπειθεῖς πολῖται τῆς Χώρας ταύτης, ὑπό τήν προστασίαν καί τήν βοήθειαν τῶν ἐντιμοτάτων ἀρχόντων αὐτῆς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀποδείξει ὅτι γνωρίζουν νά σέβωνται καί νά τιμοῦν τήν χριστιανικήν πίστιν καί ταυτότητα, τήν ὁποίαν παρέλαβεν ὁ Μοραβικός λαός ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, καθώς καί τούς πνευματικούς ἡγέτας τοῦ χριστιανικοῦ ποιμνίου.

Ἐκφράζομεν, ὅθεν, τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν ἐκτίμησιν καί εὐαρέσκειαν καί τάς ἐν Κυρίῳ εὐχάς διά τήν προσωπικήν καί ἐθνικήν εὐημερίαν τοῦ Ἐξοχωτάτου Προέδρου τῆς Δημοκρατίας τῆς Χώρας καί σύμπαντος τοῦ φιλοτίμου καί ἀγαπητοῦ ἡμῖν Τσεχικοῦ Λαοῦ.

Ἀδελφοί καί Φίλοι ἐν Χριστῷ,

Γνωρίζομεν ἀσφαλῶς οἱ πάντες ὅτι ἡ καθ᾿ ἡμᾶς Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως δέν προσέλαβεν ἀφ᾿ ἑαυτῆς τήν  ο ἰ κ ο υ μ ε ν ι κ ό τ η τ α , ἀλλά τήν καθιέρωσεν ἡ ἀθόρυβος καί ἀποτελεσματική διακονία καί προσφορά αὐτῆς ἀνά τούς αἰῶνας, ἡ ὁποία ἐσφραγίσθη δι᾿ ἀποφάσεων καί ἱερῶν Κανόνων Οἰκουμενικῶν καί Τοπικῶν Συνόδων. Καί βεβαίως ἡ οἰκουμενικότης τοῦ Ἀποστολικοῦ Θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως δέν ἔχει γεωγρα-φικάς ἤ κοσμικάς διαστάσεις.

Ἡ Ἐκκλησία, ἄλλωστε, δέν ἔχει τοπικῶς οἰκουμενικάς διαστάσεις, δέν δημιουργεῖ ἀποικίας καί μέσα παγκοσμίου ἐπιβολῆς, ἀλλά ἐγκλείει καί συσσωματώνει φυσικῶς ὅποιον καταφεύγει εἰς τούς κόλπους της, ἀνεξαρτήτως τῶν ἐθνικῶν, γλωσσικῶν καί κοινωνικῶν του καταβολῶν.

Διό καί τό παγκόσμιον ἔργον τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως διακρίνεται ἰδιαιτέρως διά τόν σεβασμόν τῶν τοπικῶν παραδόσεων, τῆς γλώσσης, τῶν ἐθίμων καί τοῦ πολιτισμοῦ, στοιχεῖα τά ὁποῖα κατ᾿ οὐδένα τρόπον διενοήθη ποτέ νά ἀλλοιώσῃ, ἐπιδεικνύουσα ἀλλοίαν τοῦ χριστοειδοῦς ἤθους αὐτῆς κρατικήν καί ἡγεμονικήν δεσποτείαν.

Οἱ ἄξιοι ἐκπρόσωποι τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν δύο ἡρωϊκοί Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοί ὄχι μόνον δέν διενοήθησαν νά ἀλλοιώσουν τήν γλῶσσαν καί τήν ταυτότητα τοῦ λαοῦ, εἰς τόν ὁποῖον ἀπεστάλησαν, καί νά τόν ἀφομοιώσουν γλωσσικῶς καί πολιτισμικῶς, ἀλλ᾿ ἀντιθέτως ἐμόχθησαν πολύ διά νά μάθουν οἱ ἴδιοι τήν γλῶσσαν του, νά δημιουργήσουν ἐξ ἀρχῆς ἀλφάβητον καί γραπτήν παράδοσιν καί νά μεταγλωττίσουν εἰς αὐτήν τά κυριώτερα βιβλία, ἀπαραίτητα διά τόν εὐαγγελισμόν καί τήν κατήχησιν αὐτοῦ.

