Ημερίδα Λαρισαϊκών Αγιολογικών Σπουδών στην Ι.Μ. Λαρίσης

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 02 Νοεμβρίου 2013

Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Λαρίσης - 16.50

Πραγματοποιήθηκε χθες, στα πλαίσια του εορτασμού των εν Λαρίση Αγίων, η δεύτερη επιστημονική ημερίδα Λαρισαϊκών Αγιολογικών Σπουδών, που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου.

Η ημερίδα ξεκίνησε με προσευχή προς τους αγίους της Λάρισας και καλοσώρισμα των συμμετεχόντων από τον πρωτοσύγκελο της Ι. Μ. Λαρίσης και Τυρνάβου αρχιμ. Αχίλλιο Τσούτσουρα.

Η ημερίδα ξεκίνησε με την εισήγηση του κ. Μιχαήλ Τρίτου, Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής και καθηγητή στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Α. Π. Θ. με θέμα «Η τιμή των αγίων στην Ορθόδοξη εκκλησία».

Ο κ. Τρίτος τόνισε τη σημασία της τιμής των αγίων, «αφού ως φώτα θεουργικά φανερώνουν το μυστικό της αγιότητας αντιγράφοντας με τη ζωή τους τη ζωή του Χριστού.

Η εκδήλωση δε της τιμής των αγίων αποκαλύπτεται μέσα από την ανέγερση ναών, την προσκύνηση των εικόνων και των ιερών τους λειψάνων και την επίκληση των πρεσβειών τους. Μάλιστα η Ζ  Οἰκουμενικὴ Σύνοδος αναθεματίζει όσους δεν επικαλούνται τις πρεσβείες των αγίων».

Η κ. Βασιλική Παπαδημητρίου, Θεολόγος-Δρ. Βυζαντινής Τέχνης της Θεολογικής σχολής του Α. Π. Θ. στην εισήγησή της με θέμα: «Η εικονογραφία του αγίου Νικολάου του Νέου και η διάδοση της τιμής του στον Ελλαδικό χώρο». Κατά την ομιλήτρια «οι μηχανισμοί διάδοσης της τιμής ενός αγίου συνήθως δεν μας είναι πολύ γνωστοί.

Στην περίπτωση του αγίου Νικολάου διαπιστώσαμε ότι η τιμή του αγίου Νικολάου του Νέου (εν Βουναίνη) εντοπίζεται αρχικά στην κεντρική Ελλάδα και διαδόθηκε στην ευρύτερη Μακεδονία και στη μεσαιωνική Σερβία τουλάχιστον από τα τέλη του 13ου  αιώνα, γεγονός που παράλληλα δεικνύει και τη στενή σχέση Θεσσαλίας-Μακεδονίας.

Αργότερα, ίσως, με τη μετακίνηση Θεσσαλών η με την αντιγραφή παλαιότερων προτύπων των μετακινούμενων αγιογράφων, η τιμή του αγίου απλώνεται στην Ήπειρο, στην Αλβανία, ευρέως στη νότιο Ελλάδα και σε ορισμένα νησιά.

Μάλιστα η θέση του αγίου Νικολάου του Νέου σε ορισμένα από τα μνημεία αυτά είναι εξόχως τιμητική και φανερώνει την καθιέρωσή του ανάμεσα στους βυζαντινούς μάρτυρες».

Ο π. Βησσαρίων Δουσικιώτης ανέπτυξε το θέμα: «Ο άγιος Βησσαρίων Λαρίσης και Τρίκκης ο θαυματουργός. Πτυχές από την λαμπράν πρωτοποριακήν δράσιν του».

Ο π. Βησσαρίων αναφέρθηκε στον άγιο Βησσαρίωνα, μία εξέχουσα προσωπικότητα που δρα το α  μισό του 16ου αι. στην πιο ζοφερή περίοδο της Τουρκοκρατίας. «Η φωτεινή παρουσία του», τόνισε ο π. Βησσαρίων, «είναι μία σπάνια περίπτωση αρίστου συνδυασμού υψηλών μέτρων αγιότητος και εκπληκτικής δια την εποχήν του δράσεως μεγίστης κοινωνικής, φιλανθρωπικής, εθνικής και πολιτιστικής σημασίας.

Το πρωτοποριακόν του έργο και η ακτινοβολία των θαυμάτων του που έφθασε μέχρι την Μολδοβλαχία, μίλησαν δυνατά και βρήκαν βαθιά ανταπόκριση στην ελληνική ψυχή που τον αγάπησε υπερβολικά, ετίμησε εξαιρετικά, σχεδόν τον λάτρευσε και τον κατέταξε στους μεγάλους θαυματουργούς αγίους και κορυφαίους εθνικούς ευεργέτες»».