Αὐτό εἶναι, λοιπόν, τό  φ ρ ό ν η μ α  καί τό  ἦ θ ο ς  τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν ἐκπροσωποῦμεν σήμερον, καί τό ὁποῖον μεταφέρομεν καί πρός σᾶς, ἀδελφοί, καί ὑποδεικνύομεν διά  π α ρ α δ ε ί γ μ α τ ο ς  συνεπείας τό δέον ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν χριστιανικήν μαρτυρίαν καί τήν ἀποστολήν, ὅλων μας καί ἐδῶ εἰς τήν Τσεχίαν, μάλιστα ὑμῶν τῶν ἐκπροσώπων τῶν διαφόρων Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν.

Συνεπῶς, οἱ ἀδελφοί Κύριλλος καί Μεθόδιος εἶναι κατ᾿ ἐξοχήν ο ἰ κ ο υ μ ε ν ι κ ο ί  Ἅγιοι καί ὑποδεικνύουν ἡμῖν τήν  ὁ δ ό ν. Ὁ βίος καί τό ἔργον των συνέχουν καί ἑνοποιοῦν τούς σλαβικούς λαούς, ἀλλά συγχρόνως καί τούς χριστιανικούς, διότι ἀνήκουν εἰς ἅπασαν τήν οἰκουμένην, ὅτι τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς. Τοιουτοτρόπως πραγματοῦται ἡ μεγάλη  ἀ λ ή θ ε ι α, ὅτι ὁ Χριστιανισμός συνδέει, ὑπέρ τά φυλετικά καί γλωσσικά ὅρια, τάς καρδίας καί τά πνεύματα τῶν ἀνθρώπων, ἐπιτυγχάνων τήν ἀδελφωσύνην αὐτῶν ἐν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ.

Ἀδελφοί καί Φίλοι ἐν Χριστῷ,
    
Ὑπό τό πνεῦμα τοῦτο κατεχομένη ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως χαίρει εἰλικρινῶς διαπιστοῦσα τήν ὁλονέν αὔξουσαν παγκόσμιον ἐκτίμησιν καί ἀναγνώρισιν τοῦ ἔργου αὐτῆς, τοῦ διά τῶν δύο Ἰσαποστόλων ἐπιτελεσθέντος καί εἰς τόν εὐρύτερον τοῦτον χῶρον, καί μετά πολλῆς τῆς συγκινήσεως προσπαθεῖ νά ἀνταποκρίνεται, παρά τάς ἐναλλαγάς τῶν καιρῶν καί τῶν περιστάσεων, εἰς τήν πανταχόθεν τῆς οἰκουμένης παρακλητικήν φωνήν "διαβάς βοήθησον ἡμῖν"(πρβλ. Πράξ.  ις΄ 10).

Γνωρίζομεν οἱ πάντες, ὅτι ὡς πρόσωπα λαμβάνομεν τήν ἀξίαν ἐκ τῶν θεσμῶν, τούς ὁποίους ἐλεηθέντες παρά Θεοῦ ἐκλήθημεν νά διακονήσωμεν. Γνωρίζετε ἀκόμη καί σεῖς ὅτι ὡς Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον ἀντιμετωπίζομεν δυσκόλους συνθήκας ὑπό τῶν ὁποίων ἀναιτίως ἐμποδιζόμεθα, μή δυνάμενοι νά ἐπιτελέσωμεν ὅσα ὀφείλομεν καί θά ἠθέλομεν ἀσφαλῶς. Χαιρόμεθα, λοιπόν, ὅτι ἔχομεν πάντας ὑμᾶς τούς ἐν Τσεχίᾳ ἀδελφούς συνοδοιπόρους  εἰς τόν ἀγῶνα διά τήν ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης εἰς τόν ταλαίπωρον κόσμον μας, διά τόν διάλογον μεταξύ τῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν, ἀλλά καί μεταξύ ἐκπροσώπων τῶν διαφόρων θρησκειῶν, διά τήν συνδιαλλαγήν, τήν ἀνοχήν καί τήν ἐμπιστοσύνην μεταξύ τῶν λαῶν, καί ἡ ὠφέλεια ἡ ὁποία προκύπτει ἐκ τῆς συνοδοιπορίας ταύτης ἀσφαλῶς καί εἶναι κοινός  κ α ρ π ό ς  δι᾿ ὁλόκληρον τήν οἰκουμένην.

Τά πρόσφατα γεγονότα εἰς τήν περιοχήν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, καί εἰδικῶς εἰς τήν Συρίαν, εἰς τόν χῶρον τῆς δικαιοδοσίας  τοῦ πρεσβυγενοῦς Πατριαρχείου τῆς Ἀντιοχείας, αἱ ἀπαγωγαί ἐκκλησιαστικῶν λειτουργῶν, καί μάλιστα ἀνωτάτων ἱεραρχικῶς, αἱ διώξεις τοῦ χριστιανικοῦ στοιχείου, ἡ ἐγκατάλειψις τῶν παναρχαίων πατρογονικῶν ἑστιῶν αὐτοῦ, οἱ φόνοι καί τά μαρτύρια, γνωστά καί ἄγνωστα, ἡ ταλαιπωρία καί ἡ ἐξαθλίωσις καί ἡ πτωχεία, πρέπει νά μᾶς δώσουν τό  δ ί δ α γ μ α  ὅτι αἱ προσπάθειαί μας δέον νά ἐνταθοῦν.

"Οἱ καιροί οὐ μενετοί". Δέν ὑπάρχουν περιθώρια διά τριβάς καί προβλήματα μεταξύ τῶν Χριστιανῶν. Ἀπαιτεῖται ἡ ἕνωσις τῶν δυνάμεων ὅλων μας, διά νά συμβάλλωμεν τό ἐφ᾿ ἡμῖν ἕκαστος καί ἑκάστη Ἐκκλησία εἰς  τήν  ἐ π ι κ ρ ά τ η σ ι ν εἰς τόν κόσμον τοῦ πνεύματος τῶν δύο Ἰσαποστόλων Κυρίλλου καί Μεθοδίου, τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, τοῦ πνεύματος τῆς ζωῆς, δηλαδή τῆς ἀνοχῆς, τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀποδοχῆς τοῦ ἑτέρου, τῆς εἰρηνικῆς ἐπιλύσεως τῶν διαφορῶν, καί μάλιστα τῆς ἀποδοχῆς τοῦ  δ ι α φ έ-    ρ ο ν τ ο ς, τῆς  ἀ γ ά π η ς, ἡ ὁποία κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον "πάντα στέγει, [...] πάντα ὑπομένει" καί ἡ ὁποία "οὐδέποτε ἐκπίπτει" (Α΄ Κορ.  ιγ΄ 7-8), καί ἡ ὁποία ἐν τέλει εἶναι ἡ μόνη ἡ ὁποία σώζει.