Ο κ. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, ιατρός-ιστορικός ερευνητής με την εισήγησή του «Ο  Ι. Ναός του Αγίου Αχιλλίου Λαρίσης. Ιστορική διαδρομή 15 αιώνων» παρουσίασε συνοπτικά την ιστορία του ναού του αγίου  Αχιλλίου.

«Ιστορικά, έχουν εντοπισθεί διαδοχικά», τόνισε ο ομιλητής, «έξι ναοί αφιερωμένοι στον πολιούχο μας Άγιο Αχίλλιο, εντοπισμένοι σε διαφορετικά σημεία στο λόφο της Ακροπόλεως, σε ένα διάστημα 15 αιώνων: α) Ο Βυζαντινός ναός (6ος αι.-αρχές 16ου αι.), β) Ο ναός της πρώϊμης τουρκοκρατίας (αρχές 16ου αι.-1769), γ) Η Βασιλική του Καλλιάρχη, της όψιμης τουρκοκρατίας (1794-1904), δ ) Ο προπολεμικός ναός (1904-1941), ε) Ο μεταβατικός ναός (παράγκα) (1941-1965) και στ) Ο σημερινός ναός (1965- )». Ανέφερε δε εν συντομία διάφορα ιστορικά και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά κάθε ναού, με πλούσιο και ως επί το πλείστον ανέκδοτο εικονογραφικό υλικό.

Η τελευταία ομιλήτρια κ. Ευαγγελία Μπουμπουγιατζή, δρ. Ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας είχε ως θέμα της ανακοίνωσής της: «Ο Ιόν Ιονέσκου de la Brand, ανακαινιστής του ιερού ναού Αγίου Γεωργίου Πυργετού». 

Στα μέσα του 19ου αι. στον Πυργετό Λαρίσης έζησε ένας σημαντικός επιστήμων, ο Ρουμάνος γεωπόνος, οικονομολόγος και πολιτικός Ιόν Ιονέσκου, ως επιστάτης των κτημάτων του Ρεσίντ πασά.

Ο Ιονέσκου, κατά την κ. Μπουμπουγιατζή, «είχε προσωπικούς και στενά φιλικούς δεσμούς με τους κατοίκους του χωριού και ήταν εκείνος που ανακαίνισε εκ θεμελίων τον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Πυργετού.

Πρότεινε λύσεις θεσμικές και εργάστηκε προσωπικά με στόχο τον προγραμματισμό της αγροτικής καλλιέργειας, την ίδρυση συνεταιρισμών στη Θεσσαλία, την αύξηση του κέρδους και την αρτιότερη παραγωγή. Η παρουσία του στην περιοχή βελτίωσε, εκτός από τα εισοδήματα των ιδιοκτητών και του κράτους, την κατάσταση των φτωχών αγροτών».

Ακολούθησε μικρή ενδιαφέρουσα συζήτηση μεταξύ ομιλητών και ακροατηρίου. Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την απόδοση επίκαιρων ύμνων προς τους εν Λαρίση αγίους από τη βυζαντινή χορωδία του συλλόγου Ιεροψαλτών Λαρίσης και Περιχώρων «Κοσμάς ο Μελωδός» με χοράρχη τον πρόεδρό του κ. Φώτη Κερμελίδη.

Την ημερίδα έκλεισε ο Σεβασμιώτατος μητροπολίτης κ. Ιγνάτιος. Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τους ομιλητές και το πολυπληθές ακροατήριο, πρωτόγνωρο για ημερίδα, για τη δεύτερη συνεχόμενη συμμετοχή τους και επεσήμανε την ανάγκη η ημερίδα να γίνει μόνιμος θεσμός της πόλεως και της Ιεράς Μητροπόλεως.

Ευχήθηκε δε σε όλους τους παρισταμένους οι Άγιοί της Λάρισας να τους ενδυναμώνουν, ειδικά στις δύσκολες αυτές μέρες για την πατρίδα μας.

Την εκδήλωση συντόνισαν ο πρωτοσύγκελος π. Αχίλλιος Τσούτσουρας και ο κ. Χαράλαμπος Στεργιούλης, δρ. Βυζαντινής Φιλολογίας του Α. Π. Θ., ενώ την επιμέλεια της εκδήλωσης είχε ο γενικός αρχιερατικός επίτροπος π. Ιγνάτιος Μουρτζανός.

Μεταξύ άλλων παρευρέθηκαν ο πρόεδρος του παραρτήματος της Π.Ε.Θ. Λάρισας κ. Ι. Καραμήτρος, εκπαιδευτικοί, ιερείς της Μητροπόλεως και πλήθος κόσμου.