Κατακλείοντες τόν λόγον, εὐχαριστοῦμεν καί πάλιν διά τήν συνάντησιν μαζί σας, τῶν ἀγαπητῶν ἐκπροσώπων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Τσεχίας, καί δεόμεθα τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου, τοῦ Ἄρχοντος τῆς Εἰρήνης, τόν Ὁποῖον ὅλοι μας "οὐ βλεφάροις ἰδόντες, ἀλλά καρδίας πόθῳ πεπιστευκότες", καίτοι παρόντα καί ὁμιλοῦντα καί ὑποδεικνύοντα τῶν θυρῶν κεκλεισμένων τῶν καρδιῶν μας τό  δ έ ο ν  καί  π ρ έ π ο ν, νά εὐλογῇ τό ἔργον ἑκάστου ἐξ ὑμῶν καί σύμπαντα τόν ἀγαπητόν καί φιλοπρόοδον Τσεχικόν Λαόν, τῆς πλουσίας φιλοξενίας καί ἀγάπης τοῦ ὁποίου ἀπολαμβάνομεν, ἵνα καί δι᾿ ὁρατῶν καί δι᾿ ἀοράτων, καί διά τῆς ταπεινῆς ἡμῶν διακονίας δοξάζηται τό Πανάγιον Ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ ἡμῶν Θεοῦ, τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.

ΠΡΟΠΟΣΙΣ
ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ
ΚΑΤΑ ΤΟ ΓΕΥΜΑ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΤΗΣ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΕΝ Τῼ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚῼ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚῼ ΜΕΓΑΡῼ
ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ

Σεβασμιώτατοι Καρδινάλιοι κ. κ. Dominik Duka καί Miloslav VLK,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Μπρνό καί Ὀλομούτς κύριε Συμεών, Τοποτηρητά τοῦ Θρόνου τῆς Ἁγιωτάτης Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας Τσεχίας καί Σλοβακίας,
Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Ἐκλεκτοί συνδαιτυμόνες,

Χριστός Ἀνέστη!

Ἐκφράζομεν τήν ἰδιαιτέραν χαράν καί συγκίνησιν ἡμῶν προσωπικῶς καί τῆς ἧς προκαθήμεθα Ἁγιωτάτης κατά Κωνσταντινούπολιν Ἐκκλησίας, διότι εὑρισκόμεθα σήμερον ἐν τῷ μέσῳ ἀδελφῶν ἀγαπητῶν, ἀναλισκομένων εἰς τό ἔργον τῆς διακονίας τῶν ρωμαιοκαθολικῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι ζοῦν ἐν τῇ εὐλογημένῃ ταύτῃ χώρᾳ τῆς Τσεχίας.

Συμμετέχομεν, ὑμεῖς ἐντεῦθεν καί ἡμεῖς ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, ὡς προσκεκλημένοι ὑπό τῆς τοπικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Χώρας, εἰς τούς ὀργανουμένους ἐπετειακούς ἑορτασμούς μνήμης ἐπί τῇ συμπληρώσει 1150 ἐτῶν ἀπό τῆς ἐλεύσεως τῶν Ἰσαποστόλων Κυρίλλου καί Μεθοδίου εἰς Μοραβίαν.

Ἰδιαιτέρως χαιρόμεθα διά τήν διαπιστουμένην καί ὑφ᾿ ἡμῶν ἀγαστήν συνεργασίαν μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας ἐν Τσεχίᾳ καί τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ὄχι μόνον διά τήν προετοιμασίαν τῶν ἑορτασμῶν τῆς ἐπετείου ταύτης ἀλλά καί εἰς πάντας τούς τομεῖς ἐν διαλόγῳ εἰρήνης καί ἀγάπης, ἐπ᾿ ἀγαθῷ καί ἀντιμετωπίσει τῶν κοινωνικῶν ἀναγκῶν τοῦ λαοῦ.

Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχείον, ὡς γνωστόν ὑμῖν, Σεβασμιώτατε κύριε Καρδινάλιε, πιστεύει, εὐνοεῖ καί προωθεῖ τήν καλλιέργειαν κλίματος ἀγάπης, διαλόγου, ἀλληλεγγύης καί κατανοήσεως μεταξύ τῶν χριστιανῶν ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν, καί πρός τήν κατεύθυνσιν ταύτην ἐργάζεται πάντοτε καί προσεύχεται πρός τόν Κύριον, ἵνα οἰκονομήσῃ διά τοῦ Λόγου Αὐτοῦ τήν ἥν ἐπεζήτησεν ὀλίγον πρός τοῦ ἑκουσίου Σταυροῦ Αὐτοῦ ἑνότητα πάντων τῶν εἰς τό Ὄνομα Αὐτοῦ πιστευόντων. 

Ἡ πορεία τοῦ Χριστιανισμοῦ μέσῳ τῶν σλαβικῶν λαῶν καί ἐθνῶν ὑπῆρξεν  ρ α γ δ α ί α  καί  μ ε γ α λ ε ι ώ δ η ς. Ἐντός εἰκοσαετίας ἀπό τῆς ἀποστολῆς καί ἐλεύσεως εἰς τάς Χώρας ταύτας τῶν Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου τόν ἔνατον αἰῶνα, ἐπετελέσθησαν διά τούς σλαύους ἀδελφούς τόσον πολλά, ὅσα δέν εἶχον γίνει καθ᾿ ὅλους τούς προηγουμένους αἰῶνας.

Ὄπισθεν τοῦ ἔργου τούτου διακρίνεται καί ὁμολογεῖται ὑπό πάντων εἷς συνεκτικός  κ ρ ί κ ο ς  καί μία  δ ύ ν α μ ι ς, ἥτις ἔθεσεν εἰς κίνησιν ἕν πρόγραμμα καλῶς μεμελετημένον καί ἐσχεδιασμένον. Ἡ δύναμις αὕτη εἶχε διττήν χροιάν καί κατεύθυνσιν: τήν .... ἀοράτως ἐνεργοῦσαν διά τῆς προσευχῆς καί τῆς ἐκπληρώσεως τοῦ Θελήματος τοῦ Θεοῦ ἀφ᾿ ἑνός, καί τήν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖον ἐπρογραμμάτισεν ὅλον τό ἔργον ἐκεῖνο, ἀφ᾿ ἑτέρου. Ἐκτελεσταί δέ ὑπῆρξαν οἱ δύο ἐκ Θεσσαλονίκης ἀδελφοί, οἱ ὑπερβάντες τά γήϊνα καί πολιτευσάμενοι ὡς ἄγγελοι ἐν μέσῳ ἀνθρώπων, Ἅγιοι Κύριλλος καί Μεθόδιος, οἱ ὁποῖοι εἰργάσθησαν ἀκαταπονήτως καί ἀκαμάτως μεταξύ πάντων τῶν Σλαβικῶν λαῶν, ὡς μαρτυρεῖ ἡ ἱστορία.

Τό ἔργον τῶν δύο Ἁγίων ὑπῆρξε βασικῶς  π ν ε υ μ α τ ι κ ό ν. Διά τῆς δραστηριότητος δέ αὐτῶν καί τῶν μαθητῶν των, τῶν Ἁγίων Γοράσδου καί Κλήμεντος καί τόσων ἄλλων, ὅλοι οἱ σλαβικοί λαοί εἰσῆλθον εἰς τήν χορείαν τῶν χριστιανικῶν λαῶν. Συγχρόνως ὅμως καί παραλλήλως πρός τήν χριστιανικήν πίστιν παρεδόθησαν καί ἐνεκολπώθησαν ὑπ᾿ αὐτῶν καί ἅπασαι αἱ εἰρηνικαί ἐκπολιτιστικαί δυνάμεις. Μαζί μέ τά χριστιανικά πιστεύματα γενικῶς, οἱ Ἱσαπόστολοι ἐχάρισαν εἰς τούς σλαβικούς λαούς τούς πρώτους γραπτούς νόμους, μέ τούς ὁποίους ὠργανώθη καθεστώς εὐνομίας καί εὐταξίας.

Προσέφεραν εἰς τούς φωτισθέντας ὑπό τοῦ φωτός  τῆς χριστιανικῆς πίστεως γλῶσσαν ἰδίαν γραπτήν, ἑτοίμην νά χρησιμοποιηθῇ εἰς τήν μελέτην καί ἐμβάθυνσιν αὐτῶν ὄχι μόνον εἰς τό δόγμα καί τήν λατρείαν, ἀλλά καί εἰς πάσας τάς ἐκφάνσεις τοῦ βίου, τήν λογοτεχνίαν, τήν ἐπιστήμην, τήν παιδείαν. Ἡ γλῶσσα αὕτη ἀπετέλεσε τόν  κ ρ ί κ ο ν  τόν συνδέοντα ἅπαντα τόν σλαβικόν κόσμον, τόν δημιουργήσαντα μίαν  σ χ ο λ ή ν  ἐντός τῆς Μιᾶς Χριστιανικῆς Ἐκκλησίας, διό καί ὁ ἀείμνηστος Πάπας Ρώμης Ἰωάννης Παῦλος ὁ Β´ ἀνεκήρυξε τούς Ἁγίους Κύριλλον καί Μεθόδιον "προστάτας τῆς Εὐρώπης".

Ἰδιαιτέρως, οἱ τιμώμενοι καί διά τῶν ἐκδηλώσεων τούτων Ἅγιοι εἶχον ἐπισημάνει μέ διαύγειαν κρίσεως καί εἰλικρινῆ σεβασμόν τῆς ἰδιοπροσωπίας τοῦ Μοραβικοῦ λαοῦ τήν  ὁ δ ό ν , τήν ὁποίαν ἔπρεπε νά διανοίξουν διά νά συνδεθῇ ὁ ὑπό ἀνάπτυξιν τότε σλαβικός κόσμος συνειδητῶς μετά τῆς Ἐκκλησίας, νά κατανοήσῃ τό Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ καί νά τό βιώσῃ ἀληθινῶς.

Ἡ συστηματική καί προσεκτική θεμελίωσις τοῦ ἔργου τῆς ἱεραποστολῆς των, κατόπιν ὀρθῆς σταθμίσεως τῆς καταστάσεως, γνώσεως τῆς γλώσσης καί ἰδιοσυγκρασίας τοῦ λαοῦ καί ἡ μεθοδική προπαρασκευή  ὑπῆρξαν βασικοί παράγοντες τῆς ἀνεπαναλήπτου ἐπιτυχίας, τήν ὁποίαν ἐγνώρισε τό ἔργον αὐτῶν εἰς πάντας τούς τομεῖς τῆς ζωῆς, ἀγνοησάντων τούς πειρασμούς καί ἑν ἑνότητι καί διά τήν ἑνότητα τῶν πάντων ἐν Χριστῷ ἐργασθέντων, ἐφ᾿ ᾧ καί ἀποτελοῦν  π α ρ α δ ε ί γ μ α τ α  καί  ὑ π ο δ ε ί γ μ α τ α  πρός μίμησιν μέχρι τῆς σήμερον διά πάντας ἡμᾶς.

Οἱ παρελθόντες αἰῶνες ἐδικαίωσαν τάς ἐπιλογάς καί τήν ἐκκλησιαστικήν τακτικήν τῶν δύο ἀδελφῶν καί ἀπέδειξαν τήν γνησιότητα τῆς ἀποστολῆς, τοῦ βίου καί τῶν προθέσεών των.

Γνωρίζοντες καί κηρύττοντες "εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός" καί μία ἡ  Ἐκκλησία ἐν Χριστῷ, δέν κατεπίεσαν εἰς ἀποδοχήν ὑπό σχήματα ἀλλά πνευματικῶς καί ἀγαπητικῶς ἀπηύθυναν τήν ἀλήθειαν τοῦ Χριστοῦ εἰς τάς ψυχάς τῶν ὑπ᾿ αὐτῶν κατηχουμένων.

Ἐπεθύμουν καί ἐζήτουν μόνον τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων καί διά τοῦτο ἀσφαλῶς  ἐ π έ τ υ -χ ο ν  καί ἔφερον εἰς τόν Χριστόν μυριάδας ψυχῶν.
    
Σεβασμιώτατε κύριε Καρδινάλιε,

Ἀσφαλῶς εὑρισκόμεθα ἐνταῦθα μόνον διά νά συνεορτάσωμεν γεγονός ἱστορικόν καί ἀνεπανάληπτον, ἀκόμη καί κατά τήν σημερινήν ἐποχήν τῆς διαδόσεως ταχέως τῆς κάθε πληροφορίας, ἀληθοῦς, ψευδοῦς, ἐπηρεαστικῆς καί μή.

Ἀλλά σύν τοῖς ἑορτασμοῖς ὀφείλομεν νά ἐπισημάνωμεν ὅτι ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία εὐρύτερον καί τά σλαβικά ἔθνη ἰδιαιτέρως, ὀφείλομεν χρέος εὐγνωμοσύνης πρός τούς ἐν ἁγίοις ἀναπαυομένους Κύριλλον καί Μεθόδιον, τούς ἐκ τῆς Κωνσταντίνου πόλεως ἀποσταλέντας, τόν θεσμόν καί τό πνεῦμα τῆς ὁποίας συνεχίζει μέχρι σήμερον μέ τά ἴδια πρότυπα τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, καί τό ὁποῖον αἰσθάνεται δικαίαν ὑπερηφάνειαν δι᾿ αὐτούς καί τό ἔργον αὐτῶν.

Οἱ δύο Ἅγιοι ἦσαν, εἶναι καί θά εἶναι συνεκτικός  κ ρ ί κ ο ς  διά τούς χριστιανούς ὅλων τῶν Ὁμολογιῶν, μάλιστα δέ διά τάς Ἐκκλησίας ἡμῶν Κωνσταντινουπόλεως καί Ρώμης. Ἡ κληρονομία των εἶναι κοινή δι᾿ ὅλους τούς χριστιανούς, ἀλλά καί διά πάντας τούς λαούς. Μελετῶντες τήν ζωήν καί ἐμβαθύνοντες εἰς τό παράδειγμά των, ἀποκομίζομεν ὠφέλειαν καί ἐμπνεόμεθα εἰς τήν ἄσκησιν τοῦ λειτουργήματός ἡμῶν ἕκαστος.

Καί σημειοῦμεν ἅπαξ ἔτι ὅτι τό ἔργον καί ὁ ρόλος τῶν Ἁγίων ἦσαν πάντοτε ἑνωτικά καί μᾶς καλοῦν εἰς βαθεῖαν ἑνότητα καί ὑπέρβασιν τῶν διαιρέσεων, ὅπως μᾶς ἑνώνουν μέ τούς σημερινούς ἑορτασμούς ὁλοκλήρου τοῦ Χριστιανικοῦ κόσμου τῆς Τσεχίας καί τῆς Σλοβακίας, ὁλοκλήρου τοῦ Σλαβικοῦ κόσμου, ἀλλά καί ὁλοκλήρου τῆς χριστιανικῆς οἰκουμένης.  Καί ἀπό πάσης πλευρᾶς παραδειγματίζουν, διότι τό  κ ή ρ υ γ μ ά  των πέραν τῆς συνεπείας, ἀποδεικνύεται καί συνεχές. Ἀρκεῖ νά λάβωμεν ὅλοι τό μήνυμ α.

Μέ τάς σκέψεις καί τά βιώματα ταῦτα ἤλθομεν ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, ἔνθεν ἀπεστάλησαν πρό 1150 ἐτῶν οἱ Ἅγιοι, ταπεινοί διάκονοι καί ἡμεῖς τοῦ ἔργου τό ὁποῖον ὑπηρέτησαν μέ πλήρη αὐταπάρνησιν καί αὐτοθυσίαν, προσενεγκόντες ἀφειδῶς τήν ζωήν των, κινδυνεύσαντες ὡς οἱ Δώδεκα Ἀπόστολοι, ἐξ ἐκείνων καί παρ᾿ ἐκείνων οἱ ὁποῖοι δέν κατενόησαν καί δέν κατανοοῦν ἀτυχῶς καί σήμερον τήν πνευματικήν ἀποστολήν των καί ἤθελον νά βλέπουν τήν Ἐκκλησίαν  ὄ ρ γ α ν ο ν  ἀλλοτρίων τοῦ θείου προορισμοῦ αὐτῆς σκοπῶν. Ἡ Ἐκκλησία ὅμως ἦτο, εἶναι καί θά εἶναι πρῶτον πνευματική, στρατευομένη καί πολιτευομένη ἐν κόσμῳ, κάτι ὑπεράνω τοῦ κόσμου, ἤτοι παγκόσμιος, ὑπερφυλετική, οἰκουμενική, καί πρέπει νά εἶναι καί ἡνωμένη. Ἰδού τό  μ ή ν υ μ α, ἰδού τό  χ ρ έ ο ς, ἰδού ἡ  ε ὐ- θ ύ ν η, ὡς κραυγή ἀγωνίας καί ὡς παρακαταθήκη πρός ἡμᾶς τοῦ ἔργου τῶν δύο Ἀποστόλων. 

Ἡ Ἐκκλησία νομίζεται ὑπό πολλῶν ἐξ ἡμῶν ὅτι εἶναι ἀνθρώπινος ὀργανισμός ἤ ἀνθρωπίνη κοινωνία. Εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἄν τό κατανοήσωμεν καί ἄν τό βιώσωμεν πραγματικῶς, τότε ἀσφαλῶς καί δέν χωροῦν πειραματισμοί, ἀλλά μόνον πίστις δι᾿ ἔργων ἐκτελουμένη, ὥστε ἀξίως καί ἀκατακρίτως νά μετέχωμεν, νά μεταλαμβάνωμεν Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, καί νά πολιτευώμεθα ἔχοντες ἐντός ἡμῶν καί ὁδηγόν ἡμῶν "τόν ἐν ἡμῖν μένοντα", "ἀοράτως συνόντα" καί κατευθύνοντα ἡμᾶς πρός συνάντησιν μετ' Αὐτοῦ "ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ". Αὐτός ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ἐκκλησία καί ἡμεῖς τά μέλη Του καί ἄς μή λησμονῶμεν ὅτι "ἐν Αὐτῷ ζῶμεν καί κινούμεθα καί ἐσμέν" (Πράξ. ιζ΄,28).

Χαιρετίζομεν, λοιπόν, διά τῶν σκέψεων καί βιωμάτων τούτων τήν ὑμετέραν φίλην Σεβασμιότητα καί πάντας τούς παρόντας ἀδελφούς ἐν Χριστῷ καί κηρύττομεν τήν ἔναρξιν τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων διά τούς Ἁγίους Κύριλλον καί Μεθόδιον, καί εὐχόμεθα ὅπως ταῖς πρεσβείαις αὐτῶν ὁ Κύριος τοῦ Ἐλέους εὐλογήσῃ πλουσίως αὐτάς, ὥστε νά ἀποτελέσουν διά τόν λαόν τῆς Χώρας ἀφορμήν ἀναβαπτισμοῦ εἰς τήν χριστιανικήν παράδοσίν του, εἰς τήν παράδοσιν καί τό πνεῦμα τῶν δύο Ἁγίων, εἰς τήν παράδοσιν τῶν Ἀποστόλων, εἰς τήν εὐαγγελικήν ζωήν, τήν ὁποίαν πρῶτος ἐδίδαξε θαυμαστῶς ὁ Ἀναστάς Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός καί ἐδωρήσατο ὀλίγον πρό τῆς Ἀναλήψεως Αὐτοῦ εἰς τούς οὐρανούς τήν χαροποιόν καί πανευφρόσυνον ὑπόσχεσιν ὅτι μεθ᾿ ἡμῶν ἔσται "πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος" (Ματθ. κη΄,20). Ἀμήν.